Όταν το Άγιο Δισκοπότητρο περνούσε από τα σοκάκια και την πλατεία της Βαλύρας

                                  

                                                             Φωτό: Pinterest

Υπήρξαν Χριστούγεννα στη Βαλύρα που δεν μετριούνταν με δώρα και τραπέζια, αλλά με σιωπές, ευχές και σκυμμένα κεφάλια. Στη Βαλύρα των περασμένων δεκαετιών, η πίστη ένωνε τους ανθρώπους σε μια κοινή μνήμη με σεβασμό. Αυτές τις εικόνες, βαθιά χαραγμένες στην ψυχή, ανακαλεί σήμερα ο κ. Γιώργος Παρασκευά Φειδάς, μεταφέροντάς μας σε έναν κόσμο απλότητας, ευλάβειας και συλλογικής κατάνυξης.

Ο γηραιός αλλά δραστήριος Βαλυραίος,  κάτοικος Rhode Island (ΗΠΑ), ζώντας με την οικογένειά του, αφήνει συχνά τη σκέψη του να γυρίζει πίσω, σε εκείνα τα παλιά Χριστούγεννα του χωριού, τότε που ο χρόνος κυλούσε αλλιώς και το επίκεντρο των ημερών δεν ήταν η κατανάλωση, αλλά η πίστη, η προσμονή και η σιωπηλή κατάνυξη.

Θυμάται πως  τις δεκαετίες 1950-1960 ο ιερέας του χωριού κοινωνούσε ανελλιπώς τους γέροντες στα σπίτια τους τα Χριστούγεννα, αλλά και τους ετοιμοθάνατους όταν τον καλούσαν οι συγγενέις. Το δισκοπότηρο, σκεπασμένο, περνούσε αργά από τα  στενά σοκάκια. Ο χειμωνιάτικος αέρας μύριζε καμένο ξύλο και λιβάνι, και τα βήματα του ιερέα ακούγονταν βαριά, μετρημένα, σαν να μετρούσαν τον ίδιο τον χρόνο. Στα κατώφλια, οι γυναίκες σταυροκοπιούνταν με ταπεινότητα, και τα παιδιά κολλούσαν στους τοίχους, με μάτια ορθάνοιχτα, νιώθοντας πως γίνονταν μάρτυρες ενός μεγάλου μυστηρίου.

Όταν ο ιερέας βάδιζε στον δρόμο μεταφέροντας τη Θεία Κοινωνία, όλοι —πιστοί και λιγότερο θρησκευόμενοι— σηκώνονταν όρθιοι. Τα κεφάλια έσκυβαν αυθόρμητα, σαν από κοινή συμφωνία ψυχής. Κάποιος ψιθύριζε το «Πιστεύω», άλλος άφηνε έναν αναστεναγμό για τον άρρωστο του σπιτιού του, για τον ξενιτεμένο γιο. Ήταν στιγμές που ολόκληρο το χωριό γινόταν μια προσευχή.

Στην πλατεία, τα καφενεία άδειαζαν αθόρυβα. Τα τάβλια έμεναν ανοιχτά, τα ποτήρια ακίνητα στα τραπέζια. Άντρες με σκασμένα χέρια από τη δουλειά έβγαζαν το καπέλο και  στέκονταν ακίνητοι, με βλέμμα χαμηλωμένο. Για λίγα λεπτά απλωνόταν μια σιγή βαθειά και καθαρή, σαν ευλογία που περνούσε ανάμεσα στους ανθρώπους, πριν χαθεί ο ιερέας στο επόμενο στενό.

Την περίοδο 1950–1960, όταν ο κύριος Γιώργος  ήταν παιδί στη Βαλύρα, ιερέας του χωριού ήταν ο πατήρ Δημήτριος Ξυδόπουλος, γιος της αδελφής της γιαγιάς του. Έχασε τη μητέρα του σε νεαρή ηλικία και η γιαγιά Ευγενία Φειδά (Τσουκαλοβγενιά γιατί έφτιαχνε πήλινα τσουκάλια) τον ανέθρεψε σαν δικό της παιδί, εμφυσώντας του όχι μόνο την αγάπη για τον Θεό, αλλά και το ήθος της διακονίας.

Ο πατήρ Δημήτριος ποίμανε τη Βαλύρα από το 1940 έως και τη δεκαετία του 1970. Πριν εκδημήσει εις Κύριον, άφησε διάδοχό του τον μακαριστό πατέρα Κωνσταντίνο Σφήκα, που συνέχισε με ζήλο το ποιμαντικό και κατηχητικό έργο για λίγα χρόνια. Ακολούθησε ο μακαριστός Νικόλαος Ηλιόπουλος, και στη συνέχεια ο σημερινός πρωτοπρεσβύτερος της Βαλύρας, πατήρ Ιωάννης Φωτεινός.

Σήμερα, τιμώντας τα Άχραντα Μυστήρια και τη μνήμη εκείνων των χρόνων, η Βαλύρα σύσσωμη θα ανηφορίσει και πάλι προς τον Ιερό Ναό του Αγίου Αθανασίου, πολιούχου του χωριού, για τη Θεία Λειτουργία των Χριστουγέννων. Οι καμπάνες θα σημάνουν όπως τότε, θυμίζοντας πως κάποια πράγματα, όσο κι αν αλλάζει ο κόσμος, μένουν αναλλοίωτα.

Όπως και τότε, έτσι και σήμερα:

Καλά και ευλογημένα Χριστούγεννα.

Γιώργος Παρ. Φειδάς