Στις 28 Ιουλίου η Εκκλησία μας εορτάζει τη μνήμη της Αγίας Ειρήνης Χρυσοβαλάντου, της θαυματουργής, η οποία έζησε κατά τον 9ο αιώνα (1).
Η ακόλουθη ιστορία αφορά μία ευγενική νεαρή γυναίκα από τη πόλη της Οσίας, την Καππαδοκία, η οποία ήταν αρραβωνιασμένη με κάποιον. Η κόρη αυτή μετάνιωσε για τον αρραβώνα της, δεν ήθελε πλέον τον αρραβωνιαστικό και για να μη την ενοχλεί έφυγε από την Καππαδοκία και έγινε μοναχή στο Μοναστήρι της Αγίας, στην Ιερά Μονή Χρυσοβαλάντου στην Κωνσταντινούπολη (2).
Ο δε διάβολος φθόνησε την απόφαση της νεαρής γυναίκας, και έφλεγε τον μνηστήρα της με πολλή αγάπη προς αυτήν και ακατανίκητο έρωτα. Εκείνος την εντόπισε και προσπάθησε να τη βγάλει από το Μοναστήρι. Μεθυσμένος από τον πολύ έρωτα, βρήκε έναν μάγο, άριστο υπηρέτη του δαίμονα, και του έταξε πολλά χρήματα εάν φέρει τη γυναίκα αυτή με τις μαγείες του στο θέλημά του να τον πάρει άνδρα της.
Η Οσία Ειρήνη, μόλις την άκουσε, άρχισε να κλαίει και να λέγει: “Οίμοι τη αθλία, ότι δια την αμέλειαν των βοσκών αρπάζουσιν οι λύκοι τα πρόβατα. Αλλά ματαίως κοπιάς πονηρέ διάβολε, ότι ο Χριστός δεν σε αφήνει να καταπιείς την αμνάδα μου”. Τότε συνάθροισε όλες τις αδελφές μοναχές, τις δίδαξε και νουθέτησε να φυλάγονται από τις πανουργίες του δαίμονα και τις πρόσταξε να νηστέψουν όλη την εβδομάδα προσευχόμενες, και να κάνουν για την αδελφή τους μοναχή, η οποία πολύ έπασχε, χίλιες μετάνοιες κάθε ημέρα με δάκρυα, το οποίο και έπραξε η καθεμιά αδελφή στο κελλί της. Η δε Αγία τρεφόταν με ψωμί, νερό μετρημένο και λίγα λαχανικά, όλη της τη ζωή.
Κατά τη τρίτη νύχτα βλέπει η Οσία, καθώς προσευχόταν τα μεσάνυχτα, μπροστά της τον Μέγα Βασίλειο και της λέγει: “Διατί μας ονειδίζεις , Ειρήνη, ότι αφήνομεν και γίνονται εις την πατρίδαν μας τα μιαρά και ανόσια; Όταν ξημερώση παράλαβε την ασθενήν σου μαθήτριαν να την οδηγήσης εις τας Βλαχέρνας, εκεί δε θέλει έλθει να την ιατρεύση η μήτηρ του Δεσπότου Χριστού, ήτις έχει την δύναμιν”. Αυτά της είπε ο Άγιος και έγινε άφαντος. Η Αγία Ειρήνη πήρε δύο αδελφές μοναχές μαζί της, οι οποίες ήταν πολύ δυνατές και προχωρημένες, προσήλθαν στον Ιερό Ναό των Βλαχερνών και προσεύχονταν όλη την ημέρα με δάκρυα, αλλά κατά το μέσον της νύχτας, από τον πολύ κόπο αποκοιμήθηκαν. Βλέπει τότε στον ύπνο της η Οσία λαό πολύ, οι οποίοι ετοίμαζαν τους δρόμους χρυσοφορεμένοι και πάμφωτοι , ράντιζαν με ευωδιαστά άνθη και θύμιαζαν. Τότε η Οσία Ειρήνη τους ρώτησε γιατί έκαναν τόση προετοιμασία. Εκείνοι είπαν, “η Μητέρα του Θεού έρχεται, ετοιμάσου και εσύ να αξιωθείς να την προσκυνήσεις”. Τότε ήλθε και η Παντάνασσα και πλήθος αμέτρητο που έλαμπε την ακολουθούσε. Το δε πρόσωπο της Θεοτόκου έβγαζε τόση λάμψη, ώστε δεν μπορούσε να το αντικρίσει άνθρωπος. Αφού είδε όλους τους αρρώστους η Δέσποινα, ήλθε και στη μαθήτρια της Ειρήνης. Η Οσία έπεσε στα άχραντα πόδια της Παναγίας έντρομη, και άκουσε τη Θεομήτορα να καλεί τον Μέγα Βασίλειο και να τον ρωτά τι χρειάζεται η Ειρήνη, ο οποίος περιέγραψε την υπόθεση με τη νεαρή μοναχή. Τότε λέγει πάλι η Δέσποινα: “Καλέσατε την Αναστασίαν”, και όταν ήλθε η Καλλιμάρτυς Αναστασία, είπε προς αυτήν: “Υπάγετε με τον Βασίλειον εις την Καισαρείαν, εξετάσατε με επιμέλειαν, και να θεραπεύσητε ταύτην την κόρην, ότι εις σας ο Υιός και Θεός μου ταύτην την χάριν εχάρισε”.
Προσκύνησαν την Θεοτόκο η Αγία Αναστασία και ο Μέγας Βασίλειος και αναχώρησαν γρήγορα για να εκτελέσουν αυτό που πρόσταξε η Παναγία. Η δε Οσία Ειρήνη άκουσε: Ύπαγε εις το Μοναστήριον σου, και εκεί θέλει θεραπευθή”. Όταν ξύπνησαν και οι άλλες δύο αδελφές, τους φανέρωσε το όραμά της και χαρούμενες αναχώρησαν για τη Μονή. Ήταν Παρασκευή και στον Εσπερινό η Οσία Ειρήνη είπε την οπτασία της στις άλλες μοναχές και τους ζήτησε να σηκώσουν τα χέρια ψηλά και τα μάτια τους προς τον ουρανό και να φωνάξουν “Κύριε ελέησον”, με δάκρυα από το βάθος της καρδιάς τους. Μετά από πολλή ώρα, όταν είχε βραχεί το δάπεδο με δάκρυα, εμφανίστηκαν να πετούν η Καλλιμάρτυς Αναστασία και ο Μέγας Βασίλειος, φωνή δε προήλθε από τους Αγίους η οποία έλεγε: “ Άπλωσον Ειρήνη τας χείρας σου, δέξου ταύτα και μη μας ονειδίζεις πλέον άδικα”. Εκείνη την ώρα η Αγία προσευχόταν μπροστά στην εικόνα του Μέγα Βασιλείου και του ζητούσε να διώξει τους μάγους από την Καισάρεια. Άπλωσε η Οσία τα χέρια της και έλαβε από τον αέρα ένα δέμα, το οποίο ζύγιζε τρία κιλά. Όταν το έλυσαν, βρήκαν μέσα διάφορα μαγικά , όπως σπάγγους, τρίχες, μολύβια, καταδέσματα και γραμμένα ονόματα δαιμόνων, επίσης δύο μικρά είδωλα από μολύβι, το ένα ανδρικό και το άλλο γυναικείο ομοίωμα της μοναχής, κολλημένα μεταξύ τους να αμαρτάνουν. Οι μοναχές θαύμασαν και έμειναν όλη τη νύχτα άγρυπνες, ευχαριστώντας την Παντοδύναμο Άνασσα.
Το πρωί έστειλε η Οσία στις Βλαχέρνες δύο μοναχές και την πάσχουσα μοναχή. Τους έδωσε μαζί τους τα μαγικά κακουργήματα, και έλαιο για να λειτουργήσει ο Προσμονάριος. Μετά την ιερουργία έχρισε την ασθενή μοναχή με λάδι από την ακοίμητο καντήλα της Παναγίας και έκαψε πάνω σε αναμμένους άνθρακες τα μάγια. Καθώς εκείνα καίγονταν , ελευθερώθηκε ο νους της ασθενούς και δόξαζε τον Θεό που τη λύτρωσε. Όταν δε διαλύθηκαν τελείως τα είδωλα, ακούγονταν φωνές μέσα από τους άνθρακες σαν να ήταν χοίροι που τους σφάζουν. Όσοι ήταν παρόντες και άκουσαν τις φωνές των δαιμόνων , έφυγαν έντρομοι, δοξάζοντες τον Θεό για το μέγα Του έλεος. Οι αδελφές επέστρεψαν στο Μοναστήρι και διηγήθηκαν στις άλλες μοναχές τα θαυμασιουργήματα της Παναγίας στις Βλαχέρνες.
Η Οσία Ειρήνη κρατούσε το πένθος της Σταύρωσης του Ιησού Χριστού, σκέπαζε το πρόσωπό της για να μη βλέπουν ότι έκλαιγε σαν να ήταν ληστής και κακούργος, ο οποίος έπραξε έργα παράνομα και προσευχόταν υπέρ σωτηρίας των αδελφών της και όλου του κόσμου.
Πολλά είναι τα θαύματα της Οσίας Ειρήνης ενόσω ζούσε, και μετά την κοίμησή της.
Ειρήνης Οσίας της Χρυσοβαλάντου.
Απολυτίκιον . Ήχος πλ. Α΄.
Βασιλείας γηϊνου πάλαι ουκ έτυχες, αλλ΄αφθάρτων στεφάνων νυν σε ηξίωσεν, ο νυμφίος σου Χριστός ο ωραιότατος· ω καθιέρωσας σαυτήν όλη καρδία και ψυχή, Ειρήνη οσία μήτερ, Χρυσοβαλάντου η δόξα, ημών δε προσφυγή και βοήθεια.
Η παρουσία της Οσίας Ειρήνης Χρυσοβαλάντου, ας φωτίζει όλους, όσους τιμούν με ταπείνωση ψυχής, πίστη και Θεού αγάπη τη μνήμη της (3).
Βιβλιογραφία
1. Αγιολόγιον-Ημερολόγιον 2018. Αθήνα . Εκδόσεις Σαϊτης.
2.Ο Μέγας Συναξαριστής της Ορθοδόξου Εκκλησίας (1973), μήν. Ιούλιος, σελ. 554-557.
3.Ημερολόγιο 2022. Ιερά Μητρόπολις Νέας Σμύρνης-Αθήνα.
Ο Θεός μαζί σας!
Ευθυμία Η. Κοντοπούλου
28/7/2022
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου