Νεαρή τσιγγάνα με κοσμήματα και ντέφι.Φωτο: 60 Βest Τσιγγάνικη Ζωή Ιdeas -Pinterest
-Τι λέει αυτό το χαρτί; ρώτησε την αμπαμπίνα, τη σοφή γρια μάγισσα των τσιγγάνων, στον καταυλισμό στο Πύργο της Ηλείας, μια εξηντάχρονη ανύπαντρη και αγράμματη κόρη των Ρομά, το έτος 2013, αλλά κι εκείνη δεν μπορούσε να το διαβάσει. Είδε όμως πολλές υπογραφές και τη ρώτησε πού το βρήκε.
-Στη κασέλα , μέσα στα πράγματα του συγχωρεμένου του πατέρα μου, απάντησε η μαυροφορεμένη τσιγγάνα.
-Και τώρα το βρήκες; έναν χρόνο μετά τον θάνατο της μάνας σου;
Ξαναπαρατήρησε η αμπαμπίνα το χαρτί προσεκτικά, με την ανέμη της μνήμης και της φαντασίας της , και αναφώνησε:
- Ξέρω τι είναι! Είναι από τον γάμο των γονιών σου. Μου το έχει ξαναδείξει ο πατέρας σου, πριν από πολλά χρόνια. Τον καιρό που παντρεύτηκαν ο Δημήτρης με τη Μαριτάνα το έδειχνε ο πατέρας σου σε όλους με υπερηφάνεια. Αυτό το υπέγραψαν ο νονός του και οι μάρτυρες στον γάμο των γονιών σου, σ΄ ένα χωριό στη Μεσσηνία , να δεις πώς το λένε...
-Βαλύρα, απάντησε η Μαρία.
Εκείνος ο αλησμόνητος γάμος στη Βαλύρα, τον Ιούλιο του 1953, ίσως να ήταν και ο πρώτος πανελλαδικά πολιτικός γάμος Ρομά, υποστηρίζει ο κύριος Γιώργος Φειδάς, που θυμήθηκε τη διήγηση του αείμνηστου πατέρα του Παρασκευά.
Σημαντική κατά τη δεκαετία του 1950, όχι μόνο όσον αφορά την Ελληνική κοινωνία, αλλά και μέρος της παράδοσης των Ρομά, ήταν η προστασία της παρθενιάς των κοριτσιών. Η απώλεια της παρθενιάς της κόρης , πριν από το μυστήριο του γάμου, όχι λίγες φορές οδήγησε σε στυγερά εγκλήματα. Στις οικογένειες των Ρομά, όπου η πεθερά είχε τον πρώτο λόγο και καταδυνάστευε τη νύφη, μέχρι να γεννήσει αρσενικό παιδί και να αποκτήσει αξία και ανεξαρτησία μέσω του γιου της, η παρθενιά ήταν βασική προϋπόθεση για τη σύναψη του γάμου.
Προς το τέλος της δεκαετίας του 1930, ο αείμνηστος Δημήτρης Περιβολάρης, που Ρίμανης ήταν το παρατσούκλι του, βάπτισε ένα αγόρι των Ρομά, στον Ιερό Ναό του Αγίου Αθανασίου Βαλύρας, και του έδωσε το όνομα του . Στον καταυλισμό στον Πύργο, μεγάλωσε ο μικρός Δημήτρης, αλλά επισκεπτόταν συχνά τον νονό του, ο οποίος εκπλήρωνε με ευχαρίστηση τις υποχρεώσεις προς το βαφτιστήρι του, γενικά ο Δημήτρης Περιβολάρης είχε πολύ καλές σχέσεις με τους τσιγγάνους, που τον προσφωνούσαν με σεβασμό "κουμπάρο".
Από μικρός ρωτούσε ο Δημητράκης τον νονό του:
-Όταν μειγαλώσω θα μει παντρέψεις νουνέ;
-Θα σε παντρέψω, του απαντούσε χαμογελώντας ο νονός Δημήτρης και του διευκρίνιζε βέβαια, να μην έλθεις να παντρευτείς σε περίοδο Σαρακοστής, ούτε τον Μάιο ή τον Αύγουστο που γιορτάζει η Παναγία η Βουλκανιώτισσα, ούτε σε ημέρα νηστείας ή ημέρα Τρίτη. Να έλθεις μία ευλογημένη Κυριακή , όταν μεγαλώσεις με το καλό, και θα σε παντρέψω.
Κόμπο έδεσε τον λόγο του νονού του ο Δημητράκης , και γύρω στα δεκαέξι χρόνια του σήκωσε μπαϊράκι , βυσσινί φλάμπουρο στολισμένο με καρπούς και κόκκινα άνθη έφτιαξε, και έκλεψε την εκλεκτή της καρδιάς του , ενάντια στον άγραφο νόμο της κοινωνίας των τσιγγάνων, με τίμημα την ίδια του τη ζωή.
Μια Κυριακή μεσημέρι, τον Ιούλιο του 1953, εμφανίστηκε καβάλα στο άλογό του με τη Μαριτάνα, την αφιερωμένη στην Παναγιά όμορφη δεκατετράχρονη κόρη μίας ευκατάστατης οικογένειας των τσιγγάνων, που η περιουσία τους μετρούσε σε χρυσάφι, σχεδόν όσο διέθετε ο βασιλιάς των Ρομά στον καταυλισμό του Πύργου Ηλείας.
Εμπρός στο στενό ισόγειο μπαλκονάκι του παλιού σπιτιού του Δημήτρη Περιβολάρη , ξεπέζεψε ο Δημητράκης με τη Μαριτάνα, και ζήτησε να δει τον νονό του επειγόντως.
Ήταν θέμα ωρών η εκτέλεση τους, γιατί είχαν παραβεί τον νόμο της σιωπής, της κλειστής κοινωνίας των τσιγγάνων. Η Μαριτάνα ήταν λογοδοσμένη από τους γονιούς της σε άλλη πλούσια οικογένεια, από τα τρία της χρόνια. Περίμεναν να πατήσει τα δεκατέσσερα για να κάνουν τον αρραβώνα και να προχωρήσουν με τον γάμο. Εκείνη όμως από μικρή ήταν ερωτευμένη με τον Δημητράκη. Όταν κατάλαβε ότι δεν υπάρχει περίπτωση να αθετήσουν τον λόγο τους οι γονείς της, συνευρέθηκαν οι δυο νέοι, κάτω από συνθήκες ασυγκράτητου πάθους, και έχασε την παρθενιά της η ακριβή κόρη των τσιγγάνων.
-Μετά από σένα , νεκρή θα με οδηγήσουν οι γονείς μου σε άλλο νυφικό κρεβάτι, έλεγε με λυγμούς η Μαριτάνα , μέσα στην αγκαλιά του Δημήτρη.
-Όχι, απάντησε εκείνος αποφασιστικά. Μαζί θα μας τουφεκίσουν, θα πέσουμε για την αγάπη μας, παντρεμένοι και ευλογημένοι. Θα φύγουμε νύχτα, αυτό το Σαββατόβραδο, όταν αποκοιμηθούν όλοι. Θα φθάσουμε την Κυριακή στη Βαλύρα, στη Μεσσηνία, στο σπίτι του νονού μου Δημήτρη, να προλάβει να μας παντρέψει, της εξήγησε με όση ψυχραιμία μπορούσε να διαθέσει ο ανήλικος Δημήτρης, κάτω από τόσο αντίξοες οικογενειακές και κοινωνικές συνθήκες. Ετοίμασε το νυφικό σου και το δώρο για τον κουμπάρο. Θα πάρω το γαμπριάτικο κοστούμι μου και το γερό άλογο, που αντέχει σε μακρινές διαδρομές.
Έκπληκτος ο νονός, βρέθηκε προ απρόοπτου , εμπρός σε δύο φοβισμένα παιδιά, που εκλιπαρούσαν για την ευχή του Χριστού, της Παναγιάς και τη δική του, προτού φύγουν από τη ζωή άδικα.
-Να προλάβεις να μας παντρέψεις νουνέ μου, μόνο αυτό σου ζητάμε, είπε φιλώντας του το χέρι ο Δημητράκης.
Φούντωσε ο Ρίμανης, φόρεσε τη περικεφαλαία του Θόδωρου Κολοκοτρώνη, τους άρπαξε και τους δύο από το χέρι, τους εμψύχωσε λέγοντάς τους, “δικά μου παιδιά είστε και δεν θα σας πειράξει κανένας, μη φοβάστε”, και πήγαν κατευθείαν στο σπίτι του παπα-Δημήτρη Ξυδόπουλου.
- Παπα -Δημήτρη, είναι θέμα ολίγων ωρών να δολοφονήσουν τα παιδιά οι τσιγγάνοι. Πρέπει να τα παντρέψουμε αμέσως, είπε ο Ρίμανης και ο παπα -Ξύδης, ο οποίος πριν από δυο ώρες είχε απολύσει το ποίμνιο από τη Θεία Λειτουργία της Κυριακής, απάντησε με όση ψυχραιμία τον διέκρινε:
Να τους εξομολογήσω και να τους κοινωνήσω μπορώ, αλλά να τους παντρέψω είναι δια νόμου αδύνατον, γιατί αν δεν πληρούνται αυτά που ζητάει ο νόμος Ν.671/1943, ο γάμος κρίνεται άκυρος και ο ιερέας που τον τέλεσε διώκεται ποινικά, με φυλάκιση έως ένα έτος. Αν ήταν βάπτιση, δεν θα είχα αντίρρηση. Δυστυχώς, ο γάμος είναι άλλη υπόθεση. Χρειάζεται ληξιαρχική πράξη γεννήσεως, βεβαίωση ότι δεν είναι ξαναπαντρεμένοι , πιστοποιητικό υγείας ότι δεν πάσχουν από σύφιλη, φυματίωση, καρκίνο, φρενοβλάβεια, αλκοολισμό, λέπρα και ότι δεν είναι ανίκανος ο άνδρας προς συνουσία (1). Απαιτείται άδεια για την τέλεση του μυστηρίου του γάμου από τον Μητροπολίτη Μεσσηνίας πρωτίστως, και πάνω απ΄ όλα , στη δεδομένη περίπτωση, ο υποψήφιος γαμπρός είναι ακόμη ανήλικος.
-Θα τους πάω σε όλες τις εκκλησιές του χωριού να προσκυνήσουν, για να τους συγχωρήσει η Μεγαλόχαρη και ο Κύριος, να μαλακώσει τη σκληράδα των αλόγιστων γονιών τους, είπε ο Ρίμανης, και παρέλαβε τα κλειδιά του Αγίου Δημήτρη και της Αγίας Τριάδος από τον σεπτό ιερέα.
-Πάμε σπίτι τούς είπε, να πλυθείτε, να στολιστείτε, θα στολίσουμε και το κάρο του Παρασκευά , και θα πάμε να προσκυνήσετε στις εκκλησιές του χωριού ,για να λάβετε συγχώρηση και να ευλογηθεί η ένωση του γάμου σας.
Ήταν μεσημέρι Κυριακής, και ο αείμνηστος Παρασκευάς Φειδάς ξεκουραζόταν. Από το τραπέζι τον σήκωσε άρον -άρον ο Ρίμανης, και ετοίμασε το κάρο προτού προλάβει να πει κουβέντα η γειτονιά. Το πότε πρόλαβαν να τα ετοιμάσουν όλα, η γιαγιά Αλεζαγού, η Όλγα Φειδά, η Ελένη Γρίβα, η Μπουρίκαινα, η Καλλιόπη του Κώστα Κυριαζόπουλου, που Κοτσαλή τον έλεγαν, η γυναίκα του Τσαγκάρη , δίπλα από το σπίτι του Ρίμανη, αλλά και η Κατίνα Περιβολάρη, η αδελφή του Δημήτρη, που είχε παντρευτεί τον Αναστάση Μπουρίκα, τον αείμνηστο Κατσιμπούλα, όπως τον έλεγαν, και έτρεξε για να συνδράμει, είναι απίστευτο. Μέχρι κι ο αείμνηστος γερο -Μπουρίκας ντύθηκε τσολιάς, ζώστηκε την Ελληνική σημαία με τον χρυσό σταυρό, και έκοβε βόλτες εμπρός στο στενό του δρόμου, στην ανηφόρα στο Μπιζάνι, για να αναχαιτίσει τους οργισμένους τσιγγάνους , μόλις φθάσουν. Ο Παναγιώτης Παπαγεωργίου, ο γιος της Αλεζαγούς, ετοίμασε το όπλο του και καραδοκούσε για τη κάλυψη του άμαχου πληθυσμού , από το ξύλινο μπαλκόνι στον δεύτερο όροφο, στο πέτρινο σπίτι του.
-Γάμο έχουμε σήμερα ορέ παιδιά, βροντοφώναξε ο γερο -Μπουρίκας και σηκώθηκαν όλοι στο πόδι.
Η άμαξα στολισμένη ξεκίνησε με τους "μελλοθάνατους", για τον Ιερό Ναό του Αγίου Δημητρίου πρώτα.
-Προσκυνήστε την εικόνα και ανάψτε κερί τα δυο σας μαζί, πρόσταξε ο νονός. Ζητήστε στον Αη Δημήτρη να σας συγχωρήσει και να σας ευλογήσει.
Στη συνέχεια πήραν τον δρόμο για την Αγία Τριάδα, που λουσμένη στο φως ατένιζε την Ιερά Μονή της Ιθώμης. Το ίδιο ζήτησε ο νονός κι εκεί. Προχώρησαν στο εκκλησάκι του Αγίου Νικολάου και στη συνέχεια στο γραφικό εξωκκλήσι της Παναϊτσας, όπου αλείφτηκαν με λαδάκι από την ακοίμητη καντήλα της Παναγιάς. Έφθασε η χάρη τους μέχρι τον Άγιο Ιωάννη τον Ριγανά, όπου προσκύνησαν με ευλάβεια. Λίγο έξω από τον Αη Γιάννη , παρατήρησαν οι νεόνυμφοι ένα μέτρο βαθιά πιθάρια, χωμένα καταγής.
-Μήπως να κρυφτούμε ειδώ μέσα νουνέ, ρώτησε η νύφη. Ειδώ δεν θα μας βρουν!
-Όχι, απάντησε ο νονός Δημήτρης. Αυτά είναι από την εποχή της Τουρκοκρατίας, που έκρυβαν οι Χριστιανοί το λάδι τους. Στο νεκροταφείο θα σας θάψουμε, αν δεν σας γλιτώσει η Παναγιά σήμερα. Τώρα θα πάμε από κει να ζητήσετε συγχώρηση κι από τον Αη Γιώργη.
Στο κοιμητήριο του χωριού σταμάτησε η γαμήλια άμαξα, και στολισμένοι ασπάστηκαν τον καβαλάρη Άγιο Γεώργιο και τους κεκοιμημένους της Βαλύρας.
- "Πάρε τους αμέσως από εδώ, μη ξυπνήσουν οι αποθανόντες”, ακούστηκε μία φωνή να λέει στην πλάτη του νονού, και γύρισε αμέσως να δει ποιος ήταν.
-Εσύ Παρασκευά το είπες αυτό; να τους πάρω αμέσως από δω; ρώτησε ο Ρίμανης, αλλά ο Παρασκευάς δεν είχε ιδέα.
Η άμαξα κατέληξε στον αυλόγυρο του Αγίου Αθανασίου, του πολιούχου της Βαλύρας, όπου η είσοδος ήταν ανοιχτή και τους υποδέχτηκε ο παπα - Δημήτρης Ξυδόπουλος, φορώντας το πετραχήλι του.
Αφού προσκύνησαν και άναψαν κερί, τους διάβασε την ευχή και τους κοινώνησε.
Στον Κύριο προσευχήθηκε ο σεβάσμιος ιερέας, να μη γίνει φονικό και η οργή των τσιγγάνων να καταλαγιάσει σύντομα.
-Πάμε, είπε ο νονός. Ανέβηκαν πάλι πάνω στην άμαξα και προσγειώθηκαν εμπρός στον κλειστό δρόμο προς το Μπιζάνι, όπου ογδόντα άτομα είχαν στήσει τραπέζια με λευκά τραπεζομάντιλα , είχαν φέρει φαγητά από τα σπίτια τους, παράλληλα μαγείρευαν η γυναίκα του Ρίμανη και όλες οι γειτόνισσες πυρετωδώς, και οι πρώτες δίπλες στόλιζαν τα τραπέζια.
Η νονά έδωσε ρόδι με ασημένια νομίσματα στη νύφη να σπάσει στην είσοδο, ύστερα τράβηξε τους νεόνυμφους με μία άσπρη κεντητή πετσέτα μέσα στο σπίτι και τους μέλωσε, καθισμένους πάνω στο γαμήλιο κρεβάτι, που τους είχε ετοιμάσει με ό,τι καλύτερο είχε στην προίκα της.
-Τη παρθενιά νονά μου , όταν θα έλθουν θα ζητήσουν την παρθενιά, είπε πανικοβλημένος ο Δημήτρης.
Αγχωμένη βγήκε έξω η "Περιβολάρισσα" , και έπεσε πάνω στην Αλεζαγού, που είχε στηθεί στον τοίχο του σπιτιού του Ρίμανη με τη μαγκούρα της, για να τα ψάλλει ένα χεράκι στις συμπεθέρες των τσιγγάνων, μόλις έλθουν.
-Πήγαινε στην Όλγα του Παρασκευά να σου δώσει ένα άσπρο κεντημένο σεντόνι - η Όλγα κεντούσε επαγγελματικά σεντόνια γάμου- , και πάω να σφάξω μία μικρούλα φραγκόκοτα που δεν έχει ακόμη γεννήσει αυγό, παρθένα είναι η έρημη, κακή τύχη που της έλαχε, μοιρολόγησε η Αλεζαγού.
Ετοίμασαν λευκό λινοβάμβακο σεντόνι, για να το απλώσουν ως τρόπαιο στο μπαλκόνι του νονού μόλις φθάσουν οι Ρομά, δηλαδή οι άνδρες τσιγγάνοι ( ρομ σημαίνει άνδρας στη γλώσσα των τσιγγάνων). Μεγάλο γλέντι άρχισε, που τελειωμό δεν είχε, αφού ανακουφίστηκαν οι νεόνυμφοι, με τις ευλογίες που έλαβαν από όλες τις εκκλησιές του χωριού, τον σεπτό ιερέα της Βαλύρας, και που επιτέλους τους πάντρεψε ο νονός του γαμπρού.
Φωτο: lyrasiblogspot.com
Καρσιλαμάς , αντικριστός χορός, ήταν ο πρώτος χορός του ζεύγους, και ακολούθησαν ο Καλαματιανός και ο συρτός χορός.
Σήμερα λάμπει ο ουρανός,
σήμερα λάμπει η ημέρα
σήμερα στεφανώνεται
αητός την περιστέρα .....
τραγουδούσαν οι καλλίφωνες γιαγιάδες.
Ο μπαρμπα -Παρασκευάς, ως απόφοιτος του σχολαρχείου, είπε στον νονό:
-Θα μας ζητήσουν οι τσιγγάνοι πράξη γάμου με υπογραφές μαρτύρων, πάω να ετοιμάσω το έγγραφο στο σπίτι μια στιγμή, για να το υπογράψετε όλοι σας.
Ο αλησμόνητος μπαρμπα -Παρασκευάς, ξεκρέμασε μία κορνίζα στο σπίτι, που πίσω είχε φυλαγμένο χαρτί καλλιγραφίας, από τον καιρό που πήγαινε στο Σχολαρχείο της Μεσσήνης, έπιασε το μελανοδοχείο και τον κονδυλοφόρο του, και συνέταξε τούτη την αλησμόνητη πράξη γάμου, που υπέγραψαν όλοι οι παρευρισκόμενοι άνδρες ολογράφως, πάνω στα στολισμένα τραπέζια στον δρόμο του Μπιζανίου. Αφού φύσηξαν το έγγραφο για να στεγνώσει η μελάνη , στη συνέχεια το παρέλαβε ο νονός, για να το παραδώσει στους γονείς των νεονύμφων.
Ο μπαρμπα -Παρασκευάς , με τον Παναγιώτη Παπαγεωργίου, χαλάρωσαν λιγάκι και κατέβασαν αρκετά κρασοπότηρα με μεζεδάκια. Εκείνος που παρέμεινε νηφάλιος και δεν ήπιε ούτε γουλιά, ήταν ο αείμνηστος Δημήτρης Περιβολάρης, που περίμενε εναγωνίως τον ένοπλο λόχο των τσιγγάνων κουμπάρων του.
Στις δύο τα ξημερώματα, κι ενώ οι νεόνυμφοι είχαν αποσυρθεί στη γαμήλια κλίνη, κατέφθασαν έως είκοσι καβαλάρηδες οπλισμένοι, κρατώντας ψηλά καλάμια με μαύρες σημαίες και νεκροκεφαλές.
Μόλις τους είδε η γυναίκα του Ρίμανη, αμέσως άπλωσε το αιματοβαμμένο σεντόνι στο μπαλκόνι και ειδοποίησε να σηκωθούν γρήγορα οι νιόπαντροι, που είχαν ξαπλώσει κατάκοποι.
Η καρδιά όλων πάγωσε.
Ο μισοκοιμισμένος γερο – Μπουρίκας άναψε, έσφιξε τα χείλη του, και σηκώθηκε όρθιος με τη σημαία, αλλά χρειάστηκε δυο γυναίκες να τον κρατούν παραμάσχαλα, για να στηριχτεί στα πόδια του, από το κρασάκι που είχε κατεβάσει. Ο ετοιμοπόλεμος Παναγιώτης Παπαγεωργίου, ήταν με το χέρι στην σκανδάλη , κάτω από το τραπέζι, κι ο μπαρμπα -Παρασκευάς, πάνω στο μεθύσι του, μη συναισθανόμενος που βρίσκεται, άρχισε να τραγουδά στους τσιγγάνους , κουνώντας το άσπρο μαντίλι του:
Ένα τραγούδι θα σας πω
επάνω στο κεράσι
να ζήσει η νύφη κι ο γαμπρός
να ζήσει να γεράσει.
Ένα τραγούδι θα σας πω
επάνω στο λεμόνι
να ζήσει η νύφη κι γαμπρός
και οι συμπεθέροι όλοι.
Οι Ρομά πέταξαν καταγής τα μαύρα φλάμπουρα, ξεπέζεψαν όλοι και στάθηκαν οι δυο συμπεθέρες εμπρός στο μπαλκόνι, εξετάζοντας την παρθενιά της νύφης.
Ο κουμπάρος εξήγησε στους πατέρες των παιδιών, ότι τα πάντρεψε κανονικά και τους παρέδωσε το αποδεικτικό του γάμου. Επίσης τόνισε, ότι πλέον τους έχει ευλογήσει ο Θεός και κανένας άνθρωπος δεν μπορεί να τους χωρίσει.
Αγκαλιασμένοι, με τη νυφική ενδυμασία, βγήκαν ο γαμπρός και η νύφη στο μπαλκόνι, και είπε η νύφη προς την πεθερά:
-Για σένα μητέρα, είναι τούτο το σεντόνι.
Μόλις το άκουσε ο όμιλος των τσιγγάνων , τρανταχτά γέλια ακούστηκαν και άρχισαν οι πιστολιές στον ουρανό να σείουν τον τόπο, ενώ η πεθερά μπήκε μέσα στο σπίτι και αγκάλιασε τη νύφη της.
Κάθισαν όλοι στο τραπέζι, έφαγαν, ήπιαν, τραγούδησαν, χόρεψαν και στόλισαν τους νεόνυμφους με χρυσό. Είχαν φέρει και τη μουσική κομπανία των Ρομά, με τα βιολιά μαζί τους. Έκοψαν οι τσιγγάνοι ένα καρβέλι στη μέση, το έκαναν σαν βάρκα, και το γύρισαν από τραπέζι σε τραπέζι να του στήσουν κατάρτια και να το στολίσουν με μασούρια εκατοστάρικα οι καλεσμένοι. Αυτό ήταν το μεροκάματο για τους τσιγγάνους μουσικούς, που μάγεψαν τους πάντες με τις επιδόσεις τους.
Και πού είναι τα στέφανα; ρώτησε η πεθερά τη νύφη.
-Εδώ! Απάντησε η νονά, και έδωσε μέσα σε ασημένια κορνίζα τα δικά της.
Το πρωί, πριν φύγουν για τον Πύργο, ζήτησαν στην κουμπάρα να ζεστάνει νερό στο καζάνι στην αυλή, για να πλύνουν τη νύφη και τον γαμπρό οι νέες μανάδες τους.
Η μάννα του γαμπρού έλουσε τη νύφη και της έπλυνε τα πόδια, γιατί πλέον ήταν δική της κόρη.
Η δε μάνα της νύφης έλουσε τον γαμπρό, του έπλυνε τα πόδια και του άρπαξε το σώβρακο, δίνοντάς του καινούριο να φορέσει. Βέβαια, το σώβρακο που έλαβε ως ενθύμιο η πεθερά, ήταν του νονού , γιατί ο γαμπρός δεν είχε προνοήσει, πάνω στη φούρια της απαγωγής , να πάρει και μια δεύτερη αλλαξιά μαζί του και φόρεσε στη γαμήλια τελετή ένα καθαρό εσώρουχο του νονού του.
Στη συνέχεια ζήτησε η συμπεθέρα από την κουμπάρα βελόνα και κόκκινη κλωστή και κέντησε σταυρό πάνω στο ρούχο του γαμπρού , για να μη ματιάζουν τις γενετήσιες επιδόσεις του οι καλοθελητές!
Το σεντόνι με την παρθενιά το στόλισαν με κόκκινα άνθη μέσα σε ένα κάνιστρο, ετοίμασαν κι ένα μπουκάλι με ούζο , ζάχαρη και κόκκινο χρώμα από ποτό βύσσινο και κέρασαν όλους τους Ρομά, που ασήμωσαν την παρθενιά και έλαβαν από τη νύφη κόκκινο λουλούδι ως ενθύμιο (2).
Αφού αντάλλαξαν δώρα με τους νονούς και φίλεψαν τους γείτονες με τα δικά τους παραδοσιακά προϊόντα από τον Πύργο, πήραν τον δρόμο της επιστροφής προς τον καταυλισμό, όπου θα ακολουθούσε το τσιγγάνικο γλέντι, για μια εβδομάδα.
Πριν αναχωρήσει ο Δημήτρης, είπε πανευτυχής στο αυτί του νονού του:
-Η μάνα της νύφης θα λάμβανε πολύ χρήμα για την κόρη της , από τους γονείς του γαμπρού. Εκείνος που την κλέβει πρέπει να πληρώσει το διπλάσιο, γιατί αν δεν πληρώσει, μπορεί ο πατέρας της νύφης να την χωρίσει και να την παντρέψει με άλλον άνδρα. Τώρα όμως , που είπες νουνέ στους γονείς μας ότι τα παιδιά ανήκουν πλέον στον Θεό, δεν μπορούν να κάνουν τίποτα!
-Καλά που μου το θύμισες , απάντησε ο νονός του.
Αφού αποχαιρέτισε ο Δημήτρης Περιβολάρης τους κουμπάρους , τους τόνισε με σοβαρότητα:
-Ήταν θέλημα Θεού να πάρει τα παιδιά υπό την προστασία του ο Χριστός. Κανένας ζωντανός δεν μπορεί πλέον να τα χωρίσει, γιατί θα διαπράξει τη μεγαλύτερη αμαρτία και μεγάλο κακό θα πέσει στο τσαντίρι του.
Εκείνοι συμφώνησαν, ευχαρίστησαν και αποχώρησαν ήσυχα, αφήνοντας μόνο τα ίχνη των πετάλων των αλόγων τους στον δρόμο του Μπιζανίου, και μια γλυκιά αίσθηση ανακούφισης, που με τις ευλογίες του Θεού, όλοι εν ειρήνη πορεύθηκαν.
Αυτός ήταν ο πρώτος πολιτικός γάμος Ρομά , με θεία ευλογία και ανθρώπινη συμφωνία, στη Βαλύρα του 1953.
Θερμές ευχαριστίες στον κύριο Γιώργο Π. Φειδά, επιχειρηματία, που θυμήθηκε την ιστορία με τον πρώτο πολιτικό γάμο των Ρομά στη Βαλύρα, το έτος 1953, και στον κύριο Ιωάννη Δ. Λύρα, καθηγητή Βιολογίας και Ιστοριοδίφη, για το φωτογραφικό υλικό.
Βιβλιογραφία
1. Λήμμα: Γάμος. Νεώτερον Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν του Ηλίου, τομ.5, σελ.20-21.
2.Ευλαμπία Τσιρέλη (2012). Τσιγγάνοι, οι Αιώνιοι Ταξιδευτές.
C : Users/Lenovo/Desktop/ Τσιγγάνοι,% 20αιώνιοι %20ταξιδευτές...html.
Ο Θεός μαζί σας!
Ευθυμία Η. Κοντοπούλου
9/7/2022
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου