Η εκ Σκάλας Μεσσηνίας παντρεμένη στη Βαλύρα κυρία Βούλα Καπότη, εκπλήσσει τους πάντες, εντός και εκτός Ελλάδας, με τη θεάρεστη πρωτοβουλία της να τιμά σταθερά την εορτή της νύφης της Ασπασίας με αρτοκλασία, στο Βυζαντινό εξωκκλήσι της Παναϊτσας στη Βαλύρα. Η Ασπασία εορτάζει την πρώτη Σεπτεμβρίου, στην εορτή της μνήμης των Σαράντα Γυναικών Μαρτύρων, όταν ξεκινά το εκκλησιαστικό έτος. Η κυρία Βούλα, προσκομίζει τέσσερες φορές τον χρόνο πρόσφορο, άρτους και γλυκά στην εκκλησία, τόσα όσα να φθάσουν για όλους τους πιστούς που προσέρχονται στους ιερούς ναούς του χωριού. Με τη βοήθεια της όμορφης νύφης της Ασπασίας, μοιράζουν άρτο και γλυκίσματα στον κόσμο , ευχόμενες υπέρ υγείας όλων, εκ βάθους καρδίας , και λαμβάνοντας τις ειλικρινείς ευχές τους. Η πρωτοβουλία της πεθεράς Βούλας Καπότη, με αγάπη και ψυχική ταπείνωση, να εορτάζει τη νύφη της με αρτοκλασία, έχει εντυπωσιάσει όλους, όσους το έχουν βιώσει στη Βαλύρα , ή έχουν ακούσει γι΄ αυτή τη θεάρεστη πράξη. Η ευλογία είναι πολύ μεγάλη και για τις δύο γυναίκες, την πεθερά και τη νύφη, σε προσωπικό, οικογενειακό και κοινωνικό επίπεδο. Ένα λαμπρό παράδειγμα προς μίμηση για τις πεθερές , είναι η φωτισμένη συμπεριφορά της κυρίας Βούλας Καπότη.
Πριν από τριάντα χρόνια, ο Δημήτρης Καπότης νυμφεύτηκε με δόξα και τιμή την εκλεκτή της καρδιάς του Σταυρούλα , από τη Σκάλα Μεσσηνίας, και εγκαταστάθηκαν στη Βαλύρα. Αρχικά έμεναν στην πατρική οικία, ενώ στη συνέχεια έκτισαν το δικό τους αρχοντόσπιτο. Ο Θεός ευλόγησε τον γάμο τους με τρία τέκνα, την Αναστασία , η οποία φέρει το όνομα της αείμνηστης χρυσοχέρας γιαγιάς της Τασίας, μητέρας του πατέρα της, τον Νίκο και τον Γιώργο. Πέρασαν τριάντα ολόκληρα χρόνια με σκληρή εργασία , αλλά και πολλή αισιοδοξία, παράλληλα σταθερή κοινωνική προσφορά, εκ μέρους της κυρίας Βούλας , η οποία, εκτός από την αρτοκλασία, βοηθά ουσιαστικά και στηρίζει όσους πονεμένους ανθρώπους συναντήσει στο διάβα της.
Ο Θεός ευλόγησε τους γάμους των τριών τέκνων της · στην Πάτρα ζει ο Νίκος με τη σύζυγό του Λυδία και τα δύο παιδιά τους, ενώ ο Γιώργος με τη σύζυγό του Ασπασία και τη μικρή κόρη τους Βασιλική, η οποία φέρει το όνομα της δίδυμης Βασιλικής Ηλιοπούλου, της μητέρας της Ασπασίας, ζουν στη Βαλύρα , σε δική τους οικία.
Δύο όμορφες νύφες, δυο φορές κόρες απέκτησε η ευλογημένη Βούλα Καπότη, και τις προσέχει σαν τα μάτια της. Η Λυδία ζει μακριά της και την επιθυμεί πολύ, με νοσταλγία και υπομονή την περιμένει και χαίρεται όταν στις διακοπές επιδίδονται οι δυο τους σε δημιουργικές δραστηριότητες μαγειρικής και ζαχαροπλαστικής, άξιες επιβράβευσης. Η Ασπασία ζει κοντά της, γι΄ αυτό είναι το δεύτερο χέρι της πεθεράς της Βούλας, ιδίως όταν πρόκειται να μοιράσουν άρτο και γλυκά στην εκκλησία, αλλά και σε άλλες κοινωνικές εκδηλώσεις.
Οι κύριες Βούλα και Ασπασία Καπότη.Φωτο: Βάσω Φ.Ηλιοπούλου
Πολύ δραστήρια είναι η νιόπαντρη Ασπασία, σε οικογενειακό και επαγγελματικό επίπεδο, αλλά ακόμη δεν έχει προλάβει να ξεδιπλώσει τα ταλέντα της στην παρασκευή του πρόσφορου και του άρτου, όπως η πεθερά της, άλλωστε, ως εργαζόμενη σύζυγος και μητέρα έχει πολλά να φροντίσει. Γι΄ αυτό η γιαγιά Βούλα ευχαριστεί τον Θεό, για τη μεγαλοδωρία Του στην ευρύτερη οικογένειά της , και τα προετοιμάζει όλα μόνη της τόσο όμορφα και καλαίσθητα, όπως οι αείμνηστες γιαγιάδες μας στη Βαλύρα , κατά τις δεκαετίες 1950-1970, με σύγχρονες βέβαια παραλλαγές.
Με χαρά δέχτηκε η κυρία Βούλα Καπότη να μιλήσει μαζί μας και να μοιραστεί τις συνταγές της για το πρόσφορο και τον άρτο με τους φίλους της ιστοσελίδας μας.
-Παγκόσμια εορτή που η πεθερά να τιμά τη νύφη της δεν υπάρχει, ούτε αντίστοιχα κάποιο έθιμο, σε θρησκευτικό επίπεδο, στη σύγχρονη Βαλύρα. Πώς σκεφτήκατε να εορτάσετε τη νύφη σας με αρτοκλασία;
-Με θεία καθοδήγηση προέκυψε, όταν πλάθοντας τον άρτο, στην αρχή του εκκλησιαστικού έτους προσευχόμενη, συνειδητοποίησα ότι εορτάζει και η νύφη μου την ίδια ημέρα. Τότε είπα μέσα μου, γιατί όχι; αυτός είναι ένας θεάρεστος τρόπος να εορτάζω την δυο φορές κόρη μου Ασπασία, τη γυναίκα του γιου μου Γιώργου, που ζει κοντά μου. Τόσο πολύ χάρηκα με τη θεία φώτιση που έλαβα, ώστε στη συνέχεια έφτιαξα και διάφορα γλυκά, για να τα μοιράσει η Ασπασία στον κόσμο.
-Το εξωκκλήσι της Παναϊτσας απέχει τουλάχιστον 40 λεπτά με τα πόδια από την οικία σας. Τι ώρα ξεκινάτε για να πάτε εκεί;
-Ξεκινώ πολύ ενωρίς το πρωί με το πρόσφορο , τους άρτους και τα γλυκά, ώστε στις 7:00 π.μ. να βρίσκομαι στην εκκλησία, μαζί με τον ιερέα του χωριού μας, τον πατέρα Ιωάννη Φωτεινό.
-Και η Ασπασία;
-Η Ασπασία φροντίζει την κόρη της Βασιλική, που βρίσκεται σε προνηπιακή ηλικία, και στη συνέχεια έρχεται στην εκκλησία , γύρω στις 8:30.
-Συντονίζεστε καλά οι δυο σας;
-Άριστα! Μαζί τα μοιράζουμε όλα στον κόσμο και δεχόμαστε τις ευχές τους.
-Η Ασπασία γνωρίζει τα μυστικά της πεθεράς της για τη παρασκευή του πρόσφορου και του άρτου;
-Όχι ακόμη, αλλά έχουμε συζητήσει γι΄ αυτό και σύντομα θα το δρομολογήσουμε.
-Η αείμνηστη πεθερά σας Τασία Καπότη, η οποία ανελλιπώς προσκόμιζε πρόσφορο και άρτους στην εκκλησία, ήταν όχι μόνο άριστη νοικοκυρά, αλλά και καλά εκπαιδευμένη μοδίστρα στη Σχολή της Τρίπολης. Πιστεύω ότι ήταν υπερήφανη, που ο Θεός την αξίωσε να έχει μία τόσο καλή νύφη.
Εσείς πως αισθάνεστε για τις νύφες σας;
-Είναι πολύ άξιες , είμαι μία ευτυχισμένη πεθερά. Η Ασπασία έχει πολλές ικανότητες και ταλέντα , είναι όμορφη, έξυπνη, δυνατή και δραστήρια , και είμαι σίγουρη ότι όλα θα τα κατακτήσει με την πάροδο του χρόνου.
-Τι μήνυμα θέλετε να στείλετε στις άλλες πεθερές;
-Είναι θεάρεστο να τιμούμε την εορτή της νύφης μας. Η ευλογία του Θεού είναι πολύ μεγάλη.
-Δεν θα πρέπει αντίστοιχα και η νύφη να τιμά την πεθερά της;
-Σίγουρα, είναι μία σχέση ανταπόδοσης, αλλά οι πεθερές, με την πείρα που διαθέτουν, πρέπει να κάνουν το πρώτο βήμα, τιμώντας με αγάπη, ενώπιον του Θεού, τη νύφη τους.
-Θα θέλατε να μοιραστείτε τις συνταγές σας με τους φίλους της ιστοσελίδας μας;
-Μετά χαράς. Είμαι στη διάθεση των κυριών, αν έχουν κάποια απορία, να επικοινωνήσουν μαζί μου.
Μετά από πολλούς πειραματισμούς , κατέληξα σε δύο συνταγές, όσον αφορά το πρόσφορο και τον άρτο:
Το πρόσφορο το φτιάχνω με προζύμι που προετοιμάζω με βασιλικό, κατά την ημέρα της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού, και το συντηρώ για όλο τον χρόνο, αναπιάνοντάς το με ένα φλ. του Ελληνικού καφέ χλιαρό νερό και 1 κ. της σούπας αλεύρι , μέρα παρά μέρα. Το συντηρώ στο ψυγείο. Δεν φτιάχνω με αυτό το προζύμι μόνο τα πρόσφορα , αλλά ψήνω και ψωμί για το σπίτι. Τρεις κουταλιές της σούπας προζύμι είναι αρκετό για το ζύμωμα του πρόσφορου, το οποίο αφαιρώ από το ψυγείο από το βράδυ και το αναπιάνω με μέρος από τα ζυγισμένα υλικά της συνταγής του πρόσφορου.
Τα υλικά για το πρόσφορο είναι:
400 γρ. Αλεύρι για όλες τις χρήσεις
400 γρ. Αλεύρι κίτρινο
400 γρ, Χλιαρό νερό
-Όσον αφορά την παρασκευή του άρτου, έχετε καταλήξει σε συγκεκριμένη συνταγή;
-Μετά από πολλές παραλλαγές της βασικής συνταγής, κατέληξα σε μία συγκεκριμένη, που με ικανοποιεί το αποτέλεσμα.
Τα υλικά για τον άρτο είναι:
200 γρ. Ζάχαρη
900 γρ. Χλιαρό νερό
1500 γρ. Αλεύρι για όλες τις χρήσεις
200 γρ. Κίτρινο αλεύρι
100 γρ. Φρέσκια μαγιά
120 γρ. Σπορέλαιο
1 σφηνάκι ούζο
35 γρ. Αλάτι
30 γρ. Τριμμένο και βρασμένο γλυκάνισο (χλιαρό προς κρύο)
Εκτέλεση της συνταγής:
-Ρίχνουμε λίγο νεράκι χλιαρό να ενεργοποιηθεί η μαγιά και 1κ. γλκ. ζάχαρη.
-Προσθέτουμε τα υλικά, σπορέλαιο, ούζο, αλάτι και βρασμένο γλυκάνισο.
-Ρίχνουμε το υπόλοιπο νερό και σταδιακά το αλεύρι, ζυμώνοντας.
-Αλείφουμε μία λεκάνη με σπορέλαιο και τοποθετούμε τη ζύμη.
-Χαράζουμε έναν σταυρό επάνω να παίρνει αέρα η ζύμη για να φουσκώσει και σκεπάζουμε με μεμβράνη.
-Όταν φουσκώσει η ζύμη, ρίχνουμε λίγο σπορέλαιο πάνω στον πάγκο και αναδιπλώνουμε τη ζύμη με μαλακές κινήσεις.
-Στρώνουμε λαδόκολλα στον πάτο στο στρογγυλό ταψί και αλείφουμε με σπορέλαιο τα τοιχώματα.
Μόλις φουσκώσει η ζύμη, την αλείφουμε απαλά με σπορέλαιο για να μη σκάσει και πασπαλίζουμε με σουσάμι.
Ψήνουμε στους 200 βαθμούς, σε προθερμασμένο φούρνο, στη μεσαία σχάρα, για 50 ως 55 λεπτά.
-Κυρία Βούλα, να μη ξεχάσω το βασικότερο! Έμαθα από τη συμπεθέρα σας, κυρία Βάσω Ηλιοπούλου, ότι τέσσερες φορές τον χρόνο κάνετε αρτοκλασία. Ποιες συγκεκριμένες ημερομηνίες;
-Την 1η Σεπτεμβρίου, που εορτάζουμε το νέο εκκλησιαστικό έτος και την Ασπασία, στη συνέχεια στις 9 Μαϊου, που εορτάζει το εκκλησάκι του Αγίου Νικολάου στη Βαλύρα, στην εορτή της Αγίας Τριάδος, τη Δευτέρα της Πεντηκοστής, που εορτάζει η Βαλύρα, και στις 29 Αυγούστου, που τιμούμε την εορτή του Αγίου Ιωάννου Προδρόμου, στη Σκάλα.
-Βοήθειά σας να είναι!
-Σας ευχαριστώ!
Ζητήσαμε από την κυρία Βασιλική Ηλιοπούλου να μας μιλήσει για τη συμπεθέρα της, κυρία Βούλα Καπότη.
-Η Συμπεθέρα μου είναι ένας πολύ αξιόλογος άνθρωπος, με πολλά ταλέντα. Δεν κάνει μόνο αρτοκλασία, κεντά τόσο ωραία τους δίσκους με τα κόλλυβα, που ο παπα -Γιάννης στη Βαλύρα έχει δυσκολία να τους χαλάσει. Θυμάμαι με ευγνωμοσύνη, που ετοίμασε τον δίσκο για το μνημόσυνο του πατέρα μου Φώτη, με τόση δεξιοτεχνία, που παρά τον πόνο μας για τον χαμό του, μείναμε έκθαμβες η δίδυμη αδελφή μου Μαρία κι εγώ. Αλλά δεν είναι μόνο αυτό!
Η συμπεθέρα μου είναι ένας στοργικός άνθρωπος, μια νεανική καρδιά, άλλωστε αντανακλάται και στην ομιλία της αυτό, που εκδηλώνει σταθερά συμπόνια προς τον συνάνθρωπο. Παραμερίζοντας ακόμη και τα προσωπικά της θέματα υγείας, τρέχει να συμπαρασταθεί στον πονεμένο συνάνθρωπο, που χτυπά την πόρτα της, ή τον συναντά στο διάβα της. Γι΄ αυτό είναι αξιαγάπητη, και με τις φίλες της στη γειτονιά είναι όλες τους μαζί σαν μία γροθιά.
-Τι λέτε στην κόρη σας Ασπασία για την πεθερά της;
-Λέγω συχνά στην κόρη μου Ασπασία ότι είσαι κοντά σε μία πολύ καλή μητέρα-δασκάλα, η οποία αξίζει όλη την αγάπη και τον σεβασμό. Έχεις πολλά να διδαχτείς από την πεθερά σου Ασπασία μου, της τονίζω, να την αγαπάς και να τη σέβεσαι.
-Υπάρχουν και άλλες γυναίκες στη Βαλύρα, οι οποίες φτιάχνουν πρόσφορα και άρτους;
-Πολλές κυρίες ετοιμάζουν πρόσφορα, όπως ή κυρία Βάσω Σπηλιώτη, η χήρα του αείμνηστου Θεόδωρου , του αδελφού του κυρίου Ευσταθίου, Μητροπολίτου Μονεμβασίας και Σπάρτης, οι κυρίες Κατερίνα Ξυδοπούλου, Μαρία Χρηστάκη, Γεωργία Κοντοδήμου, και άλλες. Γενικά, όσον αφορά τα πρόσφορα και τους άρτους, συνήθως παραγγέλνουν οι περισσότερες οικογένειες στους δυο φούρνους στην πλατεία της Βαλύρας, όπου άξιες γυναίκες , όπως η Πρόεδρος του Συλλόγου Γυναικών, κυρία Αγάπη Μπουρολιά, και η κυρία Βάσω Καρτερολιώτη με την κόρη της, τα προετοιμάζουν όλα θαυμάσια.
- Οι γυναίκες στη Βαλύρα δραστηριοποιούνται στην κοινωνική προσφορά;
-Βεβαίως, μέσα από τους συλλόγους του χωριού και ιδιαίτερα τον Σύλλογο Γυναικών Βαλύρας, οργανώνουν ωραίες κοινωνικές εκδηλώσεις και δίνουν μεγάλη χαρά σε όλους , ζωντανεύουν το χωριό. Δραστήριες γυναίκες, όπως η κυρία Ουρανία Μαυρίκη Μπόβη, συνταξιούχος φιλόλογος, και η ικανότατη Ευγενία Ντουραμάκου, στηρίζουν, ενάντια στον κορονοϊό, τη συνέχεια του Συλλόγου Γυναικών Βαλύρας, και υπόσχονται πολλά για το μέλλον, σε συνεργασία με τον καθηγητή μας Ιωάννη Δ. Λύρα.
-Τι εύχεστε για την κόρη σας και τη συμπεθέρα σας;
-Ο Θεός να τις φωτίζει, να είναι υγιείς και αγαπημένες , να συμπορεύονται αρμονικά και να προσφέρουν απλόχερα στους άλλους , με την ευγένεια της ψυχής τους. Είθε να δράσουν ως ένα λαμπρό παράδειγμα και για την αγαπημένη εγγονή μου Βασούλα, η οποία μεγαλώνει γρήγορα και έχει ως σημείο αναφοράς τη μαμά και τη γιαγιά, αυτά τα δύο σημαντικά πρότυπα στη ζωή της, κατά την προνηπιακή ηλικία της.
-Στη Βαλύρα, θυμάμαι ότι οι γιαγιάδες μας, είχαν δύο διαφορετικές ξύλινες σφραγίδες για το πρόσφορο και για τον άρτο.
-Τη σφραγίδα για το πρόσφορο τη χρησιμοποιούν κανονικά. Για τον άρτο δεν γνωρίζω.
-Σας ευχαριστώ.
Η σφραγίδα του άρτου, που χρησιμοποιούσαν οι γιαγιάδες μας, ήταν σαν οβάλ μήτρα, τοποθετημένη καθέτως και μέσα ήταν σκαλισμένος ο στεφανωμένος δικέφαλος αετός.
Όπως η σφραγίδα για άρτο που χρησιμοποιούσαν οι γιαγιάδες μας.Φωτο:monastiriaka.gr
Σίγουρα η κυρία Βούλα Καπότη αξίζει, ως δώρο, μία ωραία ξύλινη σφραγίδα για τους υπέροχους άρτους της, όπως είχαν προπολεμικά και μεταπολεμικά οι γιαγιάδες μας στη Βαλύρα.
Θεία ευλογία καθοδηγεί τις προκομμένες γυναίκες στη Βαλύρα, που επάξια συνεχίζουν την παράδοση της προηγούμενης γενιάς και επαυξάνουν , με θεάρεστες πράξεις, όπως η κυρία Βούλα Καπότη, η οποία θα μείνει αιώνια στην ιστορία της Βαλύρας , για την εορτή της νύφης της Ασπασίας με αρτοκλασία, στο παλιό Βυζαντινό και θαυματουργό εξωκκλήσι της Παναϊτσας.
Θερμές ευχαριστίες στην κυρία Βούλα Καπότη και στη συμπεθέρα της, κυρία Βασιλική Ηλιοπούλου , που μοιράστηκαν απλόχερα μαζί μας την εορτή της νύφης από την πεθερά , με αρτοκλασία στην Παναϊτσα της Βαλύρας, και στον κύριο Ιωάννη Δ. Λύρα, καθηγητή Βιολογίας και Ιστοριοδίφη, για το φωτογραφικό υλικό.
Ο Θεός μαζί σας!
Ευθυμία Η. Κοντοπούλου
13/7/2022
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου