Πριν από κάποιους αιώνες το όρος της Ιθώμης ήταν γεμάτο ελάφια, αλλά ποτέ δεν είδαν τα παιδιά του Δημοτικού Σχολείου, κατά τις δεκαετίες 1950-2000, ένα ζωντανό ελάφι στη Βαλύρα. Πριν από 13 χρόνια, ο κύριος Νίκος Π. Μπουρίκας, επιχειρηματίας κρεοπώλης, αποφάσισε να ασχοληθεί με την εκτροφή τους, μαζί με τον αδελφό του Βασίλη Π. Μπουρίκα, επίσης κρεοπώλη στη Βαλύρα. Ταξίδεψε μέχρι τον Παρνασσό και από μεγάλη φάρμα αγόρασε δύο ζεύγη ελαφιών και τα εγκατέστησε στην τριών στρεμμάτων φάρμα του, κοντά στα κτήματα στα Αγρίλια της Βαλύρας. Μετά από κάποια χρόνια, τα δύο αδέλφια μοιράστηκαν τα ελάφια και ο κύριος Βασίλης Π. Μπουρίκας οργάνωσε τη δική του φάρμα, στα τελευταία σπίτια, μετά το βενζινάδικο της Βαλύρας προς τη Σκάλα Μεσσηνίας. Σήμερα απαριθμούν η φάρμα του Νίκου 30 ελάφια, και του Βασίλη 50.
Τα ελάφια είναι από τα ωραιότερα ζώα των δασών και αποτελούν ένα από τα πλέον περιζήτητα θηράματα.
Η εποχή του οργασμού είναι τον Σεπτέμβριο ή τον Οκτώβριο. Το θηλυκό ελάφι, μετά από σχεδόν 10 μήνες, γεννά ένα και σπάνια δύο νεογνά, τα οποία είναι σε θέση μετά από 3-4 ημέρες να τρέξουν και να ακολουθήσουν τη μητέρα τους. Η ελαφίνα τρέφει απεριόριστη αγάπη προς τα μικρά της και τα υπερασπίζεται με γενναιότητα, όταν κινδυνεύουν, αν και η ίδια είναι εκ φύσεως δειλό ζώο. Όταν χάσει το παιδί της κλαίει πραγματικά, χύνει πολλά και πικρά δάκρυα. Είναι πικρά τα δάκρυα της ελαφίνας, σε σύγκριση με του αγριόχοιρου που είναι γλυκά, κι εκείνος χύνει άφθονα δάκρυα, όταν τον χτυπά με τα κέρατά της η ελαφίνα πάνω στο κεφάλι του.
Τον πόνο της ελαφίνας για το χαμένο παιδί της περιγράφει η Ελληνική ποίηση:
Όλα τα λάφια βόσκουνε
όλα δροσολογούνται
και μια λαφίνα ταπεινή
δεν πάει κοντά με τ΄ άλλα
όλα τ΄ απόσκια περπατεί
και τα ζερβά γυρίζει,
κι΄ όπ΄εύρει γάργαρο νερό
θολώνει και το πίνει.
Κι όταν ο ήλιος τη ρωτάει γιατί είναι τόσο λυπημένη, εκείνη του απαντά με δάκρυα στα μάτια:
Δώδεκα χρόνους έκαμα
στέρφη χωρίς μοσχάρι,
κι από τους δώδεκα κι εμπρός
απόχτησα μοσχάρι.
Κι ο κυνηγός τ΄ απάντησε
ρίχνει και το σκοτώνει.
Ανάθεμά σε κυνηγέ
κι΄ εσύ και το καλό σου.
Το ελάφι έχει οξύτατες αισθήσεις και το κυνήγι του δεν είναι εύκολο. Δραπετεύει με πανούργο τρόπο. Το όπλο του είναι το τρέξιμο και το κολύμπι. Το ελαφοπήδημα μπορεί να φθάσει και 8 μέτρα σε ύψος. Οι κυνηγοί το εντοπίζουν με ανίχνευση με ή χωρίς κυνηγόσκυλα, και με ενέδρες στα μέρη που συνηθίζει να περπατά. Επίσης το προσελκύουν με κράξιμο με το στόμα ή με ειδικό όργανο, κατά την εποχή της οχείας (1).
Ο εργατικός και άκρως υπεύθυνος συμμαθητής μου Νίκος Π. Μπουρίκας, για τα τελευταία 41 έτη δεν έχει πάρει ανάσα, εργαζόμενος σκληρά στο ιδιαίτερα φροντισμένο κρεοπωλείο του. Πιστός βοηθός του είναι ο γιος του Παναγιώτης. Τι κι αν πρέπει να φροντίζει συνεχώς το κρεοπωλείο, να ετοιμάζει τα κρέατα, τα λουκάνικα και το παστό, επίσης να τρέχει και στα κτήματα για τη φροντίδα των δένδρων, πάραυτα βρήκε χρόνο και για την αγορά ελαφιών. Αφού έκλεισε τη μονάδα εκτροφής προβάτων, ταξίδεψε στον Παρνασσό και έφερε τα πρώτα ελάφια στη Βαλύρα, προς μεγάλη χαρά τόσο της πατρικής όσο και της δικής του οικογένειας, καθώς και των κατοίκων του χωριού. Τα δύο κρεοπωλεία των αδελφών Μπουρίκα στη Βαλύρα προωθούν στην αγορά και κρέας ελαφιού.
Ένα μωρό με πουά στην αγκαλιά του κ. Βασίλη Π. Μπουρίκα.
Φωτο: κος Βασίλης Π. Μπουρίκας
Κάποτε οι Βαλυραίοι αγόραζαν ελάφι που κόστιζε 25 ευρώ το κιλό. Σήμερα η τιμή έχει πέσει στα 17,5 ευρώ, αλλά ορισμένοι μπορούν να το απολαύσουν. Όσο για τους συνταξιούχους παππούδες, η φτώχεια τρώει τον παρά και η ανέχεια θερίζει κόκαλα. Οι περαστικοί από τον κάμπο της Βαλύρας , πάντα κάνουν μία μικρή στάση έξω από τη φάρμα του κυρίου Νίκου Π. Μπουρίκα, μαγνητισμένοι από την ομορφιά των ελαφιών.Το ίδιο όμως και όσοι περιπατούν στον δρόμο προς τη Σκάλα, επίσης οι Σκαλαίοι κατηφορίζουν για να θαυμάσουν τα ελάφια του κυρίου Βασίλη Π. Μπουρίκα.
Φωτο: κα Ευγενία Κουτσοσταθοπούλου-Μπουρίκα
Υπερήφανος αισθάνεται ο συμμαθητής μου Νίκος Π. Μπουρίκας για το Νορβηγικό αρσενικό του ελάφι με τα πουά, το κοκκινωπό αρσενικό Ρουμάνικο και την Ασιάτισσα καφέ ελαφίνα του.
Η σύζυγός του, κυρία Ευγενία Κουτσοσταθοπούλου, λέγει ότι θα είχε ενδιαφέρον η διασταύρωση του Νορβηγικού ελαφιού με το Ασιατικό.
-Αποδίδουν τα ελάφια; ρωτήσαμε τον κύριο Νίκο Π. Μπουρίκα, σε τηλεφωνική συνέντευξη.
-Κάποτε ναι, τώρα ίσα που βγαίνουν τα έξοδά τους. Η τιμή των ζωοτροφών έχει φθάσει στα ύψη ενώ έχει πέσει η τιμή του κρέατος του ελαφιού. Η ελαφίνα δεν είναι όπως η προβατίνα που γεννά συνέχεια. Συλλαμβάνει κάθε δύο χρόνια ή και περισσότερο, σε 9 -10 μήνες γεννά και πρέπει να περιμένεις ένα έτος για να μεγαλώσει το ελάφι.
του αδελφού του Θεοδόση επί το έργον. Φωτο: κος Χρήστος Π. Παπαγεωργίου.
-Τι ζώα είναι τα ελάφια; Κολλούν ασθένειες;
-Είναι πολύ καθαρά ζώα, ζουν σε πρωτόγονη κατάσταση, δεν χρειάζονται κάποια θεραπεία.
-Κάποιοι λένε ότι πιάνουν τσιμπούρια. Αληθεύει αυτό;
-Δεν έχω παρατηρήσει κάτι τέτοιο. Είναι πολύ καθαρά, μάλιστα αν καθίσει επάνω τους καμιά μύγα τινάζονται αμέσως.
Τι κι αν πέσει η τιμή του ελαφιού, με τόση ομορφιά, μάλλον οι αδελφοί Μπουρίκα θα πρέπει να σκεφτούν σοβαρά τη δημιουργία ενός ιδιόκτητου ζωολογικού κήπου στη Βαλύρα, προς τέρψιν των συγχωριανών μας, ιδίως των παιδιών, αλλά και των πολλών επισκεπτών που προσέρχονται στο χωριό, στις γιορτές και κατά τους θερινούς μήνες. Άλλωστε απ΄ ό,τι φαίνεται, αυτό επιδιώκουν και τα ίδια τα ελάφια, αφού πήδηξαν με αιθέρια ελαφοπηδήματα το ψηλό συρματόπλεγμα στο γήπεδο Μαρακανά κάμπου Βαλύρας, και οργανώθηκαν στις δύο αντίπαλες ομάδες, στον Αστέρα Βαλύρας και ΑΟ Βέργας Καλαμάτας , στις 19 Νοεμβρίου 2015, για να φέρουν τελικό αποτέλεσμα 4-1 υπέρ του Αστέρα.
Φωτο: κος Χρήστος Π. Παπαγεωργίου
Χαρακτηριστικά περιγράφει την εισβολή τους ο κύριος Χρήστος Π. Παπαγεωργίου, που παρέστη ως αθλητικογράφος και οπαδός του Αστέρα στο υπερθέαμα: “Το τελικό 4-1 υπέρ του Αστέρα Βαλύρας, έρχεται σε δεύτερη μοίρα , καθώς οι θεατές ασχολήθηκαν περισσότερο με τα ελάφια που μπήκαν στο γήπεδο, καθώς ξέφυγαν από την επιτήρηση των βοσκών της γνωστής "ΦΑΡΜΑΣ ΝΙΚΟΥ Π. ΜΠΟΥΡΙΚΑ", πηδώντας τα συρματοπλέγματα του γηπέδου. Βρέθηκαν αντιμέτωπα με τους ποδοσφαιριστές των δυο ομάδων, τον διαιτητή Κουτσαναστάση και τους βοηθούς του, που διέκοψε το παιχνίδι μέχρι να απομακρυνθούν από το αγωνιστικό χώρο τα ελάφια”.
Φωτο: κος Χρήστος Π. Παπαγεωργίου
Λαμβάνοντας υπόψη ότι η ελαφίνα για να συλλάβει χρειάζεται να φάει ένα καλό μεζέ και αυτό είναι απαραίτητα φίδι, αντιλαμβάνεστε ότι θα καθαρίσει ο κάμπος της Βαλύρας λίαν συντόμως από τα επιβλαβή φίδια. Επίσης, έλεγαν οι παππούδες μας ότι το ξυσμένο κέρατο του ελαφιού καθώς καίγεται στη φωτιά, διώχνει τα φίδια μακριά, γιατί δεν αντέχουν τη δυνατή οσμή.
Τα ελάφια μην τα παίρνετε ως δεδομένα, βλέπουν πολλά! Όταν ο βοσκός Ακταίων είδε γυμνή τη θεά Αρτέμιδα που λουζόταν, τον μετέτρεψε σε αρσενικό ελάφι και έβαλε να τον φάνε τα σκυλιά της. Κι εσείς κοπέλες, με τα ελαφίσια μάτια, να προσέχετε τον μεταμορφωμένο Ακταίωνα, αλλά και να μη ζητάτε αλαφιού τυρί κι αγριογιδήσιο γάλα, κοινώς τα αδύνατα. Επίσης, υπήρχε και η Κερυνίτις έλαφος που ζούσε στην Αρκαδία, την οποία η νύμφη Ταϋγέτη είχε αφιερώσει ως συνοδό στη θεά Αρτέμιδα, τη θεά ελέγχου των δασών των παθών και κακών λογισμών. Ο Ηρακλής έπρεπε να τη φέρει ζωντανή στον Ευρυσθέα. Την κυνήγησε μέχρι τη χώρα των Υπερβορείων και στη συνέχεια κατάκοπη η έλαφος γύρισε πίσω, από τον ίδιο δρόμο, στην Αρκαδία, που σημαίνει Καρδία, στο ιερό της Αρτέμιδος. Ο Ηρακλής την πρόφθασε και τη συνέλαβε στις όχθες του ποταμού Λάδωνα. Εσείς πάντως, όποιο ελαφάκι βλέπετε να ξεστρατίζει, να του δείχνετε ευγενώς τον σωστό και θεάρεστο δρόμο. Και το σημαντικότερο!Το ευρύ αναγνωστικό μας κοινό ας λάβει υπόψη του το ακόλουθο:
Φωτο: κος Χρήστος Π. Παπαγεωργίου
Γενικά χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή με την κατανάλωση κρέατος, ιδίως για τους ενήλικες. Η υπερβολική κατανάλωση βλάπτει τον ανθρώπινο εγκέφαλο και κατεβάζει την ενέργεια και προσοχή της σκέψης στη γεννητική περιοχή, προκαλώντας υπερβολικές ορμές στους νεότερους, ενώ στους μεγαλύτερους πορνικούς λογισμούς , επίσης εγκεφαλικά και καρδιακά προβλήματα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η ιστορία ενός Μεσσήνιου μετανάστη στη Νέα Υόρκη, που οδεύει στην ηλικία των 80 ετών. Αυτός βίωσε τον πόλεμο και τη φτώχεια στην Πύλο, τότε που τα παιδάκια ζητούσαν ένα κομμάτι κρέας και ούτε στο όνειρό τους δεν το έβλεπαν. Στη Νέα Υόρκη πλούτισε, και εργαζόμενος ως διευθυντής σε μία μεγάλη βιομηχανία κρέατος, είχε μπόλικο κρέας να καταναλώνει και να ευχαριστηθεί τη ζωή του...έτσι τουλάχιστον νόμιζε! Άρχισε να παχαίνει, να συσσωρεύει λίπος στην καρδιά και στο συκώτι, να τον πονούν τα γόνατά του και η μέση του, και να μη μπορεί να πάρει ούτε ανάσα. Μία ημέρα κατέληξε με ασθενοφόρο στα επείγοντα. Ο γιατρός τον ρώτησε αν θέλει να ζήσει. Όταν απάντησε ναι, τον παρέπεμψε σε ειδικό διαιτολόγο του νοσοκομείου να του εξηγήσει τι πρέπει να κάνει. Το πρόγραμμα της διαίτης ήταν πολύ αυστηρό και θεώρησε ότι ήταν αδύνατον να το εφαρμόσει. Γι΄ αυτό τηλεφώνησε σε έναν γνωστό του ιερέα στη Βοστόνη να τον συμβουλευτεί τι να πράξει. “Αν ακολουθούσες παιδί μου ακριβώς αυτό που προτείνει η εκκλησία μας με μέτρο , όσον αφορά τις νηστείες, δεν θα είχες κανένα πρόβλημα”, του απάντησε ο σεβάσμιος ιερέας. Ναι παππούλη, ρώτησε εκείνος, αφού όμως στερήθηκα τόσο πολλά μέσα στη φτώχεια μικρός γιατί τώρα δεν με αφήνει ο Θεός να τα απολαύσω, δεν εργάζομαι τίμια και σκληρά; Ακριβώς, του απάντησε ο ιερέας. Επειδή εργάζεσαι τίμια και σκληρά, σε αγαπάει ο Θεός και σε τιμωρεί για να φύγεις αναμάρτητος, χωρίς το αμάρτημα της γαστριμαργίας. Πες μου όμως εσύ παιδί μου, τι κατάλαβες με τόση κατανάλωση κρέατος; Τι κατάλαβα πάτερ μου δεν ξέρω, θα το σκεφτώ και θα σου πω.
Σκεπτόμενος αυτό για αρκετούς μήνες κατανόησε ότι με πολλές γυναίκες συνευρέθηκε και ότι είχε για χρόνια συνεχώς δυνατές ορμές και πορνικούς λογισμούς, επίσης είχε ιδέες καταδίωξης της πατρικής του οικογένειας και μεγάλη οργή και πίκρα, ιδίως για την υπερήλικη μητέρα του. Συνεχώς καταριόταν με τη σκέψη του μία ανεψιά του , γιατί η μητέρα του της έγραψε τον αγαπημένο του μπαξέ στο χωριό και εκείνον που ήταν παιδί της τον θεώρησε ως ευκατάστατο , δεν τον υπολόγισε και δεν του έγραψε τίποτα, τα έδωσε όλα στα λιγότερο ευκατάστατα αδέλφια και ανίψια του που ζουν στην Πύλο. Επίσης, διαπίστωσε ότι δεν είχε καθόλου υπομονή και κάθε εμπόδιο το ξεπερνούσε με πολλά νεύρα, που ξεσπούσαν όταν επέστρεφε στο σπίτι από την εργασία του. Μία φορά, παρέστη στην κηδεία της μητέρας μίας συγχωριανής του που ζει κι εκείνη με την οικογένειά της στη Νέα Υόρκη. Η γυναίκα έκλαιγε σπαρακτικά, ήταν απαρηγόρητη και έπεσε στην αγκαλιά του. Δεν κλαίω του είπε Δημήτρη μου γιατί έφυγε η μητέρα μου, αλλά γιατί ζήλευα, αισθανόμουν ότι αγαπούσε πιο πολύ τον αδελφό μου, που είναι ασθενικός και δεν έχει σταθερή εργασία, και όχι εμένα την πετυχημένη στη ζωή, που της προσέφερα τόση φροντίδα, την είχα σαν βασίλισσα, και γι΄ αυτό τη μισούσα. Δεν πρόλαβα να της ζητήσω συγχώρηση και με αυτό το μίσος θα μείνω για την υπόλοιπη ζωή μου! Τότε, το μυαλό του πήρε στροφές και συνειδητοποίησε ότι η μητέρα του ουσιαστικά τον αγαπούσε και τον παραδεχόταν περισσότερο από τους άλλους, αλλά ως στοργική μητέρα νοιαζόταν και φρόντιζε πιο πολύ τα αδύναμα μέλη της οικογενείας της. Έτσι ο μεγαλοδύναμος Θεός τον βοήθησε και συμφιλιώθηκε με τη μητέρα του, προτού κλείσει τα μάτια της και αποδημήσει εις Κύριον, αλλά και με την κατά την Ορθόδοξη Εκκλησία μας νηστεία. Γιατί είναι φοβερό και τρομερό να θέλεις να συμφιλιωθείς με τη μητέρα σου και να πρέπει να την σηκώσεις από τον τάφο!
Αδελφοί Μπουρίκα, να χαίρεστε τα ελάφια σας, να αυξάνονται και να πληθύνονται. Με τις ευλογίες του Παντοδύναμου Θεού να έχετε θεία φώτιση, αγάπη, υγεία, ομόνοια , ευημερία και να πηγαίνουν καλά οι επιχειρήσεις σας.
Θερμές ευχαριστίες στον κύριο Νίκο Π. Μπουρίκα, επιχειρηματία κρεοπώλη, για τη διάθεση του χρόνου του , ώστε να μοιραστεί μαζί μας τις εμπειρίες του με τα όμορφα ελάφια του, ιδιαιτέρως στον κύριο Βασίλη Π. Μπουρίκα, επιχειρηματία κρεοπώλη, για την επικοινωνία και το φωτογραφικό υλικό από τη φάρμα του, και στον κύριο Χρήστο Π. Παπαγεωργίου , αθλητικογράφο της ΕΡΤ/ΕΡΑ Καλαμάτας, για την αλησμόνητη περιγραφή της αθλητικής παρέμβασης του ελαφιών της Φάρμας Νίκου Π. Μπουρίκα, στο γήπεδο Μαρακάνα κάμπου Βαλύρας.
Βιβλιογραφία
1. Λήμμα Ελάφι.Νεώτερον Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν Ηλίου, τομ. 6. σελ. 567-570.
Ο Θεός μαζί σας!
Ευθυμία Η. Κοντοπούλου
13/10/2022
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου