Οι θείτσες της Βαλύρας ήταν η γοητευτική παρουσίαση της φαινομενικής πραγματικότητας σε χρόνια δύσκολα. Είχαν τον τρόπο τους να κυκλοφορούν σαν πλούσιες αρχόντισσες, σε χρόνια ανέχειας και μεγάλης φτώχιας, ουδέποτε έχασαν την κοινωνική αίγλη τους και μεταλαμπάδευσαν το ταπεραμέντο τους στις νεότερες κόρες του χωριού, ιδίως σε αυτές που θέλησαν να ακολουθήσουν τον έγγαμο βίο. Την ώρα του Εσπερινού οι γιαγιάδες πήγαιναν στην Εκκλησία ή άναβαν το καντήλι τους, λιβάνιζαν και προσεύχονταν να δει το σπιτικό τους μία « άσπρη ημέρα». Οι γιαγιάδες ήταν η προσωποποίηση και αντανάκλαση της θεοσεβούς πραγματικότητας, σε καιρούς χαλεπούς. Όμως οι θείτσες αποτελούσαν ένα εντυπωσιακά διαφορετικό σενάριο, στη Βαλύρα του 1960, στο Μικρό Παρίσι εκείνης της εποχής.
Φορούσαν τα καινούρια συνολάκια τους, που έραβαν φθηνά στις τοπικές μοδίστρες, συνήθως με υφάσματα που τους προωθούσαν οι συγγενείς τους από το εξωτερικό, ή αγόραζαν στην Καλαμάτα και Αθήνα. Οι βασίλισσες της Βαλύρας έκαναν διακριτικά την εμφάνισή τους τις Κυριακές, το πρωί στη Θεία Λειτουργία, στον ιερό ναό του Αγίου Αθανασίου, και κατά την απογευματινή τους βόλτα στην πλατεία του χωριού, όπου όλων τα βλοσυρά βλέμματα έπεφταν επάνω τους. Σύχναζαν καλοντυμένες η μία στο αρχοντόσπιτο της άλλης, εναλλάξ. Απολάμβαναν στα σπίτια των συγγενών ή φιλενάδων τους το απογευματινό καφεδάκι τους ή τσάι, και συναγωνίζονταν ευγενώς στο ποια εξ αυτών παρασκεύασε τα καλύτερα γλυκίσματα της ημέρας, ανταλλάσσοντας μεταξύ τους την πολύ αρεστή και επικρατούσα συνταγή.
Συζητούσαν εφ΄ ολης της ύλης, για τα θέματα του χωριού, επίσης προωθούσαν τα συνοικέσια της αρεσκείας τους….Ένα ενημερωτικό και επιμορφωτικό σεμινάριο εκείνης της εποχής ήταν τούτη η συνεύρεση, αφού τις γνώσεις που κατακτούσαν, η καθεμιά χωριστά, μοιράζονταν και εμπέδωναν άριστα μεταξύ τους.
Συνήθως οι θείτσες είχαν ολοκληρώσει τις εγκύκλιες σπουδές τους, θεωρούντο εγγράμματες από την τοπική κοινωνία, κατοικούσαν στο χωριό, ή ήταν Βαλυραίες παντρεμένες στην Αθήνα ή άλλες πόλεις και χωριά, επίσης ζούσαν κάποιες εξ αυτών στο εξωτερικό. Επιθυμούσαν το πατρικό τους σπίτι, τους συγγενείς και τις παλιές φιλενάδες τους, και έρχονταν για επίσκεψη στις μεγάλες εορτές, σε γάμους , βαπτίσεις, κηδείες, ονομαστικές εορτές, στο πανηγύρι του χωριού ή για διακοπές τα καλοκαίρια.
Μέσα στην απέραντη φτώχια, είναι θαυμαστό πώς τα ζευγάρια έβρισκαν χρήματα και τα δώρα του γάμου ήταν πιο πλούσια από σήμερα. Κυριολεκτικά χρύσωναν την νεόνυμφη και τον γαμπρό οι γονείς, συγγενείς και κουμπάροι. Θεωρείτο απαράδεκτο η νέα σύζυγος να μην ανανεώνει τον ρουχισμό της τακτικά και δημιουργικά, χωρίς πολλά-πολλά έξοδα, αντλώντας χρήματα από τις καθημερινές οικονομίες της. Απαραίτητο ήταν να στολίζεται με τον χρυσό σταυρό, το μαργαριταρένιο κολιέ, το δακτυλίδι, τα βραχιόλια, το ρολόι , τα σκουλαρίκια και την χρυσή καρφίτσα, τα πλούσια δώρα του γάμου της, για να ευχαριστούνται πρωτίστως εκείνοι που τα προσέφεραν. Διακριτικά φορούσαν τα κοσμήματά τους οι Βαλυραίες, ήταν καλαίσθητες και δεν ήθελαν να κυκλοφορούν σαν λατέρνες στον δρόμο. Οι αρχόντισσες της Βαλύρας ήταν εκλεπτυσμένες και πολύ ευγενικές στους τρόπους τους. Αν κάποια δεν συμβάδιζε, τη θεωρούσαν άξεστη και παρακατιανή.
Οι γιαγιάδες είχαν το άλλοθι ότι θρηνούσαν τους κεκοιμημένους τους, γι΄ αυτό ήταν όλες μαυροφόρες, εαυτώ και Θεώ συστρεφόμενες….οι λατρεμένες και αλησμόνητες Παναγίτσες της Βαλύρας μας! Στο κεφάλι έφεραν μαύρο κεφαλόδεσμο και πάντα τραβούσαν το φόρεμά τους προς τα κάτω , για να μην σηκωθεί και αποκαλυφθεί το γόνατό τους, σκάνδαλο στα βλέμματα των περαστικών. Οι θείτσες προτιμούσαν πιο κοντά φορέματα, αλλά πρόσεχαν ιδιαιτέρως ποια στάση θα λάβουν στο κάθισμα, ώστε να μην αποκαλυφθεί τίποτα περισσότερο, εκτός από τα λυγισμένα πλαγίως καλλίγραμμα πόδια τους, με τα ασορτί γοβάκια τους. Οι μικρές δεσποινίδες της Βαλύρας αντέγραφαν επιμελώς τις φοβερές και τρομερές θείτσες μας, εκτός και θαυμαστά συνέβαινε , με την επενέργεια του Αγίου Πνεύματος, κάποια Παναγίτσα των 5-10 χρόνων να ταυτιστεί πρωτίστως με την αγαπημένη γιαγιά της!
Συν τω χρόνω, ο κεφαλόδεσμος πέρασε στα αζήτητα και τα τακούνια πλήρωσαν τον Θεό με μπόλικη φλεβίτιδα και αρθρίτιδα στα πόδια των κυράδων τους. Πολλά από τα κοσμήματα του γάμου χαρίστηκαν στις κόρες της οικογενείας, επίσης αρκετές από τις θείτσες ακολούθησαν στα γεράματά τους τη συμπεριφορά των γιαγιάδων μας. Όμως εκείνη η ανείπωτη και ερωτική ζάλη της νιότης του 1960, η ματαιοδοξία και το σκάνδαλο μίας άλλης εποχής, είναι περιζήτητα σήμερα από τον πληθυσμό των νέων ανδρών. Φαίνεται ότι οι άνδρες των ημερών μας ευνουχίζονται από το αντίθετο φύλο, όταν οι νέες γυναίκες προτιμούν unisex- αθλητικά ρούχα , χωρίς διάκριση και προσωπικό στυλ….συχνά κακόγουστα και αντιερωτικά, αφού ασύδοτα αποκαλύπτουν τα μέλη τους. Οι σύγχρονες κυρίες δεν διατίθενται να κάνουν πίσω, από τη στιγμή που ανακάλυψαν τα παντελόνια και τα αθλητικά παπούτσια… Γεγονός είναι, ότι οι νέες σύζυγοι των ημερών μας, όταν έχουν σοβαρό κίνητρο να ελκύσουν δυναμικά τον σύντροφό τους, επανέρχονται στην παλιά και γνωστή συνταγή , αυτή που γνώριζαν καλά και εφάρμοζαν επιτυχώς, οι αείμνηστες θείτσες της Βαλύρας μας.
Μπορεί οι ψυχές των γιαγιάδων μας να γέννησαν ρόδα της Παναγιάς και στάχυα του Ιησού Χριστού, αλλά και οι « μαργαρίτες» του λόγου των θειάδων μας άσχημοι δεν ήταν! Ο Κύριος να τις αναπαύει στον Παράδεισο , η μνήμη τους δεν θα ξεχαστεί.
Θερμές ευχαριστίες στη σελίδa «Παλιές Αναμνήσεις» και στους υποστηρικτές της, για το πολύτιμο φωτογραφικό υλικό στο FB.
Ο Θεός μεθ΄ ημών
Ευθυμία Η. Κοντοπούλου
31-5-2024
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου