Τρίτη 9 Μαΐου 2023

Ο Μάη-Θανάσης της Βαλύρας, κατά τη δεκαετία του 1960

            

                   Ο νεαρός Θανάσης -Μάης Καρύδης της Βαλύρας, πρώτος αριστερά.

 Φωτό: lyrasi.blogspot.com


Ο Αθανάσιος Καρύδης που τα παιδιά δεν γνώριζαν το όνομά του στη Βαλύρα το 1960-1970, γιατί όλοι τον φώναζαν "Μάη"  μέσα στο καταχείμωνο, και γέμιζε η καρδιά τους από χαρά εμπρός στην προσμονή της Άνοιξης, ήταν ο πατέρας της αείμνηστης δασκάλας και φίλης των παιδικών μου χρόνων Γαρυφαλλιάς Καρύδη-Μακρή. Ήταν ένας μετρίων τόνων, γλυκός άνθρωπος, πολύ εργατικός, μέλος της μουσικής κομπανίας του χωριού, και ζούσε με τη σύζυγο και την αριστούχο κόρη τους στο πέτρινο σπίτι τους ψηλά στο Μπιζάνι.Κατά τα χρόνια του 1960 και πριν αποκτήσει εκείνος το τρακτέρ με το οποίο όργωνε στον κάμπο του χωριού και φύτευε πολλά στρέμματα με Ιταλική ντομάτα, είχε έναν γάιδαρο πολύ γερό και υπομονετικό, που κάθε ημέρα ανέβαινε αγόγγυστα στην ανηφόρα, από τον ιερό ναό του Αγίου Αθανασίου μέχρι το σπίτι του κυρίου “Μάη”, φορτωμένος με δύο κόφες αριστερά και δεξιά στο σαμάρι του.

Όλοι οι συμμαθητές μου, καθώς και οι επόμενες γενιές , είχαμε συμπεράνει ότι Μάης ήταν το παρανόμι του και αυτό γιατί δεν έτυχε να παρακολουθήσουμε την εορτή της μνήμης του Αγίου Αθανασίου Αλεξανδρείας, την ανακομιδή των λειψάνων του, που εορτάζεται ως Μάη-Θανάσης στις 2 Μαΐου , ιδίως στα κοντινά χωριά της Σκάλας και της Θουρίας Μεσσηνίας.


                                    H Αγία εικόνα του Μάη-Θανάση της Θουρίας.

                                                  Φωτό: Orthodoxtimes.gr

Ήταν Καλοκαίρι του 1967, και μόλις είχα τελειώσει την πρώτη Δημοτικού. Ο πατέρας μου είχε παραγγείλει στον κύριο “Μάη” δύο καφάσια ντομάτες αυγουλωτές  για να παρασκευάσει η μητέρα μου τον πελτέ της χρονιάς. Καθώς τη βοηθούσα στο κατώγι του σπιτιού τη ρώτησα:

-Πώς γίνεται μαμά και τον βάπτισαν Μάη, δεν έχω ακούει κανέναν άλλο να τον λένε Μάρτη ή Απρίλη, ούτε καμιά κοπέλα να την έχουν βαπτίσει Άνοιξη. Το παρατσούκλι του δεν είναι αυτό;

-Όχι δεν είναι το παρατσούκλι του, είναι Μάη-Θανάσης το όνομά του, επέμενε. Εκεί τον έταξε η μητέρα του μού εξηγούσε, αλλά ήμουν πολύ μικρή για να καταλάβω ακριβώς.

Ο αείμνηστος Μάης της Βαλύρας εόρταζε στις 2 Μαΐου και μεγάλο γλέντι γινόταν ψηλά στη γειτονιά του στο Μπιζάνι, γιατί ήταν πολύ αγαπητός σε όλη τη Βαλύρα. Ουσιαστικά , για ποιο λόγο γιόρταζε εκείνη την ημέρα κανένα από τα παιδιά της γενιάς μου δεν είχε  αντιληφθεί, και αναρωτιέμαι αν ακόμη και σήμερα το έχουν συνειδητοποιήσει.


           Μεσαίος ο "Μάης" της Βαλύρας, σε αποκριάτικο γλέντι στην πλατεία του χωριού.

                                                       Φωτό: lyrasi.blogspot.com

Κατά τον εσπερινό της πρωτομαγιάς, καθώς ανηφόριζε ο “Μάης” από τους αγρούς προς την οικία του, όπου η άξια σύζυγός του είχε ασπρίσει και στολίσει και η κόρη του Λίτσα είχε γεμίσει με ανθισμένες γαρυφαλλιές - τις λάτρευε γιατί έφεραν το όνομά της - φορούσε στο κεφάλι του ένα περίτεχνα φτιαγμένο στεφάνι από Μάη και μαργαρίτες, στο οποίο είχαν καρφώσει οι γυναίκες στο διάβα του τριαντάφυλλα, μαζί με τις ευχές τους για την ονομαστική του εορτή.

"Περνάει ο Μάης", φώναζαν στις γειτονιές στο Μπιζάνι η γιαγιά Μαρία Χρηστάκη, η θεία Κατίνα Σφήκα, η νονά μου Καλλίτσα Λινάρδου-Φεφοπούλου , η γιαγιά Θοδώρα Μπουρίκα , η θεία Παναγούλα Μπουρίκα, η νεαρή Μαίρη Δημοπούλου, και η αείμνηστη θεία Τασία Καπότη. Η μητέρα μου Ευγενία σκούπιζε βιαστικά τα χέρια της, αφήνοντας κατά μέρος τις εργασίες της, και όλα τα παιδιά της γειτονιάς πεταγόμασταν ξαφνικά στο δρόμο για να προϋπαντήσουμε και να ευχηθούμε χρόνια πολλά στον κύριο Μάη. Μία χρονιά πέρασε μεγαλοπρεπώς, καβαλάρης πάνω σε ένα κόκκινο Μπιζανιώτικο άλογο της οικογενείας Μπούτου. Το άλογο ήταν στολισμένο στη χαίτη του με τριαντάφυλλα.

Αυτή , η αναλλοίωτη στο χρόνο παιδική μου μνήμη, ενεργοποιήθηκε πρόσφατα, καθώς στο διαδίκτυο είδα τις φωτογραφίες από τον εορτασμό της μνήμης της ανακομιδής των ιερών λειψάνων του Αγίου Αθανασίου στη Θουρία Μεσσηνίας , στις 2 Μαΐου 2023, και τον εορτασμό του Μάη-Θανάση καθυστερημένα, λόγω καιρού, στη Σκάλα Μεσσηνίας, στις 7 Μαΐου.

Χαριτολογώντας ρώτησα πρόσφατα  τις όμορφες δίδυμες της Βαλύρας, Βάσω και Μαρία Φ. Ηλιοπούλου, οι οποίες είναι βαθιά θρησκευόμενες και δεν παραλείπουν καθημερινά να παρακολουθούν όλες τις εορτές των Αγίων μας.

-Τον Καρύδη, τον Μάη, τον θυμάστε κορίτσια που φορούσε στεφάνι στο κεφάλι του το δειλινό της πρωτομαγιάς; Ποιο ήταν το όνομά του;

-Μάης ήταν το παρατσούκλι του, απάντησαν. Έτσι τον θυμόμαστε.

Πολύ χάρηκαν όταν τους ανέφερα ότι τον Άγιο Μάη-Θανάση  τιμούν στη Σκάλα και τη Θουρία. Επάνω στο σκαλιστό προσκυνητάρι τού Αγίου Αθανασίου, κατά την περιφορά της αγίας εικόνας του, τοποθετούν ολάνθιστο μαγιάτικο στεφάνι στη Θουρία, με δροσερά τριαντάφυλλα. Ο Μεσσηνιακός λαός με πολλή ευλάβεια και  χαρά  εορτάζει τον Μάη-Θανάση του.

Αιωνία σου η μνήμη αξιομακάριστε Αθανάσιε Καρύδη, "Μάη" της Βαλύρας μας.


Ο Θεός μαζί σας!


Ευθυμία Η. Κοντοπούλου

9/5/2023

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου