Ας όψεται το πανηγύρι του Μελιγαλά

 

                       Η γραφική Παναΐτσα της Βαλύρας. Φωτό: lyrasi.blogspot.com

Στις 8 Μαΐου η Εκκλησία μας τιμά τη μνήμη του Ευαγγελιστή Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου και η Βαλύρα, μέχρι και την δεκαετία του 1930, εόρταζε στο γραφικό εξωκκλήσι της, στη θαυματουργή  Παναΐτσα της.

Το εκκλησάκι μετονομάστηκε σε Γενεθλίων της Θεοτόκου, όταν οι Βαλυραίοι θέλησαν να μιμηθούν την επιτυχία που είχε το πανηγύρι του Μελιγαλά , το οποίο διαρκεί ένα τριήμερο, στην εορτή της μνήμης των Γενεθλίων της Παναγίας μας τον Σεπτέμβριο. Βέβαια η Παναΐτσα της Βαλύρας πλέον εορτάζει την 1η Σεπτεμβρίου, όταν αρχίζει ο νέος ενιαυτός, το εκκλησιαστικό έτος. Οι Βαλυραίοι έστησαν το δικό τους πανηγύρι στο σημερινό Μπεζεστένι, στη γέφυρα της Βαλύρας κατά τη δεκαετία του 1930 (βλπ. lyrasi.blogspot.com), αλλά η Παναγία δεν ευλόγησε τελικά το τόλμημά τους, και κατά τα επόμενα έτη αυτή η εμπορική δραστηριότητα ματαιώθηκε.

                  Ο ιερός ναός της Παναΐτσας στη Βαλύρα. Φωτό: lyrasi.blogspot.com

Διατηρήθηκε όμως το όνομα στο εξωκκλήσι, στο οποίο με ευλάβεια προσέρχονται οι πιστοί και κατανυκτικά τιμούν τη Μητέρα του Θεού και των ανθρώπων, τη γλυκιά προστασία μας. Τη Θεοτόκο και μητέρα Του παρέδωσε ο Κύριος επάνω στον σταυρό Του στον αγαπημένο του μαθητή Ιωάννη (τον θεολόγο) να την αγαπά και προσέχει ως δική του μητέρα, τον δε Ιωάννη αγάπησε πολύ ο Χριστός. Γι΄αυτό λογικό είναι να εορτάζει το εξωκκλήσι της Παναϊτσας στη Βαλύρα και στις 8 Μαΐου. Παρόμοια περιστατικά σε σχέση με το πανηγύρι του Μελιγαλά συνέβησαν και στο χωριό Μίλα Μεσσηνίας. Η Βραχο-Παναϊτσα εόρταζε αρχικά στο Γενέθλιον της Θεομήτορος, αλλά λόγω του πανηγυρικού ανταγωνισμού με τον Μελιγαλά τιμάται η μνήμη της Ζωοδόχου Πηγής στον ομώνυμο ιερό ναό μέσα στο βράχο. Η μεγαλούπολη Καλαμάτα ουδέποτε επηρεάστηκε από το πανηγύρι του Μελιγαλά και τιμά με ευλάβεια τη Γέννηση της Θεοτόκου στον μεγαλοπρεπή ιερό ναό της.

Συμπερασματικά, θεωρείται εξέχουσας σημασίας να εορτάζει η Παναΐτσα στη Βαλύρα και στις 8 Μαΐου, να τιμά τον μεγάλο προστάτη μας, τον Άγιο Ιωάννη τον Θεολόγο.

Απολυτίκιον. Ήχος β΄.

Απόστολε Χριστώ τω Θεώ ηγαπημένε, επιτάχυνον ρύσαι λαόν αναπολόγητον· δέχεται σε προσπίπτοντα, ο επιπεσόντα τω στήθει καταδεξάμενος. Όν ικέτευε Θεολόγε, και επίμονον νέφος εθνών διασκεδάσαι, αιτούμενος ημίν ειρήνην, και μέγα έλεος.

Είθε ο Άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος να φωτίζει το πνεύμα και να τρέφει την υγεία των πιστών που τιμούν με ευλάβεια τη μνήμη του.

Ο Θεός μαζί σας!

Ευθυμία Η. Κοντοπούλου

8/5/2023