Κυριακή 26 Οκτωβρίου 2025

Η Τριανταφυλλιά του Βαλυραίου Στρατιώτη

                                      

                                               Γιάννης Λιοντήρης: Φωτό. lyrasi.blogspot.com


Μια αληθινή ιστορία πίστης και αντοχής από τη Βαλύρα Μεσσηνίας

Η ιστορία αυτή είναι αφιερωμένη σε όλους τους Βαλυραίους στρατιώτες που πάλεψαν στα βουνά της Ηπείρου, στους ήρωές μας που πότισαν τη γη με το αίμα τους ,  στους ανθρώπους της Βαλύρας που τους περίμεναν με πίστη, και στη δύναμη της μνήμης που κρατά ζωντανή την ψυχή της Ελλάδας.

Γιώργος Παρ. Φειδάς

Ο Άγνωστος Στρατιώτης ξαναμιλά: Από τη χειραγώγηση στη μνήμη που θεραπεύει

        

                                                                     Φωτό: In.gr


Εισαγωγή

Το Μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτη εγκαινιάστηκε στις 25 Μαρτίου 1932,  στην Πλατεία Συντάγματος της Αθήνας  και αποτελεί έναν από τους πιο ισχυρούς συμβολισμούς της συλλογικής μνήμης και της εθνικής συνείδησης. Βρίσκεται μπροστά από  τη Βουλή των Ελλήνων και φυλάσσεται από την Προεδρική Φρουρά, τους Εύζωνες. Το μνημείο τιμά όλους τους Έλληνες στρατιώτες που έπεσαν σε πολέμους χωρίς να αναγνωριστούν, και η τελετουργία της αλλαγής φρουράς έχει βαθύ συμβολισμό.

Η ανέγερση του Μνημείου του Αγνώστου Στρατιώτη αποφασίστηκε το 1929 και ολοκληρώθηκε το 1932. Σχεδιάστηκε από τον γλύπτη Φώτη Κόντογλου και αποτελεί ένα από τα πιο σημαντικά μνημεία της σύγχρονης Ελλάδας. Είναι σύμβολο της συλλογικής μνήμης και της θυσίας των Ελλήνων στρατιωτών. Το  μνημείο υπερβαίνει την απλή αναγνώριση των πεσόντων, προσφέροντας ένα πεδίο για στοχασμό και αναστοχασμό πάνω στις έννοιες της θυσίας, της πατρίδας και της ανθρώπινης αξίας.

Τιμούμε  στις εθνικές μας εορτές τον Άγνωστο Στρατιώτη, στέκουμε μπροστά στο ιερό μάρμαρο και σιωπούμε. Μα ποια φωνή ακούμε στη σιωπή αυτή; Το 1932, ένα κείμενο στον Ριζοσπάστη έδωσε φωνή σε εκείνον που δεν είχε — έναν φανταστικό μονόλογο, μέσα από τον οποίο ο νεκρός στρατιώτης κατηγορούσε την κοινωνία που τον εκμεταλλεύτηκε. Ήταν λόγος πολιτικός, μα και βαθιά πικραμένος· μια κραυγή ενάντια στη χειραγώγηση του απλού ανθρώπου.

Σήμερα, σχεδόν έναν αιώνα μετά, το κείμενο αυτό επανεμφανίζεται στα κοινωνικά δίκτυα. Όμως χρειάζεται προσοχή: δεν αρκεί να αναπαράγουμε την οργή — πρέπει να τη μεταμορφώσουμε σε επίγνωση.

Ο Άγνωστος Στρατιώτης δεν είναι ούτε ήρωας-σύμβολο ούτε θύμα-εργαλείο. Είναι άνθρωπος.

Ο Άγιος Δημήτριος ο Μυροβλύτης Προστάτης της Βαλύρας και Αήττητο Τρόπαιο

                   

                                              Φωτογραφίες: κ. Τάκης Ατζαμιδάκης, Ζωγράφος


 Με μεγαλοπρέπεια εορτάσε σήμερα η Κοινότητα της Βαλύρας τον προστάτη της Άγιο Δημήτριο τον Μυροβλύτη, στον ομώνυμο ιερό ναό που ιστορείται, με βάση την κατασκευή της οροφής του,  από την περίοδο 1820-1890. Ο ναός του Αγίου Δημητρίου στη Βαλύρα λειτουργούσε ως μετόχι της Μονής Αιμυαλών, δηλαδή ως εξάρτημα - θυγατρική εκκλησία που σχετιζόταν με τις οικονομικές και διοικητικές δραστηριότητες της μονής. Το μετόχι εξυπηρετούσε λειτουργικά και οικονομικά τη μονή, με την εκμετάλλευση εισοδημάτων (π.χ. λάδι, γη) και πιθανή παρουσία μοναχών για διαχείριση των πόρων.

Χοροστατούντος του πρωτοπρεσβυτέρου κ. Ιωάννου Φωτεινού, η ενορία μας σύσσωμη τίμησε τον Μεγαλομάρτυρα  Δημήτριο.  Με συγκίνηση έφερε στο φως η μνήμη μας έναν ζωντανό Άγιο που είχαμε κατά  την παιδική μας ηλικία, τον μακαριστό πατέρα Δημήτριο Ξυδόπουλο, που μάς ανέδυσε Χριστιανούς Ορθοδόξους μέσα από την Αγία Κολυμβήθρα. 

Οι άξιοι ιεροψάλτες μας, κ.κ. Παναγιώτης Ζαφειρόπουλος και Γιώργος Περιβολάρης ανέβασαν την ψυχή μας σε ουράνια κράσπεδα με τις ψαλμωδίες τους.

Κατ΄εξαίρεση σήμερα, ο Πρόεδρος της Βαλύρας, κ. Δημήτρης Τσιλίκας, διάβασε μεγαλόφωνα   το Σύμβολο της Πίστεως. Διόλου τυχαίο, ο Άγιος Δημήτριος μυρόβλυσε- λίγη ώρα μετά το Πιστεύω- ένα απαλό άρωμα όπως το μύρο, κατέστη αισθητό σε μερικούς από εμάς και άνοιξε διάπλατα το αναπνευστικό μας σύστημα, για να δεχθούμε τη θεία χάρη Του. 

Σάββατο 25 Οκτωβρίου 2025

Τα γνωρίσματα του χαρισματικού ηγέτη: από τη γνωστική υπεροχή στην ενάρετη ηγεσία

 

                                                       Φωτό: Leaver Learning


Αφιερωμένο στους ήρωες του 1940, που έχυσαν το αίμα τους για να είμαστε εμείς ελεύθεροι

Εισαγωγή

Η αναζήτηση του χαρισματικού ηγέτη αποτελεί διαχρονικό φαινόμενο στις κοινωνίες, από τις πόλεις-κράτη της αρχαίας Ελλάδας έως τα σύγχρονα έθνη. Ηγεσία δεν σημαίνει μόνο διακυβέρνηση ή δύναμη· περιλαμβάνει την ικανότητα να εμπνέεις, να καθοδηγείς και να επηρεάζεις θετικά τους ανθρώπους γύρω σου (Bass, 1990). Ο χαρισματικός ηγέτης συνδυάζει νοημοσύνη, συναισθηματική ωριμότητα, στρατηγική αντίληψη και ηθική ευθύνη, στοιχεία που τον καθιστούν πρότυπο όχι μόνο για τους υφισταμένους του αλλά και για την ευρύτερη κοινωνία.

Στο πλαίσιο αυτό, το λογοτεχνικό παράδειγμα του δασκάλου στη Βαλύρα, που ήδη αναρτήσαμε, όπως αποτυπώνεται στο διήγημα «Το όνειρο του δασκάλου», μπορεί να ιδωθεί ως μικρογραφία του χαρισματικού ηγέτη. Ο ήρωας συνδυάζει την παιδαγωγική ευαισθησία, την πίστη και τη στρατηγική σκέψη, στοιχεία που αποτελούν βασικές συνιστώσες της σύγχρονης επιστήμης της ηγεσίας.

Το όνειρο του δασκάλου

                            

                                                          Φωτό: lyrasi.blogspot.com


Η ιστορία που παρέλειψε να γράψει ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης

Αφιερωμένο στον δάσκαλό μας, κύριο Χρήστο Γεωργακόπουλο


"Ἐν Βαλύρᾳ Μεσσηνίας, τῷ σωτηρίῳ ἔτει  2010, ἐγερθεὶς ὁ γέρων διδάσκαλος ἐκ βαθέος ὕπνου, ἔμεινεν ἐπ’ ὀλίγον ἐν ἀπορίᾳ, ὡς νὰ διακρίνῃ ἂν ὅ,τι ἔζη ἦν ὄναρ ἢ ὄψις. Ἔβλεπεν ἐν τῷ ὀνείρῳ ἄνδρα λαμπρὸν, ἡγεμόνα χαρισματικὸν, ὃς συνήρμοζε λόγον καὶ ἔργον, φρόνησιν καὶ ἀγάπην· ὄμμα ἔχοντα πραΰτητος, καὶ λόγον θερμὸν ὡς ἀνατολή. Ἐνόμιζεν ὁ γέρων ὅτι ὁ τοιοῦτος ἄνθρωπος ἦν ὁ λυτρωτὴς τῆς πατρίδος, ὁ φέρων φῶς εἰς τὰς ψυχὰς καὶ ἐλπίδα εἰς τὸν λαόν....

 Καὶ εἶπεν ἐν ἑαυτῷ:

“Ἐὰν ὁ τέλειος ἡγεμών εἶναι μόνον ὁ Θεός, τί ζητοῦμεν ἐν ἀνθρώποις; Ἀρκεί νὰ εἶναι ὁ καθ’ εἷς ἡγεμὼν τῆς ψυχῆς του, καὶ ἐν ἀρετῇ βαδίζων.”

Καὶ ἐδόξασεν τὸ ὄνομα τοῦ Κυρίου, ὅτι ἔλαχεν αὐτῷ νὰ διδάξῃ, ὄχι τοὺς μεγάλους τοῦ κόσμου, ἀλλὰ τὰ μικρὰ τέκνα, τὰ ὑπὸ τοῦ Θεοῦ ἀγαπώμενα· καὶ τούτοις ἐδίδαξεν οὐχὶ πῶς νὰ γίνωνται ἡγεμόνες, ἀλλὰ πῶς νὰ γίνωνται ἄνθρωποι ἐνάρετοι καὶ θεοσεβεῖς".

Ήταν ακόμη σκοτεινά όταν ο γέροντας δάσκαλος ανασηκώθηκε από τον ύπνο του, μισοξύπνιος, με το μέτωπο υγρό από την ανάσα ενός ονείρου που είχε ζήσει σαν αληθινό. Στο  αρχοντικό του, με τους τοίχους ντυμένους από κιτρινισμένα τετράδια και παιδικά σχέδια, ακουγόταν μόνο το κρώξιμο ενός πετεινού κι ο ψίθυρος της πρώτης αυγής  από τις  δαντελένιες κορυφές του Ταϋγέτου.

Είχε δει —ή έτσι νόμιζε— έναν άντρα να στέκεται μπροστά του,  αγέρωχο και γαλήνιο συνάμα, με μάτια που έλαμπαν σαν ήλιος πρωινός και φωνή καθαρή, γεμάτη πραότητα και φρόνηση. Δεν ήξερε αν ήταν άνθρωπος ή όραμα. Μα στα χείλη του άντρα εκείνου άνθιζαν λέξεις που η ψυχή του δασκάλου λαχταρούσε χρόνια να ακούσει: λόγια για δικαιοσύνη, για αλήθεια, για μια Ελλάδα που θα ξαναγεννηθεί με ήθος κι ανθρωπιά.

Κι ο γέροντας, μέσα στο όνειρο, ένιωσε πως είχε μπροστά του τον ηγέτη που ο λαός ζητούσε δεκαετίες

Παρασκευή 24 Οκτωβρίου 2025

Τρεις στον Πέμπτο Όροφο: Ο αιθεροβάμων, ο πραγματιστής και ο φρόνιμος

                     

                                                             Deposit Photos

Στον πέμπτο όροφο μιας πολυκατοικίας στου Ζωγράφου, με τα παράθυρα να βλέπουν προς τον Υμηττό, συγκατοικούσαν τρεις φοιτητές. Ο Αλέξανδρος, ο Μάριος και ο Νίκος. Τρεις φίλοι, τρεις κόσμοι, τρεις τρόποι να βλέπεις τη ζωή.

Ο Αλέξανδρος σπούδαζε Φιλοσοφία και πίστευε πως η ζωή είναι για να τη συλλογίζεσαι, όχι για να τη μετράς. Κάπνιζε αργά στο μπαλκόνι, διάβαζε Καμύ και μιλούσε για «το νόημα του είναι». Οι λογαριασμοί, οι προθεσμίες, τα μαθήματα – όλα του φαίνονταν μικρά μπροστά στην ιδέα του απόλυτου.

Ο Μάριος, φοιτητής Οικονομικών, ζούσε με το ρολόι στο χέρι. Ήξερε τι ώρα θα διαβάσει, πότε θα φάει, πότε θα πληρώσει το νοίκι. Είχε κολλήσει στο ψυγείο ένα πρόγραμμα με τίτλο «Εβδομαδιαία Παραγωγικότητα». Κάθε μέρα τσέκαρε τις στήλες με πειθαρχημένη  ακρίβεια.

Και στη μέση, ο Νίκος. Φοιτητής Θεολογίας. Ούτε ονειροπόλος ούτε υλιστής. Είχε μια ηρεμία που θύμιζε νερό ακίνητο — φαινομενικά ήσυχο, μα βαθύ. Οι άλλοι τον φώναζαν ειρωνικά «το φρόνιμο αγόρι». Εκείνος απλώς χαμογελούσε. Δεν του άρεσαν οι κατηγορίες, πίστευε πως η ζωή είναι πιο πλούσια απ’ ό,τι χωράει μια ταμπέλα.

Μιὰ ἀληθινὰ καθολικὴ ἐπιστολή

                                                                     Φωτό: Wikipedia




Πλῆθος μηνυμάτων ἀναδεικνύονται μέσα ἀπὸ τὴν Καθολικὴ Ἐπιστολὴ τοῦ Ἰακώβου του Ἀδελφοθέου, τὴν μνήμη τοῦ ὁποίου τιμάει ἡ Ἐκκλησία μας στὶς 23 Ὀκτωβρίου. Καθολικὴ ὀνομάζεται ἡ ἐπιστολή, διότι δὲν ἀπευθύνεται σὲ μιὰ μόνον ὁμάδα χριστιανῶν, σὲ μιὰ συγκεκριμένη ἐκκλησία, ἀλλὰ σὲ ὅλους τοὺς χριστιανοὺς καὶ μάλιστα σὲ αὐτοὺς ποὺ ζοῦσαν ἀνάμεσα στοὺς ἐθνικούς, γι’ αὐτὸκαὶ  τὸ περιεχόμενό της εἶναι ἐξίσου ταιριαστὸ καὶ γιὰ ὅλους ἐμᾶς τοὺς συγχρόνους χριστιανούς, ποὺ ζοῦμε μέσα στὸν κόσμο τῆς ἁμαρτίας. 

Πέμπτη 23 Οκτωβρίου 2025

Η Δόξα Θεού, η Θεωρία-Πράξη και η Αγάπη

                                       

                                                      Φωτό: κ. Κώστας Θ. Καυκούλας

  Πατερικές Σκέψεις και Πράξεις από τον Ποιμενάρχη της Μονεμβασίας και Σπάρτης κύριο Ευστάθιο

Εισαγωγή

Η ορθόδοξη Πατερική Παράδοση αποτελεί έναν πλούσιο θησαυρό σοφίας που καθοδηγεί τη ζωή του πιστού στη σχέση του με τον Θεό και τον συνάνθρωπο. Οι Πατέρες της Εκκλησίας υπήρξαν φωτισμένοι διδάσκαλοι, οι οποίοι συνέδεαν τη θεωρία με την πράξη και ενίσχυαν την πνευματική ζωή μέσω της αγάπης και της ταπείνωσης. 

Στο πλαίσιο αυτό, οι ομιλίες του Θεοφώτιστου Ποιμενάρχη μας Ευσταθίου της Μονεμβασίας και Σπάρτης αποτελούν μια ζωντανή συνέχεια της Πατερικής παράδοσης, αναδεικνύοντας τρεις βασικές αρχές: την ενέργεια προς δόξαν Θεού, τη σημασία της θεωρίας και του παραδείγματος στη βοήθεια προς τους άλλους και την υπέρτατη μορφή αγάπης, την εσταυρωμένη αγάπη του Χριστού.

Το παρόν δοκίμιο διερευνά αυτές τις αρχές μέσα από τα κείμενα  Ορθοδόξων Πατέρων, όπως οι Ιωάννης ο Χρυσόστομος, Γρηγόριος Νύσσης, Ιωάννης της Κλίμακος, Μάξιμος ο Ομολογητής και Γρηγόριος Παλαμάς. Η μελέτη αυτή επιδιώκει να αναδείξει τη συνεχή εφαρμογή των Πατερικών διδασκαλιών στη σύγχρονη ζωή και την αξία της καθοδήγησης του Σεβασμιωτάτου Ευσταθίου ως ζωντανού Αγίου στην Εκκλησία μας.

Όταν το παιδί ανοίγει ένα βιβλίο....

                               

                                               Φωτό: Αμφιάραος Παιδί & Οικογένεια

«Ένα βιβλίο είναι ένα παράθυρο∙ κι όταν το παιδί το ανοίγει, ο κόσμος ολόκληρος χωρά μέσα στην αγκαλιά του.»

Οι πρώτες επαφές του παιδιού με το βιβλίο είναι κάτι περισσότερο από στιγμές ανάγνωσης. Είναι στιγμές επικοινωνίας, φαντασίας και ασφάλειας. Το βιβλίο στη νηπιακή ηλικία δεν λειτουργεί μόνο ως πηγή γνώσης, αλλά κυρίως ως πύλη στον κόσμο των συναισθημάτων και της δημιουργικής έκφρασης. Μέσα από τις εικόνες, τους ρυθμούς της αφήγησης και τη ζεστή φωνή του ενήλικα που διαβάζει, το παιδί αρχίζει να ανακαλύπτει τον εαυτό του και τους άλλους.

Τετάρτη 22 Οκτωβρίου 2025

Μέρες βροχερές του Οκτώβρη στη Βαλύρα

                           

                                       Φωτό: κα Γεωργία Μαρινοπούλου στο FB

 Η θαλπωρή του σπιτιού και τη στοργή των γιαγιάδων

«Μέσα στη βροχή, το σπίτι γίνεται λιμάνι και η αγκαλιά της γιαγιάς καταφύγιο.
Εκεί όπου οι μικρές στιγμές της καθημερινότητας γίνονται θησαυροί αγάπης.»

Έξω η βροχή έπεφτε απαλά πάνω στα τζάμια, αφήνοντας μικρές σταγόνες να γλιστρούν σαν διάφανα μαργαριτάρια. Ο ουρανός είχε ντυθεί στα γκρι, κι οι δρόμοι της  όμορφης Βαλύρας μοσχοβολούσαν βρεγμένο χώμα. Ήταν από εκείνες τις μέρες που όλα σε προσκαλούν να μείνεις μέσα, να φωλιάσεις στη θαλπωρή του σπιτιού.

Τα  εγγονάκια της κυρίας Γεωργίας Μαρινοπούλου, που όλο το καλοκαίρι και τις πρώτες ζεστές μέρες του φθινοπώρου έτρεχαν στις αυλές, κυνηγούσαν πεταλούδες και έπαιζαν στις παιδικές χαρές, τώρα έχουν μεταφέρει τη χαρά τους στο εσωτερικό του σπιτιού. Δεν τα πειράζει καθόλου η βροχή. Αντίθετα, μοιάζει σαν να τους χαρίζει μια νέα περιπέτεια.

Τρίτη 21 Οκτωβρίου 2025

Η Νόρα μετά το Κουκλόσπιτο

              

                                                                    Φωτό: Critics Point

Εισαγωγή

Το «Κουκλόσπιτο» του Ίψεν, μέσα από την ψυχαναλυτική ματιά του Winnicott-το ανάρτησε πρόσφατα η καταξιωμένη φιλόλογος της Βαλύρας, κυρία Ουρανία Μαυρίκη-Μπόβη στη σελίδα της στο FB, που πάντα πρωτοτυπεί και μάς εκπλήσσει ευχάριστα- παρουσιάζει τη Νόρα ως μια γυναίκα που ζει πίσω από τον «ψεύτικο εαυτό» της.

Είναι ένα πρόσωπο εγκλωβισμένο στην ανάγκη αποδοχής και προσαρμογής, που χάνει την αυθεντικότητά του για να επιβιώσει.

Ωστόσο, αν σταθούμε μόνο σ’ αυτή τη διάσταση, κινδυνεύουμε να δούμε την απελευθέρωση ως ατομική ρήξη και όχι ως πνευματική μεταμόρφωση.

Οι Άγιοι Πατέρες της Ορθοδοξίας μάς διδάσκουν ότι η αληθινή ελευθερία δεν έρχεται από την άρνηση του άλλου, αλλά από την υπέρβασή του διά της αγάπης.

Η αυθεντικότητα δεν είναι αυτοαναζήτηση, αλλά θέωση — η συνάντηση του ανθρώπου με το φως του Θεού μέσα του.

Έτσι, η Νόρα του Winnicott, που φεύγει για να «είναι», χρειάζεται να βρει τελικά το φως που είναι αγάπη, για να γίνει πλήρως άνθρωπος.

 Aκολουθεί μία εναλλακτική αφήγηση της Νόρας , που σκιαγραφεί την αληθινή ζωή , πέρα από τη γοητευτική παρουσίαση της ψυχαναλυτικής πραγματικότητας:

Μέρος Α΄:

Δευτέρα 20 Οκτωβρίου 2025

Ποταμοί, μύθοι και μουσική: Έβρος, Βαλύρα και Valira

               

                                          Φωτογραφίες : κ. Τάκης Ατζαμιδάκης

                  

Αφιερωμένο στη Βαλυραία Ευρυδίκη Λινάρδου-Παπαλαμπίδου, 

που τιμά τον Έβρο στη Θράκη με πίστη αληθή

 

1. Εισαγωγή

Οι ποταμοί δεν ήταν απλώς πηγές ζωής για τον αρχαίο άνθρωπο· υπήρξαν δίαυλοι ψυχής, μύθου και μουσικής. Η ροή τους, ο ήχος των νερών, οι πηγές που αναβλύζουν μέσα από τη γη, συνδέονται με την αρμονία του κόσμου και τη θεία τάξη¹. Παρατηρώντας τον Έβρο στη Θράκη, τη Βαλύρα στη Μεσσηνία ή την Valira στην Ανδόρα, αντιλαμβανόμαστε ότι η φύση, η γλώσσα και οι παραδόσεις συναντιούνται για να αφηγηθούν ιστορίες μουσικής και μύθου².

Ορφέας και Χριστός — δύο μορφές αγάπης και η κάθοδος στον Άδη

 

                                         Φωτό: Πεμπτουσία


1. Εισαγωγή

Η αγάπη αποτελεί έναν από τους πιο καθοριστικούς άξονες τόσο της ανθρώπινης εμπειρίας όσο και της θρησκευτικής και μυθολογικής παράδοσης. Μέσα από τους μύθους και τις αφηγήσεις των μεγάλων μορφών, όπως ο Ορφέας στην ελληνική μυθολογία και ο Ιησούς Χριστός στην χριστιανική πίστη, βλέπουμε δύο διαφορετικές προσεγγίσεις της αγάπης και της καθόδου στον Άδη.

Ο Ορφέας κατέρχεται στον Άδη για να ξαναβρεί την Ευρυδίκη, που το όνομά της παραπέμπει στην έννοια της “ευρείας-Δίκης”. Μέσα στον μύθο, ο πονηρός όφις παρεμβαίνει και την “δαγκώνει”, όπως ο όφις παρέσυρε την Εύα στον Παράδεισο, δίνοντας γνώση από το απαγορευμένο δένδρο, με αποτέλεσμα να χάσει την αθανασία της. Η αγάπη του Ορφέα είναι ανθρώπινη, δεμένη με τον πόθο και την επιθυμία να επαναφέρει την θεία αρμονία, αλλά η παραπλάνηση και η μοίρα του δείχνουν τα όρια της ανθρώπινης δύναμης απέναντι στη Δίκη.

Αντίθετα, ο Ιησούς Χριστός κατέρχεται στον Άδη για να λυτρώσει ολόκληρη την ανθρωπότητα από τον θάνατο και την αμαρτία. Η σύγκριση των δύο αυτών αφηγήσεων αναδεικνύει τις διαφορές στην κλίμακα και στη φύση της αγάπης — ανθρώπινη και θεία — καθώς και την αντίληψη του χρόνου, της Δίκης και της σωτηρίας.

Το δοκίμιο αυτό θα εξετάσει πώς οι δύο μορφές αγάπης — η Ορφική και η Χριστιανική — εκφράζονται μέσα από την κάθοδο στον Άδη, αναδεικνύοντας την τραγικότητα της ανθρώπινης αγάπης και την υπέρβαση της θείας αγάπης, του ενσαρκωμένου Υιού και Λόγου του Θεού.

Το παράπονο

                           

                                              Φωτό: Γιώργος Γεωργουδάκης στο FB


– Τι να πω και τι να ομολογήσω, αδελφούλα μου; Αυτά δεν λέγονται από το τηλέφωνο. Η κόρη μου, πέρα από την Αθήνα, δεν βλέπει άλλο τόπο για να κάνει προκοπή. Ρίμαξε το παλατάκι μου στο χωριό, ξεράθηκαν τα δέντρα στον κήπο· ευτυχώς που οι γειτόνισσες αγάπησαν τις γλάστρες μου και μοιρολογούν ορφανά τα λουλουδάκια μου τον πόνο μου σε ξένες αυλές.

– Η κόρη σου τι λέει;

– Η κόρη μου κάνει ό,τι δύναται για να μου παρέχει την κατάλληλη φροντίδα· με προσέχει με το παραπάνω. Τι να το κάνεις όμως; Είμαι κλεισμένη μέσα σε τέσσερις τοίχους. Σε χρυσό κλουβί πίνω δηλητήριο, τώρα στα τελευταία μου. Ούτε για το φευγιό μου μπορώ να προετοιμαστώ, ούτε τον άντρα μου να θρηνήσω. Δεν με αφήνει να θυμάμαι – «Μην τον κλάψεις, πάρε, μαμά, αυτό το χαπάκι· θα σου κάνει καλό και θα αισθάνεσαι χαρούμενη» – μου λέει επίμονα.

Κυριακή 19 Οκτωβρίου 2025

Σήμερα η Καλαμάτα Τιμά τον Προστάτη της Άγιο, Προφήτη Ιωήλ

                           


                                  Φωτογραφίες: κα Athanasia Papagiotakopoulou


Υπάρχει στην Καλαμάτα  ιερά μονή που φέρει την ονομασία «Μονή Προφήτη Ιωήλ» (περιοχή τέρμα Καλλιπάτειρας) που τιμά σήμερα, 19 Οκτωβρίου 2025, τον προστάτη Άγιο της, έναν από τους σημαντικότερους ελάσσονες προφήτες της Παλαιάς Διαθήκης.

Ο Προφήτης Ιωήλ, γιος του Βαθουήλ, προφήτεψε στην Ιουδαία, πιθανότατα στην Ιερουσαλήμ, σε μια περίοδο μεγάλης φυσικής και πνευματικής δοκιμασίας. Το βιβλίο του αποτελείται από τέσσερα κεφάλαια, και έχει ως κεντρικό άξονα την έννοια της «Ημέρας του Κυρίου», δηλαδή της θείας επέμβασης στην ιστορία με σκοπό τη δικαιοσύνη, την κρίση, αλλά και τη σωτηρία.

Η γλώσσα του είναι ποιητική και προφητική, γεμάτη εικόνες, σύμβολα και θεολογικά βάθη.

Κεφάλαιο 1: Η Επιδρομή των Ακρίδων — Κάλεσμα σε Μετάνοια

Πρόσκληση καὶ ὑπόσχεση ζωῆς αἰωνίου

 

                                            Φωτό: Χριστιανική Φοιτητική Δράση



1. Ὁ Κύριος τῆς ζωῆς ἀντικρύ τοῦ θανάτου

Ὁ Κύριος, πορευόμενος στὴν ἐπίγεια πορεία Του, χαρίζει ἴαση, ψυχικὴ καὶ σωματική, σὲ πλῆθος ἀναγκεμένων ἀνθρώπων ποὺ τὴν ἐπιζητοῦν. Νόσους ἀποδιώκει, λεπροὺς καθαρίζει, χωλοὺς καὶ κωφοὺς θεραπεύει, σὲ τυφλοὺς δίνει τὸ φῶς Του· ἀκόμη καὶ νεκροὺς ἀνεγείρει.

Ἕνα τέτοιο παράδοξο θαῦμα, μιὰ νεκρανάσταση, μᾶς παρουσιάζει τὸ Εὐαγγέλιο τῆς Γ΄ Κυριακῆς τοῦ Λουκᾶ (ζ΄ 11–16). Καθώς ὁ Κύριος πλησιάζει στὴν πόλη Ναῒν τῆς Γαλιλαίας, συνοδευόμενος ἀπὸ τοὺς μαθητὲς Του καὶ πλῆθος κόσμου, ἀντικρίζει ἕνα ὀδυνηρὸ θέαμα· μιὰ ἐξόδιο πορεία.
«Ἰδοὺ ἐξεκομίζετο τεθνηκώς, υἱὸς μονογενὴς τῇ μητρὶ αὐτοῦ, καὶ αὕτη ἦν χήρα» (Λουκ. ζ΄ 12).

Σάββατο 18 Οκτωβρίου 2025

Αφιέρωμα στον Βαλυραίο καθηγητή μαθηματικών, κύριο Αθανάσιο Μπόβη

                    

                                                          Φωτό: Athanasios Bovis, FB


 Στην πλατεία της Βαλύρας,  τους αφήνει όλους ενεούς μπροστά στις προτεινόμενες οικονομικές -και όχι μόνο- καινοτόμες λύσεις του!  Κάποιοι διαμαρτύρονται,  ότι στο τέλος της  ομιλίας  του  ρωτά -παλιά συνήθεια από τα ένδοξα χρόνια της διδασκαλίας του στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση-τι καταλάβατε -κι εκείνοι αισθάνονται αμήχανοι, γιατί ορισμένες φορές δεν έχουν ακριβώς  κατανοήσει  τον λόγο του μεγαλοφυή μαθηματικού , κυρίου Αθανασίου Μπόβη. Συνήθως, κρατούν τα προσχήματα κουνώντας καταφατικά το κεφάλι τους, και μόνο λίγοι  αποδεικνύονται στη συνέχεια μοναδικοί συνομιλητές του!

Σιωπούν και του χαμογελούν ευγενικά. Τα κορίτσια δεν πλησιάζουν την παρέα του- ο κύριος  Θανάσης όλο για οικονομικά και πολιτικά μιλά- κάνουν νόημα η μία στην άλλη και απομακρύνονται. 

Η κορύφωση προσφάτως ήταν μία μακροσκελής ανάρτηση στη σελίδα  Athαnasios Bovis στο FB, που αφορά "τη σύνδεση της αξίας του χρήματος με ενργειακούς πόρους ή μέταλλα που πραγματικά υπάρχουν". 

Πρότειναν κάποιοι αναγνώστες  μας,  να  παρουσιάσουμε με απλό και κατανοητό τρόπο την πρόταση του κυρίου καθηγητή μαθηματικών, για όσους δεν ασχολούνται με την οικονομία,  την πολιτική και ούτε τα πήγαιναν καλά με τα μαθηματικά στο σχολείο! 

Λέγει  ο  μεγαλοφυής κύριος Αθανάσιος Μπόβης  περιληπτικά:

Ἡ Ὁσία Παρασκευή ἡ Ἐπιβατηνή (ἡ Νέα)

                  



Ἡ Ὁσία Παρασκευή ἡ Νέα, ἡ ἐπονομαζομένη Ἐπιβατηνή, γεννήθηκε στους Ἐπιβάτες τῆς Ἀνατολικῆς Θράκης, κοντὰ στὴ Σηλυβρία, περὶ τὸ τέλος τοῦ 10ου ἢ τὶς ἀρχὲς τοῦ 11ου αἰῶνος. Ἀπὸ νεαρὰς ἡλικίας ἔδειξε πνεῦμα εὐσέβειας, ἐλεημοσύνης καὶ ἀποταγῆς τῶν κοσμικῶν πραγμάτων· μοίραζε τὴν πατρικὴν περιουσίαν στους φτωχοὺς καὶ ἀφιερωνόταν στὴν προσευχή καὶ τὴν ἄσκηση.

Κατὰ τὴν ἱστορικὴν παράδοσιν, ὁ Ἀλέξανδρος Ὑψηλάντης, πρὸ τῆς ἐπαναστάσεως τοῦ 1821, ὅρκισε ἐν Ἰασίῳ Μολδαβίας τοὺς συναγωνιστὰς του ἐμπρὸς στὸ ἱερὸ σκήνωμα τῆς Ὁσίας Παρασκευῆς, θεωρῶντας τὴν ἁγίαν ὡς πνευματικὴν προστάτιδα τοῦ Ἑλληνικοῦ Ἀγῶνος.

Άλλο το να γνωρίζει κανείς κατά φύση, κι άλλο να γνωρίζει τον Θεό κατά χάρη – Μια πατερική προσέγγιση

                    


                                                         Φωτό: Ενωμένη Ρωμηοσύνη

Εισαγωγή

Η ρήση του Αγίου Ιωάννη του Δαμασκηνού, «Ἄλλο τὸ γνωρίζειν κατὰ φύσιν, καὶ ἄλλο τὸ ἐπιγινώσκειν τὸν Θεὸν κατὰ χάριν», συνοψίζει με εντυπωσιακή σαφήνεια τον πυρήνα της Ορθόδοξης Θεολογικής Γνωσιολογίας. Με τη φράση αυτή ο Δαμασκηνός ξεχωρίζει δύο τρόπους γνώσης: τη φυσική, που στηρίζεται στις ανθρώπινες γνωστικές δυνάμεις, και τη θεολογική, που χαρίζεται από τον Θεό μέσω της θείας χάριτος. Η διάκριση αυτή φανερώνει τη βασική πεποίθηση της Ορθόδοξης Εκκλησίας ότι ο Θεός παραμένει ακατάληπτος ως προς την ουσία Του, αλλά γίνεται γνωστός μέσα από τις άκτιστες ενέργειές Του.  

Ἀφιέρωμα εἰς τὴν Ὑπεραγίαν Θεοτόκον Μαχαιριώτισσαν

 


18 Ὀκτωβρίου – Ἑορτή τῆς Παναγίας τῆς Μαχαιριωτίσσης

Ἡ Ἐκκλησία ἡμῶν σήμερον τιμᾷ καὶ ἐορτάζει τὴν Ὑπεραγίαν Θεοτόκον Μαχαιριώτισσαν, τὴν Μητέρα τοῦ Κυρίου καὶ προστάτιδα πάσης τῆς οἰκουμένης.

Ἡ σεπτὴ Εἰκών Της, κατά τὴν ἱερὰν παράδοσιν, ἐφιλοτεχνήθη ὑπὸ τοῦ Ἁγίου Εὐαγγελιστοῦ Λουκᾶ. Ἐκαλύφθη διὰ πολλοὺς αἰῶνας ἐν σπηλαίῳ τῶν ὀρέων τοῦ Τροόδους, καὶ ἀπεκαλύφθη θαυμαστῶς τὸν ιβ΄ αἰῶνα ἐν ὀράματι ἑνὸς ὁσίου ἀσκητοῦ, ᾧ ἄγγελος Κυρίου ἔδωκε μαχαίριον ἵνα διανοίξῃ τὸν θάμνον καὶ ἀνακαλύψῃ τὴν ἁγίαν Εἰκόνα. Ἐκ τούτου ἔλαβεν ἡ Θεοτόκος τὴν προσωνυμίαν Μαχαιριώτισσα.

Παρασκευή 17 Οκτωβρίου 2025

Όταν η Παρασκευούλα γνώρισε τον Σπύρο, Βαλυραίο χωροφύλακα στη Νάουσα

                               

                                                    Η Παρασκευούλα με τη μητέρα της


Το σωτήριον έτος 1951, ο Παντοδύναμος Θεός χάρισε μια ομορφοκόρη σε έναν ξακουστό ζωέμπορο στον Πύργο Πτολεμαΐδας. Της έδωσαν το όνομα Παρασκευή, και από τότε όλοι την αποκαλούν Βούλα, στην όμορφη Βαλύρα μας.

Μεγάλωσε σε πλούσιο οικογενειακό περιβάλλον και ολοκλήρωσε τις εγκύκλιες σπουδές της έως τα δεκατέσσερά της χρόνια στον Πύργο, και κατόπιν στη Νάουσα. Έζησε τα εφηβικά της χρόνια κάτω από την αύρα του Βερμίου, με τα δροσερά νερά, τους ορμητικούς χειμάρρους και τη σπάνια χλωρίδα και πανίδα του.

Ασυγκράτητος χείμαρρος, στο άνθος της ηλικίας του, ήταν και ο Βαλυραίος χωροφύλακας, ο νεαρός Σπύρος, γιος του αείμνηστου θείου Αριστοτέλη. Το πατρικό σπίτι της οικογένειας βρίσκεται στην οδό Παπασαραντοπούλου, στον δρόμο προς τον Άγιο Δημήτριο, στη μαγεύτρα Βαλύρα μας.

Πέμπτη 16 Οκτωβρίου 2025

Η Κάθαρση από τον Αριστοτέλη έως τη Σύγχρονη Κοινωνία και την Ορθόδοξη Θεολογία

               


                                                              Φωτό: Kathimerini


Μέρος Ι: Η κάθαρση από τον Αριστοτέλη έως τη σύγχρονη κοινωνία:

Τέχνη, κινηματογράφος και μέσα μαζικής επικοινωνίας 

Εισαγωγή

Από τα αρχαία χρόνια, ο άνθρωπος αναζήτησε στην τέχνη όχι μόνο την αισθητική απόλαυση, αλλά και την εσωτερική λύτρωση. Ο Αριστοτέλης, στην Ποιητική του, όρισε πρώτος με φιλοσοφική ακρίβεια τη λειτουργία της τραγωδίας ως μέσο κάθαρσης — δηλαδή ψυχικού εξαγνισμού μέσω του ελέου και του φόβου. Έκτοτε, η έννοια αυτή διαμορφώνει τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε τη σχέση ανάμεσα στην τέχνη, τα συναισθήματα και την ηθική συνείδηση.

Στον σύγχρονο κόσμο, όπου η αισθητική εμπειρία διαμεσολαβείται από τον κινηματογράφο, το θέατρο και τα μέσα μαζικής επικοινωνίας, το ερώτημα επανέρχεται: μπορεί η κοινωνία μας να βιώσει την κάθαρση μέσα από τη σύγχρονη τέχνη; Ή μήπως ο κατακερματισμός της εμπειρίας και η εμπορευματοποίηση του συναισθήματος καθιστούν την κάθαρση αδύνατη;

Τετάρτη 15 Οκτωβρίου 2025

To γάλα στο Δημοτικό Σχολείο Βαλύρας: Μια ανάμνηση από τη δεκαετία του ΄50

                                

                                                 " Όπως η Μαρία μικρή. Φωτό: Iefimerida"

Όταν δασκάλα στο Δημοτικό Σχολείο Βαλύρας ήταν η αείμνηστη  κα Ευτυχία Κυριακοπούλου, κατά τη δεκαετία του 1950,   μαθήτριά της  ήταν μία από τις πλέον δυναμικές  κόρες της Βαλύρας, η  κα Μαρία Φωτεινού- Χρηστάκη. Η Μαρία, από τη  νηπιακή  της ηλικία,  εξεδήλωσε τάσεις ανεξαρτησίας, και ως φιλελεύθερο πνεύμα, με υψηλό δείκτη νοημοσύνης, ήταν δύσκολο να την  συγκρατήσει η επιβλητικότητα και επιμονή της πιο δυναμικής δασκάλας, όπως ήταν η κα Ευτυχία. Η επιμονή της  αλησμόνητης εκπαιδευτικού, που παράλληλα με όλες τις σχολικές   δραστηριότητες, φρόντιζε οι μαθητές της να πίνουν, πριν την έναρξη των μαθημάτων, ένα ζεστό γάλα.

 Η Μαρία, που ήταν από παιδί πολύ έξυπνη, επέλεγε πάντα το συμφέρον της, που σήμαινε ότι σιωπούσε θεληματικά, προκειμένου να μην  βρεθεί σε σύγκρουση με τις σχολικές αρχές , μειωθεί η βαθμολογία της και χαλάσει η διαγωγή της. Αυτό όμως δεν σήμαινε ότι δεν ανέλυε και αποθήκευε λεπτομερώς στη μνήμη της σκηνές από τα σχολικά δρώμενα, που με πολλή ζωντάνια θυμάται και περιγράφει ακόμη και σήμερα, η αιώνια παιδούλα, που οδεύει προς τα 70 της χρόνια.

Το Ήθος και το Έθος: Θεολογική, Φιλοσοφική, Ψυχολογική, Κοινωνιολογική και Ανθρωπολογική Προσέγγιση

 


                                                                       Φωτό: Ερανιστής


Εισαγωγή

Το ήθος και το έθος αποτελούν δύο έννοιες με κοινή ρίζα αλλά διαφορετικό περιεχόμενο, οι οποίες έχουν απασχολήσει τη φιλοσοφία, τη θεολογία, την ψυχολογία , την κοινωνιολογία και την ανθρωπολογία από την αρχαιότητα έως σήμερα. Το ήθος αναφέρεται στον εσωτερικό χαρακτήρα και στις αξίες που καθοδηγούν τον άνθρωπο, ενώ το έθος αφορά τις εξωτερικές πράξεις, τα έθιμα και τις κοινωνικές συνήθειες. Η παρούσα εργασία επιχειρεί να διερευνήσει τη σχέση και τη διάκριση των δύο αυτών εννοιών μέσα από θεολογική, φιλοσοφική, ψυχολογική, κοινωνιολογική και ανθρωπολογική προσέγγιση, αναδεικνύοντας τη σημασία τους για την κατανόηση της ανθρώπινης ύπαρξης και του πολιτισμού.

Τρίτη 14 Οκτωβρίου 2025

Καλό ταξίδι αγαπητέ μας Γιάννη Στελ. Κοντοδήμο

                    




Έφυγε ο  Γιάννης Στελ. Κοντοδήμος, σε ηλικία 69 ετών.

Η εξόδιος ακολουθία τελέστηκε σήμερα, 14 Οκτωβρίου 2025, και ώρα 4:40 μ.μ. , σύμφωνα με τον πρωτοπρεσβύτερο κ. Ιωάννη Φωτεινό,  και το Επαρχιακό Γραφείο Εξυπηρετήσεων, Αφοί ΚΩΣΤΑ ΧΙΩΤΗ" Μελιγαλά-Οιχαλίας,   , όπως όρισαν η σύζυγος του κα Ειρήνη Γεωργίου Ντουραμάκου  και τα αγαπημένα του αδέλφια.

Το Φθινόπωρο στην Ελληνική, Αμερικανική και Γαλλική Ποίηση

 Μία συγκριτική προσέγγιση


                                                                  
Φωτό: Κ24


Εισαγωγή

Το φθινόπωρο, εποχή μετάβασης και στοχασμού, έχει αποτελέσει διαχρονικά πηγή έμπνευσης για τους ποιητές σε κάθε πολιτισμό. 

Η πτώση των φύλλων, η μείωση του φωτός και η αίσθηση της προσωρινότητας φέρνουν τον άνθρωπο αντιμέτωπο με τον χρόνο, τη φθορά και την εσωτερικότητά του. 

Στην ελληνική ποίηση, το φθινόπωρο μετατρέπεται σε μεταφορά της ωριμότητας και της μνήμης· στην αμερικανική, σε κύκλο αποδοχής και φυσικής αναγέννησης· 

και στη γαλλική, σε λυρική παρακμή και αισθητική της μελαγχολίας. Το παρόν δοκίμιο επιχειρεί να παρουσιάσει τις τρεις αυτές εκφάνσεις, μέσα από επιλεγμένα ποιήματα και σύντομη ανάλυση.

Δευτέρα 13 Οκτωβρίου 2025

«Στάθηκα ἐκ τοῦ σύνεγγυς στο φως — κι είδα το ίδιο μου το σκοτάδι»

                 

                                                          Στοκ φωτογραφίες και εικόνες

 

Εισαγωγή

Υπάρχουν στιγμές όπου μια φράση δεν είναι απλώς λόγος — είναι αποκάλυψη.
Η φράση «Στάθηκα ἐκ τοῦ σύνεγγυς στο φως — κι είδα το ίδιο μου το σκοτάδι» φέρει μέσα της ένα βάθος που υπερβαίνει το αισθητικό·
είναι κραυγή και προσευχή μαζί, αναμέτρηση του ανθρώπου με το φως της Αλήθειας.

Κάθε προσέγγιση — θεολογική, φιλοσοφική, ψυχολογική — βλέπει το ίδιο μυστήριο από διαφορετικό παράθυρο.
Το φως, το σκοτάδι και η εγγύτητα («ἐκ τοῦ σύνεγγυς») δεν είναι απλές μεταφορές·
είναι κατάσταση ύπαρξηςπορεία αυτογνωσίαςθεοπτία και μεταμόρφωση.

Ο στοχασμός που ακολουθεί δεν επιδιώκει να εξαντλήσει το νόημα,
αλλά να το πλησιάσει με σεβασμό — ἐκ τοῦ σύνεγγυς.
Να φωτίσει λίγο από τη σιωπή που κρύβει το φως, και λίγο από το φως που κρύβει η σιωπή.

Κυριακή 12 Οκτωβρίου 2025

Ο Άπιστος Θωμάς και ο Άθεος του Ορθού Λόγου: Μια Φιλοσοφική Προσέγγιση στην Ανάγκη για Απόδειξη

                               


Στην ιστοσελίδα μας, προς ψυχικό όφελος των Αναγνωστών μας,  φιλοξενούμε ορισμένα θρησκευτικά ή φιλοσοφικά δοκίμια και/ή άρθρα . Το ακόλουθο, άκρως ενδιαφέρον φιλοσοφικό δοκίμιο, είναι αγνώστου συγγραφέως, με υπογραφή "Λόγος Θείου Φωτός".

Στην πορεία της ανθρώπινης σκέψης, ο άνθρωπος βρέθηκε διαρκώς ανάμεσα σε δύο αντίρροπες δυνάμεις: την ανάγκη να πιστεύει και την ανάγκη να γνωρίζει. Η πρώτη γεννιέται από το βάθος της ψυχής, εκεί όπου η ύπαρξη αναζητά νόημα· η δεύτερη, από την επιφάνεια της λογικής, όπου το πνεύμα ζητά ασφάλεια μέσα από την κατανόηση. Όταν η λογική αποκτά απόλυτη εξουσία πάνω στην πίστη, τότε γεννιέται η απαίτηση για «χειροπιαστές αποδείξεις» — μια στάση που, ενώ μοιάζει επιστημονική, αποκαλύπτει τελικά μια πνευματική ανασφάλεια.

Ο άνθρωπος που ζητά αποδείξεις για τον Θεό δεν είναι εχθρός της πίστης· είναι πνευματικά οδοιπόρος. Η ωριμότητα έρχεται όταν συνειδητοποιεί πως δεν υπάρχει μεγαλύτερη απόδειξη από την εσωτερική του μεταμόρφωση. Όταν η καρδιά γαληνεύει, όταν ο φόβος αντικαθίσταται από αγάπη, τότε ο Θεός δεν είναι πλέον υπόθεση λογικής, αλλά παρουσία εμπειρική.

Τότε ο άνθρωπος δεν χρειάζεται να δει για να πιστέψει.

Γιατί, όπως έλεγε ο Συμεών ο Νέος Θεολόγος,

«Ἐκεῖνος ποὺ ἔγνω τὸν Θεόν, δὲν μπορεῖ πιά νὰ τὸν ἀρνηθεῖ, ὅπως δὲν μπορεῖ νὰ ἀρνηθεῖ τὸ φῶς ὁ ἄνθρωπος ποὺ εἶδε τὸν ἥλιο.»

ΠΕΝΘΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΝΙΚ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ

                       



Ανταπόκριση: κ Χρήστος Παν. Παπαγεωργίου

Αγαπητοί μας Αναγνώστες, συγνώμη, χαρές και λύπες πάνε μαζί στην ηλεκτρονική μας εφημερίδα της Βαλύρας.

 Απεβίωσε, σε ηλικία 70 ετών, ο   συγχωριανός και συμμαθητής μας  Γεώργιος Νικ. Κωνσταντόπουλος.

Η  εξόδιος ακολουθία, σύμφωνα με τον πρωτοπρεσβύτερο του  ιερού ναού του Αγίου Αθανασίου κ. Ιωάννη Φωτεινό,   και το Γραφείο Εξυπηρετήσεων Αφοί ΚΩΣΤΑ  ΧΙΩΤΗ" Μελιγαλά-Οιχαλίας, θα τελεστεί Δευτέρα , 13  Οκτωβρίου 2025,  και ώρα 4.00 μ.μ., όπως όρισαν τα αγαπημένα του αδέλφια. 

Σάββατο 11 Οκτωβρίου 2025

Δροσιά και Ιστορία στη Βρύση του Τζούμη

 Έργο Αγάπης από Φίλους της Ιεράς Μονής Βουλκάνου



                                                  Φωτογραφίες: κα Βούλα Βασ. Τσαγκάρη



 Αγαπητοί  Αναγνώστες και Φίλοι της Παναγίας Βουλκανιωτίσσης

Το τελευταίο χρονικό διάστημα, μια ομάδα Ιθωμιτών, φίλων της Ιεράς Μονής Βουλκάνου, με την  πρωτοβουλία του συνταξιούχου- αθλητικογράφου της ΕΡΤ/ΕΡΑ ΣΠΟΡ, κ. Χρήστου Παπαγεωργίου, αφού πρώτα ενημέρωσαν τον  πανοσιολογιώτατο κ. Καλλίστρατο, καθώς και τον Ιθωμίτη αντιδήμαρχο  Μεσσήνης, οικονομολόγο κ. Δημήτρη Αθανασακόπουλο,  ξεκίνησαν με δικά τους έξοδα επεμβάσεις ανακαίνισης της βρύσης του ΤΖΟΥΜΗ, γιατί η εικόνα της δεν τιμούσε τις ευθύνες των περαστικών και κατοίκων της ευρύτερης περιοχής.  

Όπως θα  είδατε οι περισσότεροι, στο κατέβασμα-ανέβασμα της ιεράς εικόνος της Παναγίας Βουλκανιωτίσσης, κάναμε την αρχή για ένα νέο «πρόσωπο» στο χώρο της βρύσης του ΤΖΟΥΜΗ, στην οποία γενιές και γενιές προσκυνητών έχουν ξεδιψάσει, όταν ανηφόριζαν στη χάρη Της, τον Δεκαπενταύγουστο κάθε χρόνου. 

Φτερωτές λέξεις το Φθινόπωρο, στο Σιδηροδρομικό Πάρκο Καλαμάτας

 



 Ένα πρωινό, μετά από μία εξόδιο ακολουθία στο Κοιμητήριο της Καλαμάτας, με τα  κατάλευκα μάρμαρα που σαν διαμάντια λαμπυρίζουν στον ήλιο και τα δροσερά κυπαρίσσια, ένας  ιερέας-παππούς, και ο γαμπρός του που ασχολείται ερασιτεχνικά με την ποίηση, συνόδεψαν τη μικρή σπορά της οικογένειάς τους στο πάρκο. Καθώς τα παιδιά έπαιζαν γύρω τους χαρούμενα και ανέμελα, συναντήθηκαν τα βλέμματα των δύο ανδρών..... 

Ο σεπτός ιερέας προσευχόταν σιωπηλά:  Οι λέξεις πίστις, ελπίδα και αγάπη,  πτερώνονταν στη σκέψη του, με  εδάφια που είχε απομνημονεύσει από τους Αγίους Πατέρες. 

Ο νεαρός  ποιητής ρουφούσε λαίμαργα τις σκηνές του Φθινοπώρου,   συνέθετε στίχους και στροφές εντός του. Ήταν όμορφα στο πάρκο του σιδηροδρομικού σταθμού  της Καλαμάτας. 

Μετά από δέκα λεπτά σιωπής, οι γνώριμοι και αγαπημένοι άνδρες, κοιτάχθηκαν κατάματα, χαμογέλασαν και ο γαμπρός τόλμησε να ρωτήσει:

-Πάτερα, επιτρέπεται να μάθω τι σκέπτεσαι;

-Λόγια καρδιάς… για να θυμίζουν πως η ψυχή δεν ξεχνά να ελπίζει. 

Παρακαλώ, εσύ τι σκέπτεσαι;

- Συνθέτω για να παρηγορήσω, να φωτίσω, να αγαπήσω. Έχεις να μου προτείνεις κάτι,  που  να απογειώσει τις λέξεις μου , να βγάλουν φτερά; 

Ο Άναρχος Πατήρ και η Ακαταληψία του Θεού κατά τους Αγίους Πατέρες

 Μία πατερική θεώρηση της υπερβατικότητας του Θεού Πατρός



                                                    
 Φωτό: Ιερά Μονή Παντοκράτορος



 Εισαγωγή

Θεός! Γιατί δεν τον βλέπουμε; ρώτησε ένας μαθητής   Λυκείου. Με ποιον τρόπο μπορούμε να αντιληφθούμε την παρουσία Του; Και τι θα πει Άναρχος Πατήρ; Χαώδης και ακάλυπτος είναι;

Η έννοια του Άναρχου Πατρός στην Ορθόδοξη θεολογία είναι κεντρική για την κατανόηση της Αγίας Τριάδος και της υπερβατικότητας του Θεού. Ο Πατήρ θεωρείται αιτία χωρίς αιτία, πηγή της Θεότητας και αρχή του Υιού (θείου λόγου) και του Αγίου Πνεύματος. Η μελέτη των Πατέρων της Εκκλησίας μας δίνει τη δυνατότητα να κατανοήσουμε τη διάκριση μεταξύ της ουσίας του Θεού, που είναι ακατάληπτη, και των ενεργειών Του, που γίνονται γνωστές στους πιστούς. Το  Άγιο Πνεύμα ενεργεί, ο Παράκλητος ο αγαθός μάς συντροφεύει εφ΄όρου ζωής, ως Χριστιανούς Ορθόδοξους. Για να το αντιληφθούμε δεν χρειάζεται να σηκώνουμε το κεφάλι ψηλά και να θαυμάζουμε τον ουρανό με τα άστρα, αλλά να συγκεντρωθούμε στον εαυτό μας και να ενδοσκοπήσουμε, ώστε να ανακαλύψουμε τόσο τα πάθη μας όσο και τις χάρες του Αγίου Πνεύματος εντός μας....τη γενναιοδωρία του Θεού και Πατρός μας.

Πέμπτη 9 Οκτωβρίου 2025

Πορεία στο χρόνο … της Γεωργίας Μαγκλάρα

                                 

Γεννήθηκε στο Διαβολίτσι Μεσσηνίας  και  είναι μέλος πολύτεκνης οικογένειας έχοντας μία δίδυμη αδελφή και δύο μεγαλύτερους αδελφούς.

 Σήμερα ζει στην Καλαμάτα. Είναι παντρεμένη με τον Θεόδωρο Σταυριανόπουλο (Μαθηματικό) και έχουν δύο κόρες. 

Είναι συνταξιούχος Φιλόλογος. Υπηρέτησε ως εκπαιδευτικός στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση από όπου συνταξιοδοτήθηκε. 

Τετάρτη 8 Οκτωβρίου 2025

Το Επιρριπτάριον της Ορθοδοξίας

 


                                                Παναγία Γοργοεπήκοος του Αγίου Όρους. 

     Όπως η Παναγία που εμφανίστηκε στιγμιαία επί του προσώπου του  Σεβασμιωτάτου κ. Ευσταθίου.


Το Επιρριπτάριον της Ορθοδοξίας,  με ευχαριστίες προς την Υπεραγία Θεοτόκο,  αναδημοσιεύουμε με   συγκίνηση, μετά το θαύμα που βιώσαμε στο Νηπιαγωγείο και Δημοτικό Σχολείο Βαλύρας, στην τελετή των εγκανίων στις 5-11-2025.Εμφανίστηκε στιγμιαία η μορφή  της Θεοτόκου επί του προσώπου του Σεβασμιωτάτου πατρός κ. Ευσταθίου και το ένδυμα της  φάνηκε να σκέπει το άγιο τέκνο Της.


Αφιέρωμα στον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Μονεμβασίας και Σπάρτης κ. Ευστάθιο


Ποιος μελίρρητος ποταμός, πάνω σε άγιο χιτώνα, κυλά σ’ αυτόν τον ευλογημένο τόπο, για να ξεδιψάσει η ψυχή και το πνεύμα μου; Πώς να περιγράψω το ακατανόητο θαύμα της Παναγίας Βουλκανιωτίσσης και της κυράς της Υπαπαντής;

Ποια θεία ρήματα να επικαλεστώ, για να ψάλλω στη Βασίλισσα των Ουρανών τα θαύματά της; Το μέγα θαύμα της Υπερευλογημένης Θεοτόκου, η οποία, για αιώνες, μεσιτεύει στον Κύριο και Δεσπότη μας, φωτίζει τα κατά χάριν τέκνα της και αποδίδει θείο καρπό — βότρυ πέπειρο και μέγαν στάχυ στους αγρούς της φτωχολογιάς, στην αγία γη της Βαλύρας.

Τρίτη 7 Οκτωβρίου 2025

Η Βαλύρα το Φθινόπωρο

                  

Φωτογραφίες: κ. Τάκης Ατζαμιδάκης, ζωγράφος

Χρυσοπόρφυρα φύλλα της Οπώρης∙ θυσία στον άνεμο, απλωμένα επάνω στο υγρό κορμί της γης, που σιωπηλά ξυπνά από τη νάρκη του καυτού καλοκαιριού και, σαν αιώνια αγρότισσα, ετοιμάζεται να υφάνει το ένδυμα της νέας σποράς στη Βαλύρα μας.

Κάθε φύλλο κι ανάμνηση∙ στιγμές πρόσχαρες, που γνώριζαν πως δεν θα νικήσουν τον χρόνο, μα έζησαν ανέμελες και ελεύθερες, σαν πεταλούδες επάνω σε πολύχρωμους χιτώνες.

Η χαρμολύπη της καρδιάς υποχωρεί μπροστά στη βεβαιότητα της σκέψης: πως, Θεού θέλοντος, και τούτη τη χρονιά η ψυχή θα αντέξει και η σάρκα θα τα καταφέρει.

Δευτέρα 6 Οκτωβρίου 2025

Από το Δέντρο της Πτώσης στο Ξύλο της Ζωής

                             

                                                     Φωτό: Byzantine religious icons


Ο κύριος Ηλίας, ηλεκτρολόγος και μελετητής της Αγίας Γραφής από την Αίπεια Μεσσηνίας, μάς έθεσε το εξής ερώτημα:  

-Πόσα φρούτα είχε το δένδρο του Παραδείσου;

Η Αγία Γραφή — και ειδικά το βιβλίο της Γένεσης — δεν μας δίνει συγκεκριμένο αριθμό για τα φρούτα ή τα δέντρα του Παραδείσου. Αυτό που αναφέρει είναι ότι στον Κήπο της Εδέμ υπήρχαν πολλά δέντρα «ευάρεστα στην όψιν και αγαθά εις βρώσιν» (Γένεση 2:9), αλλά κάνει ειδική μνεία σε δύο:

Το Δέντρο της Ζωής, που βρισκόταν «εν μέσω του Παραδείσου».

Το Δέντρο της Γνώσεως του καλού και του κακού, από το οποίο ο Θεός απαγόρευσε στους πρωτόπλαστους να φάνε.

Δεν υπάρχει καμία πληροφορία για τον αριθμό των φρούτων ή των δέντρων συνολικά — η εικόνα είναι συμβολική και θεολογική, όχι γεωγραφική ή βοτανική.

Σε ερμηνείες της Πατερικής Παράδοσης, ολόκληρος ο κήπος θεωρείται γεμάτος ποικίλους καρπούς ως σύμβολο της θείας αφθονίας και της ζωής, αλλά μόνο ένας καρπός (από το δέντρο της γνώσεως) ήταν απαγορευμένος.

Κυριακή 5 Οκτωβρίου 2025

Με ευλόγησε η Παναγία Του!

          


                                                             Φωτό: Orthodox Times


Συγκινημένη αναρωτιέμαι αν αλήθεια άξιζα σήμερα ένα τόσο μεγάλο δώρο από την Παναγία προστάτη και φύλακα άγγελο του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτη Μονεμβασίας και Σπάρτης, του αγιωτάτου Ποιμενάρχου της Ορθοδοξίας.....

Αν και διατηρώ συχνή γραπτή επικοινωνία με τον πατέρα μας Ευστάθιο, ως χριστιανή συγχωριανή Tου, και είμαι ευγνώμων για τους θησαυρούς του θείου λόγου Του που απλόχερα μου προσφέρει, θέλετε η απουσία μου επί σειρά σαράντα ετών από τη Βαλύρα ή άλλοι λόγοι, με εμπόδισαν και δεν έτυχε να τα πούμε εκ του σύνεγγυς. Για πρώτη φορά τον συνάντησα διαζώσης καθ΄όλη την πορεία της ιερατείας Του, σήμερα , Κυριακή 5 Οκτωβρίου 2025, στα εγκαίνια του ανακαινισμένου Δημοτικού Σχολείου μας στη Βαλύρα. Καθώς αποχωρούσε από το Σχολείο και ήταν περικυκλωμένος από φίλους και πιστούς, πρόφθασα να συστηθώ, να ασπαστώ τη χείρα Του για να λάβω την ευλογία Του. Καθώς φιλούσα το χέρι Του, με ρώτησε σιγανά, με μία εξ ουρανού φωνή:

-Τι κάνεις παιδί μου; 

Εγκαίνια Νηπιαγωγείου και Δημοτικού Σχολείου Βαλύρας: Ένα Βήμα προς το Μέλλον της Εκπαίδευσης

   


                                                Φωτογραφίες: κα Σοφία Μπούτση-Καρύδη


Σήμερα , 5 Οκτωβρίου, 2025 και ώρα 12:00, τελέστηκαν τα επίσημα εγκαίνια του αναβαθμισμένου Δημοτικού Σχολείου Βαλύρας, από τους Σεβασμιωτάτους Μητροπολίτες Μομεμβασίας και Σπάρτης κ. Ευστάθιο και Μεσσηνίας κ. Χρυσόστομο, σε ένα κλίμα μεγάλης συγκίνησης - ιδιαίτερα για το μαθητή Κωνσταντίνο Σπηλιώτη που πριν από 76 έτη φοίτητσε στο Δημοτικό Σχολείο Βαλύρας- σηματοδοτώντας μια νέα εποχή για την εκπαίδευση στην περιοχή. Το έργο αναδεικνύει τη δέσμευση  της Πολιτείας για σύγχρονες και φιλικές προς το περιβάλλον σχολικές υποδομές.

Το έργο της ενεργειακής αναβάθμισης, που περιλαμβάνει την εγκατάσταση σύγχρονων συστημάτων θέρμανσης, φωτισμού και μόνωσης, στοχεύει στη δημιουργία ενός κτιρίου μηδενικής ενεργειακής κατανάλωσης και μηδενικού ανθρακικού αποτυπώματος. Η ολοκλήρωση του έργου αποτελεί σημαντικό ορόσημο για την  τοπική μας κοινότητα, καθώς οι μαθητές και οι εκπαιδευτικοί πλέον απολαμβάνουν ένα ασφαλές, σύγχρονο και φιλικό προς το περιβάλλον  χώρο μάθησης.Ανακαινίστηκε η στέγη του σχολείου, οι τουαλέτες, βάφτηκε εσωτερικά και εξωτερικά το κτίριο, τοποθετήθηκε ασφαλτοτάπητας, δημιουργήθηκε γήπεδο μπάσκετ, υπόστεγο με παγκάκια για προστασία από τη βροχή, κατασκευάστηκε σύγχρονο πάρκινγκ για γονείς και επισκέπτες.

 Στην τελετή παρευρέθηκαν εκπρόσωποι του Δήμου Μεσσήνης, των Δήμων Καλαμάτας και Οιχαλίας, της Περιφέρειας Πελοποννήσου,  τοπικοί βουλευτές,   η Διεύθυνση Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Μεσσηνίας, ο αρχηγός της αντιπολίτευσης στον Δήμο Μεσσήνης, ο Πρόεδρος και τα μέλη του Συμβουλίου της Κοινότητας Βαλύρας και πλήθος άλλων καλεσμένων.

Σάββατο 4 Οκτωβρίου 2025

Αφιέρωμα στα 45 Χρόνια Ιερατείας του Σεβασμιωτάτου κ. Ευσταθίου

      



Με βαθιά συγκίνηση, ευγνωμοσύνη και σεβασμό, η τοπική Εκκλησία της Μονεμβασίας και της Σπάρτης καθώς και η γενέτειρα Βαλύρα,  υμνούν και δοξολογούν τον Θεό, για την ευλογημένη διακονία και προσφορά του Ποιμενάρχου τους, Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου κ. Ευσταθίου, με την ευκαιρία της συμπλήρωσης 45 ετών ιερατείας και 45 ετών αρχιερατικής διακονίας.

Συνελόντι ειπείν, υπάρχει λογική συνέπεια;

                                 


Σκυθρωπός ο μέλλον γαμπρός, περίφροντις ο μέλλον πεθερός, κρατούσε με επίπλαστη ευγένεια τα προσχήματα....

Άναυδος, σύξυλος, ενεός έμεινε ο  μεγάλος ήρωας των Αθλίων του Ουγκώ, κατά τα άλλα Καθηγητής Πανεπιστημίου στον Εκπαιδευτικό Τομέα, στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, όταν συνάντησε στην οδό Πατριάρχου Ιωακείμ στο Κολωνάκι, ένα ηλιόλουστο Σάββατο, τον συνοδό της αειπαρθένου μοναχοκόρης του, κατά τη δεκαετία του 1990. 

Η υπερπροστασία της  Νατάσας ήταν το βασικό μέλημα της ζωής του, σε μία εποχή που οι παραδοσιακοί πατέρες, χωρίς θεία διάκριση, οικογενειακή αγάπη και ουσιαστική επικοινωνία με τα  παιδιά τους, έτρεχαν πίσω από τις  ομορφοθυγατέρες  τους για να μην τις ατιμάσουν και εξευτελίσουν την αγία τους οικογένεια.

Λέξεις ακατανόητες καταπονούσαν την ακοή του κυρίου καθηγητή, για δύο συνεχείς μήνες, γιατί του λόγου τα σπαράγματα του συνομιλητή του ήταν αδύνατον λογικά να συρράψει....

Η φλογερή θυγατέρα,

Παρασκευή 3 Οκτωβρίου 2025

Καλή και ευλογημένη χρονιά στους χορευτές της Βαλύρας!

                                    




Σε ετοιμότητα  μικροί και μεγάλοι, ιδιαιτέρως τα μεγάλα κορίτσια , που εναγωνίως περίμεναν την έναρξη μαθημάτων παραδοσιακών χορών στη Βαλύρα σήμερα , 3 Οκτωβρίου 2025. Επισήμως συναντήθηκαν στην αίθουσα του παλιού Δημαρχείου της Ιθώμης  με την  έμπειρη δασκάλα τους, κα Τόνια Ηλιοπούλου, για την ετήσια έναρξη των μαθημάτων χορού, μία από τις βασικές δραστηριότητες του Πολιτιστικού Συλλόγου Βαλύρας, "ο Θάμυρις". 

Δεν είναι οι μετά κόπων επιλεγμένες παραδοσιακές στολές των χορευτών, οι ιδιαίτεροι τοπικοί χοροί και από όλη την Ελλάδα που διδάσκονται, αλλά η κοινωνία των προσώπων και η αλληλεπίδρασή τους με ρυθμό, αρμονία και  σταθερή θετική  διάθεση, που δίνουν με το ήθος τους νόημα στα έθιμα του τόπου μας και συνεχίζουν την παράδοση στην όμορφη Βαλύρα μας.

Πέμπτη 2 Οκτωβρίου 2025

Ήθη, Έθιμα και Παραδόσεις του Ελληνικού Λαού

                                


                           Ετοιμασία γάμου στην Παλιά Αθήνα (Αθήνα, Γεννάδειος Βιβλιοθήκη)


Ένας πολύ σημαντικός τομέας της πολιτισμικής μας κληρονομιάς είναι τα ήθη,  έθιμα και οι παραδόσεις του λαού μας. Οι λέξεις αυτές συνδέονται στενά μεταξύ τους και συμπληρώνουν η μια την άλλη. Συνήθως οι μαθητές της Β Γυμνασίου διδάσκονται  την ομοιότητα και διαφορά  των λέξεων ήθη και έθιμα...Όμως, αρκετοί μαθητές του ανωτέρων τάξεων του Δημοτικού Σχολείου, αν και χρησιμοποιούν συχνά τη φράση ήθη και έθιμα του τόπου μας, δεν γνωρίζουν ακριβώς τι σημαίνουν αυτές οι δύο λέξεις και πώς συνδέονται μεταξύ τους.

 Τα ήθη είναι οι αντιλήψεις, «οι άγραφοι νόμοι» κάθε κοινωνίας, ενώ τα έθιμα είναι οι πράξεις με τις οποίες εκφράζονται οι αντιλήψεις αυτές. Όταν τα έθιμα (πράξεις) επαναλαμβάνονται σταθερά από γενιά σε γενιά, δημιουργούνται οι παραδόσεις.

Πρόσκληση στα Εγκαίνια του Νηπιαγωγείου και Δημοτικού Σχολείου Βαλύρας

              


Τα πρώτα δημοτικά σχολεία στην Ελλάδα εμφανίστηκαν ήδη από την εποχή του Καποδίστρια (1828-1831), με πρώτο το σχολείο της Αίγινας (1829). Η κανονική και οργανωμένη λειτουργία τους ξεκίνησε με τον νόμο του 1834, επί βασιλείας Όθωνα. Το Δημοτικό Σχολείο  Βαλύρας, τότε Τζεφερεμίνης  (από το όνομα του Τζαφέρ Εμίν Αγά) συνεστήθη με απόφαση του Δήμου Οιχαλίας το 1862 (υπάρχει αναφορά σε δημοτική απόφαση του 18/3/1862). 

Οι αείμνηστοι παππούδες μας, κατά τα μαθητικά τους χρόνια, άλλαζαν χώρους  στη Βαλύρα, προκειμένου να φοιτήσουν στο Δημοτικό Σχολείο.   Το σχολείο στεγαζόταν σε διάφορες οικίες, όπως αυτές των Σταυριανόπουλου, Τσώνη και Καρύδη (βλπ.storyval.blogspot.com).

Τετάρτη 1 Οκτωβρίου 2025

Χρονικό των διαδρομών από τον Ταΰγετο στην Καλαμάτα

             


Εκείνα τα χρόνια, οι κάτοικοι των χωριών του Ταϋγέτου ξεκινούσαν από τα χαράματα για να κατέβουν στην Καλαμάτα. Ο δρόμος δεν ήταν εύκολος· στενά μονοπάτια, στροφές πάνω από γκρεμούς, περάσματα μέσα σε δάση καστανιάς και βελανιδιάς, και ανηφοριές που δοκίμαζαν την αντοχή ανθρώπων και ζώων.

Πρόσκληση στην τελετή εγκαινίων των ανακαινισμένων σχολικών μονάδων της Βαλύρας