Πρόλογος
Αφορμή για τη μελέτη αυτή στάθηκε η επιστολή του Σεβασμιωτάτου Ποιμενάρχη μας, Μονεμβασίας και Σπάρτης, κ.κ. Ευσταθίου, στην οποία, με λόγο πατρικό και βαθιά εκκλησιαστική ταπείνωση, έγραψε:
«Παρακαλώ να προσεύχεσαι να αγωνιστώ αδιάκοπα, γιατί πλησιάζει και το τέλος μου, και ο Πατέρας των Φώτων να με βοηθήσει να αναπληρώσω τα ελλείποντα και να θεραπεύσει Εκείνος τα αδύνατα, για τη δόξα της Εκκλησίας Του και τη σωτηρία της ψυχής μου.»
Αυτή η εξομολογητική επίκληση, γεμάτη πνευματική ειλικρίνεια και θεολογική συνείδηση, υπήρξε το έναυσμα για να εμβαθύνουμε στο νόημα του τίτλου «Πατήρ των Φώτων», όπως αναφέρεται στην Αγία Γραφή και στην πατερική παράδοση της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Επίσης να απολαύσουμε - εμείς τα αιώνια παιδιά- ένα κατηχητικό μάθημα που θα μας έκανε ομαδικώς στον Ιερό Ναό του Αγίου Αθανασίου Βαλύρας, ο Άγιος Πατέρας της Εκκλησίας μας, αν τα ιερατικά του καθήκοντα το επέτρεπαν!
Ο λόγος του Σεβασμιωτάτου δεν αποτελεί απλώς προσωπική προσευχή, αλλά θεολογική μαρτυρία· εκφράζει την αλήθεια ότι ο Θεός, ως Πατέρας των Φώτων, είναι η πηγή κάθε αγαθού, ο φωτιστής των ψυχών και ο ιατρός των αδυναμιών μας.
Με αφορμή την πνευματική επιστολή Του, η παρούσα μελέτη επιχειρεί να αναλύσει θεολογικά τέσσερις βασικές διαστάσεις του ονόματος «Πατήρ των Φώτων»:
Ως έκφραση της θεότητος,
Της αμεταβλήτου αγαθότητος,
Της μετοχής των κτισμάτων στο θείο φως,
Της ενότητος της Αγίας Τριάδος.