Ήταν Κυριακή, το σωτήριον έτος 2018. Η φύση είχε σκορπίσει τα αρώματά της σε κάθε γωνιά της Ελλάδας, ακόμη και στις ασφυκτικές πολυκατοικίες, στο κέντρο της Αθήνας. Αισθανόμουν τυχερή που μπορούσα να χαίρομαι τη θάλασσα και να δοξάζω το Θεό, να βλέπω τις φυσικές όχθες του ποταμού της Πικροδάφνης, σύγχρονα σπίτια με ανθισμένους κήπους , κάποια παλιά αρχοντικά που θυμίζουν τις χαρές της οικογένειας του παρελθόντος, αλλά πάνω απ’ όλα ήμουν χαρούμενη που θα εκκλησιαζόμουν εκείνη την Κυριακή , στον ιερό ναό της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, στο Παλαιό Φάληρο.
Ο ναός έχει τρεις μοναδικούς ιερείς, και ανάμεσα σε αυτούς, στέκεται σαν λαμπάδα αναμμένη ,στα 80 και πλέον χρόνια του ,ο Αρκάς , πατήρ Σπυρίδων Χριστόπουλος.
Τι όμορφη Κυριακή ,είπα Θεέ μου! Ο ουρανός είναι καταγάλανος και ο ήλιος μόλις έχει ανατείλει, αισθάνομαι καλά και πηγαίνω να εκκλησιαστώ στην Παναγίτσα. Κάθισα πολύ κοντά, στα μπροστινά στασίδια, για να ακούσω καλύτερα και να απολαύσω το κήρυγμα, γιατί εκείνη την ημέρα ήταν η σειρά του πατρός Σπυρίδωνος να λειτουργήσει στην εκκλησία. Δεν θυμάμαι τίποτα άλλο, μόνο το κήρυγμα του, που έδρασε καταλυτικά μέσα μου, ώστε τον περίμενα με υπομονή στο τέλος της λειτουργίας , για να τον παρακαλέσω, αν θα μπορούσα να έχω ένα αντίγραφό από τη περίφημη ομιλία του. Μου χαμογέλασε ,καθώς προσκύνησα τη δεξιά του χείρα, και μου απάντησε σε ήπιο τόνο:
-Έλα αύριο, μετά της 10 το πρωί ,Ευθυμία, να την πάρεις, χρειάζεται να καθαρογράψω ορισμένα σημεία . Δεν με ρώτησε γιατί θέλω την ομιλία.
Ήμουν τόσο ευγνώμων και ικανοποιημένη. Όντως, την επόμενη μέρα πήρα και φωτοτύπησα τον λόγο του και επέστρεψα τάχιστα στο γραφείο των ιερέων, για να αφήσω το πρωτότυπο.
-Γιατί δεν το κρατούσες ,Ευθυμία μου, που ταλαιπωρήθηκες να πας αμέσως να κάνεις φωτοτυπίες, μου απάντησε ο σεπτός ιερέας, όταν με είδε να επιστρέφω.
-Μα πώς; να σας στερήσω τον λόγο σας; είπα χαμηλόφωνα και τόλμησα να ρωτήσω:
-Πάτερ, πώς είναι δυνατόν να αναλύετε νευρολογικά και ψυχολογικά θέματα περί κυκλικών και ελικοειδών κινήσεων του εγκεφάλου στο κήρυγμά σας, με έναν τόσο άρτιο θεολογικό τρόπο;
Χαμογέλασε, και μου απάντησε με ειλικρίνεια:
-Διαβάζω , χρόνια τώρα, ψυχολογία και ιατρική, παράλληλα με τα κείμενα των αγίων Πατέρων. Ποιος είναι όμως ο μεγαλύτερος διδάσκαλος; Υπάρχει κανένας πάνω από τον Θεό;
-Όχι πάτερ μου, δεν υπάρχει.
-Εσύ όμως, γιατί εντυπωσιάστηκες ;
-Δεν είχα μελετήσει τον τρόπο που σκεφτόταν ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος. Πολλές πληροφορίες μέσα μου , που έχουν σχέση με την επιστήμη της ψυχολογίας , την οποία υπηρετώ, συσχετίστηκαν θετικά με τη θεολογία και έλαβαν νέο νόημα, κατέστησαν πιο ξεκάθαρες και οργανώθηκαν πάνω σε νέα βάση.
Ο πατήρ Σπυρίδων κούνησε το κεφάλι του ικανοποιημένος. Δεν πρόλαβε να μου πει κάτι άλλο, γιατί εκείνη τη στιγμή κτύπησε το τηλέφωνο, επρόκειτο για μία επείγουσα υπόθεση, ευχαρίστησα και αποχώρησα διακριτικά και τάχιστα από το γραφείο των ιερέων.
-Πατέρα Σπυρίδωνα ,σας παρακολουθώ σιωπηλά , είμαι εκεί και σας ακούω, θα σας ακούω αιωνίως, είπα, καθώς κάθισα ήρεμη στο σπίτι και μελέτησα λέξη προς λέξη την ακόλουθη θεόπνευστη ομιλία του.
“Στο ταπεινό σημερινό μου κήρυγμα, αγαπητοί μου αδελφοί, θα σας μιλήσω για τον νου.
Για τον νου μάς είπε σήμερα ο Κύριός μας στο ιερό και άγιο Ευαγγέλιο που ακούσαμε στη Θεία Λειτουργία.
Και είπε ο Κύριος τον νου οφθαλμό, μάτι της ψυχής. Πραγματικά, με τον νου ο άνθρωπος βλέπει το Θεό και γι΄ αυτό λέγεται οφθαλμός ή όμμα, μάτι της ψυχής.
Ο λύχνος που δίνει φως στο σώμα είναι το μάτι. Έτσι και ο λύχνος που φωτίζει την ψυχή είναι ο νους. Αν λοιπόν το μάτι μας είναι γερό, τότε έχουμε φως. Έτσι θα έχει φως η ψυχή μας, αν ο νους μας δεν έχει τυφλωθεί από τα πάθη. “Ο λύχνος του σώματος εστίν ο οφθαλμός, εάν ουν ο οφθαλμός απλούς ή, όλο το σώμα καθαρόν έσται”.
Όταν λέμε “νου” δεν εννοούμε την ξηρά λογική, όπως λένε οι φιλόσοφοι, αλλά το ψυχικό είναι του ανθρώπου, που το λέει και καρδιά η Αγία Γραφή.
Η προτροπή της εκκλησίας “μετά-νοείτε” δεν σημαίνει αλλάξτε μυαλά, αλλά στραφείτε ολόκληροι στο Θεό, με όλη σας τη καρδιά, με όλο σας το είναι.
Το μάτι του σώματος μπορεί να δει όλα τα ορατά πράγματα, δεν μπορεί να δει τον εαυτό του.
Ο νους όμως λειτουργεί με τρεις κινήσεις:
α) Με την κατ΄ευθείαν
β) Την κυκλική
γ) Την ελικοειδή κίνηση.
Με την κατ΄ ευθείαν κίνηση ο νους βλέπει τα γύρω του και απορροφάται απ΄ αυτά. Ασχολείται με τις αισθήσεις, τα μάταια πράγματα και γίνεται δαιμονιώδης. Έτσι ο νους μας παραδίδεται και αιχμαλωτίζεται, υποτάσσεται και υποδουλώνεται από αυτό από το οποίο αρπάζεται η αίσθηση του.
Με την άλλη, την κυκλική κίνηση του νου, ο άνθρωπος βλέπει τα γύρω του, αλλά δεν αιχμαλωτίζεται από αυτά. Επανέρχεται στον εαυτό του και βρίσκει τον Θεό. “Η βασιλεία του Θεού εντός υμών εστίν”.Για τον Άγιο Γρηγόριο τον Θεολόγο έχει λεχθεί αυτό το ωραίο, ότι ζούσε “εαυτώ και Θεώ συστρεφόμενος”.
Και μία άλλη κίνηση είναι η ελικοειδής. Βλέπουμε τα κτίσματα γύρω με την κατ΄ευθείαν κίνηση, δεν στεκόμαστε σ΄ αυτά, αλλά από αυτά αναγόμαστε στο Θεό. Καθένας και καθετί γύρω μας γίνεται αιτία να δοξάζεται ο Θεός.
Τι είναι το προπατορικό αμάρτημα;
Είναι η κατ΄ευθείαν κίνηση. Θέλησε ο Αδάμ να γίνει Θεός.
Ο Χριστός σήμερα μας είπε να έχουμε νου με κυκλική και ελικοειδή κίνηση, να αναχθούμε στον Θεό. Αυτός φροντίζει για τα πουλιά του ουρανού και τα κρίνα του αγρού. Ο Θεός φροντίζει για τα κοράκια και τα χορτάρια του αγρού. Ας προσέχουμε τον νου. Αυτός , ο νους φταίει για όλα.
Ρωτούσαν τον Άγιο Παϊσιο για τον νου κι αυτός απάντησε:
“Τον νου τον είπαν κυβερνήτη και όταν ο κυβερνήτης είναι μεθυσμένος , δεν μπορεί να οδηγήσει το καράβι στο λιμάνι”.
Όταν ο νους είναι συνεπαρμένος και υπερήφανος πώς θα φέρει ευτυχία;
Έχουμε χαλασμένο νου, ας φροντίσουμε για τη θεραπεία του. Ας θυμηθούμε την παραβολή του Καλού Σαμαρείτη. Ο νους είναι ο άνθρωπος που έπεσε σε ληστές, οι οποίοι τον απογύμνωσαν , τον πλήγωσαν και τον άφησαν ημιθανή. Η θεραπεία μας γίνεται στο Πανδοχείο, στην Εκκλησία. Το θείο πανδοχείο έχει έλαιο και οίνο.
Η Θεία Κοινωνία, τρέφει το πνεύμα του ανθρώπου.
Είδατε τον ιερομόναχο που φοράει το κουκούλι, το επάνω καλυμμαύχιο; Τι σημαίνει αυτό;Αυτό σημαίνει τη φυλακή του νου. Προσοχή στο νου μας, στους λογισμούς, να καθαρθεί η καρδιά μας από τα πάθη, να γίνουμε νους “ορών τον Θεόν” γιατί ο Κύριος είπε, “μακάριοι οι καθαροί τη καρδία ότι αυτοί τον Θεόν όψονται”.
Με κυκλικές και ελικοειδείς κινήσεις του νου για πάντα, εαυτώ και Θεώ συστρεφόμενοι.
Ο Θεός μαζί σας!
Ευθυμία Η. Κοντοπούλου
15/4/2022
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου