ΜΕΡΟΣ ΕΚΤΟ: ΑΓΙΟΥ ΚΑΣΣΙΑΝΟΥ ΛΟΓΟΣ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΗΓΟΥΜΕΝΟ ΛΕΟΝΤΙΟ

 

Περί των εν σκήτη Αγίων Πατέρων και περί διακρίσεως

στ. Περί διακρίσεως και πνευματικής  τελειοποιήσεως

                                                 Φωτο: sostis.gr

Εισαγωγή

Αφού ο Αββάς Μωυσής απέδειξε ενώπιον των Πατέρων Αγίου Κασσιανού, του μοναχού Γερμανού και άλλων παρευρισκόμενων τη σημασία της κατά Θεόν διακρίσεως, επικαλούμενος παραδείγματα από τους μοναχούς πέραν της ερήμου της Θηβαϊδος, είπε ο μοναχός Γερμανός :

-Με τα νέα παραδείγματα και τα ρητά των Πατέρων αρκετά αποδείχτηκε, ότι η διάκριση, πηγή και ρίζα και κεφαλή και σύνδεσμος είναι όλων των αρετών. Με ποιόν τρόπο δυνάμεθα να την αποκτήσουμε επιθυμούμε να μάθουμε · επιπλέον πώς θα δυνηθούμε να διακρίνουμε την αληθινή και εκ Θεού διάκριση   από την απατηλή, επίπλαστο και διαβολική;

Τότε ο Αββάς Μωυσής είπε:

-Η αληθινή διάκριση δεν επιτυγχάνεται παρά μόνο με την πραγματική ταπείνωση, δηλαδή, όσα πράττουμε να τα εξομολογούμαστε στους Πατέρες, αλλά και όσα σκεπτόμαστε. Και σε τίποτα να μην εμπιστευόμαστε μόνο τη δική μας κρίση, αλλά όλες τις συμβουλές των γερόντων να ακολουθούμε και αυτό να πιστεύουμε , το οποίο κρίνουν εκείνοι ως καλό.

Αυτός ο τρόπος, όχι μόνο με τη πραγματική διάκριση και λογική οδό ετοιμάζει τον μοναχό να παραμένει αβλαβής, αλλά και από τις παγίδες του διαβόλου τον διαφυλάττει, ώστε να μη βλάπτεται. Διότι είναι αδύνατον αυτός που ρυθμίζει τον βίο του σύμφωνα με την κρίση και την γνώμη των γεροντότερων να εμπέσει στην απάτη των δαιμόνων . Πριν αξιωθούμε του χαρίσματος της διακρίσεως, το να αποκαλύπτουμε και να φανερώνουμε στους πατέρες τις φαύλες σκέψεις, μαραίνει αυτές και τις εξασθενεί. Όπως το φίδι σύρεται στο φως από τη σκοτεινή του φωλιά και βιάζεται να εξαφανιστεί με τη φυγή του , παρομοίως και οι πονηροί λογισμοί, με τη καλή εξομολόγηση και περιγραφή αποκαλύπτονται και βιάζονται να απομακρυνθούν από τον άνθρωπο. Για να καταστεί κατανοητή με ακρίβεια αυτή η αρετή , του Αββά Σεραπίωνος το συμβάν θα σας διηγηθώ, το οποίο ο ίδιος πάντοτε έλεγε για την προστασία των ακροατών του.

Έλεγε ο Αββάς Σεραπίων:

-Όταν ήμουν νεότερος έμενα με τον Αββά μου· αφού τρώγαμε, σηκωνόμουν από την τράπεζα , έκλεβα διπυρίτη και τον έτρωγα κρυφά από εκείνον. Επειδή για μεγάλο χρονικό διάστημα επαναλάμβανα αυτή την κακή πράξη , κατακυριεύτηκα και δεν μπορούσα να την εγκαταλείψω.

Μόνο με έκρινε η συνείδησή μου και στον γέροντα ντρεπόμουν να το πω. Συνέβη δε,  κατ΄ οικονομία του φιλάνθρωπου Θεού, να επισκεφτούν τον γέροντα ορισμένοι αδελφοί και για προσωπική τους ωφέλεια τον ρωτούσαν για τις δικές τους σκέψεις. Ο δε γέροντας αποκρίθηκε ότι τίποτα δεν βλάπτει τόσο τους μοναχούς και χαροποιεί τους δαίμονες, όσο να κρύβει κανείς εκείνο που σκέπτεται από τους πνευματικούς του πατέρες. Τους μίλησε και για την εγκράτεια. Ενώ λέγονταν αυτά, συνήλθα και σκέφτηκα ότι ο Θεός αποκάλυψε στον γέροντα τα πταίσματά μου, συγκινήθηκα , άρχισα να κλαίω και έβγαλα τον διπυρίτη από τον κόλπο μου , τον οποίο είχα κακώς συνηθίσει να κλέβω. Έπεσα στη γη ζητώντας συγνώμη για τις πράξεις μου και την ευχή του για να με προστατέψει από μελλοντικά παραπτώματα. Τότε ο γέροντας μού είπε:

-Ω! τέκνο μου, αν και εγώ σιωπούσα, σε ελευθέρωσε η δική σου εξομολόγηση.

Τον δε δαίμονα που σε πρόσβαλλε εξ αιτίας της σιωπής σου, αφού τα εξομολογήθηκες όλα, τον κατέσφαξες. Νίκησες αυτόν τον οποίο μέχρι σήμερα άφησες να σε κατακυριεύσει , με το να μην του φέρεις αντίρρηση, ούτε να τον ελέγχεις. Στο εξής δεν θα έχει θέση σε σένα , αφού από την καρδιά σου πασιφανώς αποβλήθηκε.

Δεν είχε τελειώσει τον λόγο του ο γέροντας και αμέσως φάνηκε το αποτέλεσμα ως λάμψη πυρός, η οποία σύρθηκε από τον κόλπο μου, και γέμισε όλο τον χώρο με βαριά δυσωδία , ώστε να νομίζουν οι παρευρισκόμενοι ότι καιγόταν μεγάλη ποσότητα θείου.

Τότε είπε ο γέροντας:

-Ιδού ·των λόγων μου και της δικής σου απελευθέρωσης την απόδειξη έδωσε ο Κύριος, με το σημείο τούτο.

Με αυτόν τον τρόπο απομακρύνθηκε από εμένα το πάθος της λαιμαργίας και εκείνη η διαβολική ενέργεια, μέχρι σημείου να μην έλθει πλέον στον νου μου τέτοια επιθυμία.

 Από τα λεγόμενα του Αββά Σεραπίωνος μαθαίνουμε, ότι τότε μόνο αξιωνόμαστε του χαρίσματος της αληθινής διακρίσεως, όταν δεν εμπιστευόμαστε στο κριτήριο της δικής μας νόησης, αλλά στηριζόμαστε στη διδαχή και στη γνώμη των πατέρων.

Διότι ασφαλώς, όχι με άλλο ελάττωμα ο διάβολος οδηγεί τον μοναχό στον γκρεμό, αλλά με το να πείσει,   αφού αθετήσει τις νουθεσίες των Πατέρων, να ακολουθεί κατόπιν τη δική του( αδύναμη και επηρεαζόμενη από  τον διάβολο) κρίση μόνο και να πράττει κατά τη δική του θέληση.

Πρέπει δε ακόμη, με την ανθρώπινη πείρα και μόρφωση να παραδειγματιζόμαστε, να εκπαιδευόμαστε και να συμμορφωνόμαστε. Έστω δε κι αν αυτά τα παραδείγματα τα ψηλαφούμε με τα χέρια, τα βλέπουμε με τα μάτια μας και τα ακούμε με τα αφτιά μας, αδυνατούμε μόνοι μας να τα εφαρμόσουμε. Δεν είναι ανόητο να νομίζουμε ότι η πνευματική τελειοποίηση, η οποία είναι η δυσκολότερη όλων των επιστημών, δεν έχει ανάγκη διδασκάλου; Η πνευματική τελειοποίηση είναι αόρατη και απόκρυφη και καθίσταται ορατή με την καθαρότητα της καρδιάς. Η τέχνη της πνευματικής μόρφωσης, εάν αποτύχει, όχι μόνο προσωρινή ψυχική ζημιά προκαλεί, αλλά γίνεται αιτία της απώλειας της ψυχής και γεννά αιώνιο θάνατο.

Θα είμαστε μαζί σας προσεχώς.

Ο Θεός μαζί σας!

Ευθυμία Η. Κοντοπούλου

5/3/2022