Περί των εν τη σκήτη Αγίων Πατέρων και περί διακρίσεως
γ. Περί διακρίσεως
Ρώτησε ο πατήρ Γερμανός, από ποια αιτία συμβαίνει , ότι πολλές φορές, αν και εμείς δεν θέλουμε, κακές σκέψεις και πονηροί λογισμοί μάς παρενοχλούν, σχεδόν εν αγνοία μας , με απατηλό και κρυφό τρόπο και έντεχνα εισερχόμενοι , κατά τέτοιο τρόπο ώστε όχι μόνο δεν δυνάμεθα να τους εμποδίσουμε, αλλά και πολύ δυσκολευόμαστε να τους διαγνώσουμε; Θα θέλαμε να μάθουμε εάν είναι δυνατόν ο νους μας όλως διόλου να απομακρύνεται από τέτοιους λογισμούς και να μη τον παρενοχλούν.
Ο Αββάς Μωυσής είπε:
-Το να μη ενοχλείται ο νους σας και να μη θυμάται αυτούς τους λογισμούς είναι αδύνατον. Αναγνωρίζετε αυτούς τους λογισμούς και τους μελετάτε ή τους απορρίπτετε με κάθε μέσον που έχετε διδαχθεί, ώστε όταν προκύπτουν οι λογισμοί και οι κακές σκέψεις να μην εγκαθίστανται εντός σας. Με αυτόν τον τρόπο τους διώκουμε και αυτό εναπόκειται στη δική μας θέληση. Και η επάνοδος της σκέψης μας στην ηθική της βάση, πάλι στη δικαιοδοσία μας είναι, καθώς και στη προθυμία μας.
Διότι, όταν συνεχώς και με προσήλωση μελετάμε τον Νόμο του Θεού, με ψαλμούς και ωδές, νηστείες και προσευχές, και θυμόμαστε συχνά τη μέλλουσα κρίση, τη Βασιλεία των Ουρανών, τη γέενα (της κόλασης), το πυρ και όλα τα έργα του Θεού, τότε οι πονηροί λογισμοί εξασθενούν και δεν βρίσκουν θέση μέσα μας. Όταν με τις φροντίδες του κόσμου και με τις ανάγκες της σάρκας ασχολούμεθα, και φθείρουμε τον εαυτόν μας με άσκοπες συνομιλίες, ή με ανοησίες ενός αργόσχολου, τότε πολλαπλασιάζονται εντός μας οι φαύλοι λογισμοί. Όπως ο μύλος που κινείται από τα ύδατα είναι αδύνατον να σταματήσει και είναι δε στη διάθεση του μυλωνά να αλέσει το σιτάρι ή οτιδήποτε άλλο, παρομοίως και ο νους μας, ως διαρκώς εργαζόμενος, δεν δύναται να μην σκέπτεται. Σε εμάς εναπόκειται να δώσουμε στον νου πνευματική μόρφωση ή σαρκική απασχόληση.
Θαυμάζαμε και απορούσαμε με αυτά που έλεγε ο γέροντας και με ακόρεστο πόθο ακούγαμε τους λόγους του. Εκείνος, αφού σώπασε για λίγο, είπε πάλι:
-Αν και τόσο μακρύ έκανε τον λόγο μου η δική σας επιθυμία, πάραυτα είστε ακόμη πρόθυμοι και αντιλαμβάνομαι ότι διψάτε για τη διδασκαλία της πραγματικής τελειότητας. Θα ήθελα να σας μιλήσω για την εξαίρετη αρετή της διακρίσεως, η οποία ανάμεσα στις άλλες , η ακρόπολη και η βασίλισσα είναι. Θα προσπαθήσω να σας καταδείξω την υπεροχή, το ύψος και την ωφέλεια αυτής, όχι μόνο με τους δικούς μου λόγους, αλλά και με τις σκέψεις των παλαιότερων Πατέρων , οι οποίοι δωρίζουν τη χάρη σε αυτούς που αξίζουν και επιθυμούν να ακούσουν, ώστε να κατανοήσουν αυτά που σάς εξηγώ.
Δεν είναι μικρή αυτή η αρετή, αλλά από τα λαμπρότερα χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος, όπως λέγει ο Απόστολος Παύλος:
“Εις άλλον δίδεται δια του Πνεύματος η αρετή της σοφίας, εις άλλον το προτέρημα της γνώσεως, εκ του ιδίου Πνεύματος, εις άλλον η πίστις δια του Αυτού Αγίου Πνεύματος. Εις άλλον χαρίσματα ιαμάτων, και εις άλλον αι διακρίσεις των σκέψεων. Πάντα δε παρέχει το εν και το Αυτό Άγιον Πνεύμα”. Βλέπετε λοιπόν ότι δεν είναι μικρό, ούτε γήινο το δώρο της διακρίσεως, αλλά μέγιστο της Θείας Χάριτος , προς την οποία, εάν ο μοναχός δεν πειθαρχήσει με όλη του τη φροντίδα και τη δύναμη και δεν αποκτήσει την ικανότητα του να διακρίνει με αυστηρή λογική τις ερχόμενες σκέψεις , είναι βέβαιο, ότι αυτός, όταν κατά τη νύχτα περιπλανάται, όχι μόνο θα περιπέσει στους ελεεινότατους βόθρους της κακίας, αλλά θα σκοντάφτει και στην ομαλή και ίση οδό. Θυμάμαι, κατά τους χρόνους της νεότητάς μου, όταν πήγα στη Θηβαϊδα, όπου διέμενε ο Άγιος Αντώνιος και μαζεύτηκαν γύρω του γέροντες, οι οποίοι επιθυμούσαν να συζητήσουν με Αυτόν για την τελειότητα της αρετής. Ποια δηλαδή είναι η μεγαλύτερη από τις αρετές , η οποία δύναται να διαφυλάσσει τον μοναχό αβλαβή από τη πλεκτάνη του διαβόλου και την απάτη αυτού. Έκαστος, ανάλογα με τη πνευματική του κατάρτιση έλεγε τη γνώμη του. Κάποιοι έλεγαν ότι είναι η νηστεία και η αγρυπνία
γιατί με αυτές εξευγενίζεται ο νους, συμπεριλαμβανομένης και της αγνείας, και ευκολότερα δύναται κάποιος να προσεγγίσει τον Θεό. Άλλοι δε υποστήριζαν ότι από τις αρετές, η ακτημοσύνη και η περιφρόνηση των ατομικών πραγμάτων είναι σημαντικές, γιατί με αυτόν τον τρόπο, απολυτρώνεται ο νους από τα δεσμά των κοσμικών φροντίδων και δύναται κάποιος ευκολότερα να πλησιάσει τον Θεό. Άλλοι επίσης, προτιμούσαν την αρετή της ελεημοσύνης, επειδή ο Κύριος λέγει στο Ευαγγέλιο “δεύτε οι ευλογημένοι του Πατρός μου, κληρονομήσατε την ητημασμένην υμίν βασιλείαν από καταβολής κόσμου· επείνασα γαρ και εδώκατέ μοι φαγείν...”.
Ενώ λοιπόν κατ΄ αυτόν τον τρόπο έκαστος από τους Πατέρες έλεγε τη δική του γνώμη, ότι με διάφορες αρετές ο άνθρωπος δύναται να πλησιάσει περισσότερο προς τον Θεό , παρήλθε το μεγαλύτερο διάστημα της νύχτας και καταναλώθηκε σε αυτή τη συζήτηση. Τελευταίος όλων αποκρίθηκε ο Μακάριος (Άγιος )Αντώνιος και είπε:
Όλα αυτά, όσα είπατε είναι αναγκαία για τον άνθρωπο, είναι ωφέλιμα για εκείνους που αποζητούν και επιθυμούν τον Θεό να έλθουν προς Αυτόν. Αλλά να δώσουμε τα πρωτεία σε αυτές τις αρετές δεν επιτρέπεται σε εμάς. Δηλαδή να βρεθούμε εξαντλημένοι από τις νηστείες και τις αγρυπνίες απομακρυσμένοι στην έρημο και να εφαρμόζουμε την ακτημοσύνη μέχρι σημείου ώστε να στερούμαστε την καθημερινή μας τροφή, ούτε να παρέχουμε ελεημοσύνη μέχρι σημείου ώστε να μη μας επαρκούν εκείνα τα οποία έχουμε για να προσφέρουμε.
Τι λοιπόν πρέπει να πράξουμε ώστε να εξασφαλίσουνε την ευθεία οδό; Όχι τίποτα άλλο κατά τη γνώμη μου, εκτός από το να μη παραβλέπουμε την αρετή της διακρίσεως.
Θα είμαστε κοντά σας προσεχώς.
Ο Θεός μαζί σας!
Ευθυμία Η. Κοντοπούλου
2/3/2022
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου