Το Άγιο Πνεύμα άσβεστη φλόγα των πιστών στον ιερό ναό της Αγίας Τριάδος στη Βαλύρα

             

Η Αγία εικόνα της φιλοξενίας του Αβραάμ, με τις τρεις υποστάσεις του   Θεού 

          στον ιερό ναό Αγίας Τριάδος στη Βαλύρα. Φωτό: κα Σοφία Μπούτση-Καρύδη

Άσβεστες  παραμένουν οι φλόγες στις  λαμπάδες των πιστών ανά τους αιώνες στην Αγία Τριάδα στη Βαλύρα. Το Άγιο Πνεύμα, ως φορέας της θείας ουσίας και συγχρόνως ως “ο όλος Θεός”, εμπρός στην ωραία πύλη , ευλογεί το χριστεπώνυμο πλήθος, ζώντες και κεκοιμημένους. Η θεία λειτουργία αρχίζει “ ευλογημένη η βασιλεία του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος”....   Οι  αλησμόνητοι ιεροκήρυκες που πέρασαν από την Αγία Τριάδα, επάνω στις φωτεινές πλάκες της ψυχής των απογόνων των Βαλυραίων έχουν αφήσει   φωτεινή, ενάντια στα πάθη των καιρών,   ανεξίτηλη γραφή:

   Άσβεστες φλόγες στην Αγία Τριάδα Βαλύρας.

                                           Φωτό: κα Σοφία Μπούτση-Καρύδη

Το Άγιο Πνεύμα εκπορεύεται από τον Θεό και είναι η τρίτη υπόσταση (πρόσωπο) της ομοουσίου και αδιαιρέτου Αγίας Τριάδος, παντοδύναμο όπως ο Πατήρ και ο Υιός. Κάθε “πρόσωπο”  της Αγίας Τριάδος διαθέτει αυτοσυνειδησία και ελευθερία βούλησης, αλλά ο Θεός είναι μονάς εν Τριάδι .

Είναι θεία ενέργεια το Πνεύμα του Πανάγαθου Θεού , που υπάρχει κατά χάρη και σε "εν δυνάμει" κατάσταση στα έμβια όντα. Η φύση του Θεού είναι άναρχη, αιώνια, άκτιστη, άπειρη και ακατάληπτη.  Την παρουσία  του Θεού την αντιλαμβανόμαστε μέσα από τις εκδηλώσεις της άκτιστης ενέργειάς Του, τις χάρες με τις οποίες μάς στολίζει ο Θείος Λόγος και  το Άγιο Πνεύμα Του. Γιατί δεν κατοικεί εντός μας η υπόσταση του  Πατρός, του Υιού ή του Αγίου Πνεύματος, αλλά η χάρη του Τριαδικού Θεού, τα χαρίσματα που μοιράζει απλόχερα ο Θεός στους ανθρώπους. Αυτή όμως η χάρη έχει ιδιότητες όμοιες με του Πανάγαθου Τριαδικού Θεού, εφ΄όσον μπορούμε να συλλάβουμε το μέγεθός της, καλλιεργώντας με τη δύναμή της πνευματικά τον εσωτερικό μας αμπελώνα. Ο Θεός δημιούργησε τον ορατό και αόρατο κόσμο και συνδέει το σύμπαν με   τον Λόγο του. Το Άγιο Πνεύμα Του διοχετεύει ενέργεια οπουδήποτε κατά θεία οικονομία κρίνει το άγιο θέλημά Του.

Με την πίστη μας στον  Θεό και στην εσταυρωμένη αγάπη του Κυρίου μας, του Υιού και Λόγου του Θεού, του Θεανθρώπου Χριστού, και την καθοδήγηση από τον Παράκλητο τον Αγαθό της Εκκλησία μας , εκδηλώνονται και πολλαπλασιάζονται οι χάρες του Αγίου Πνεύματος. Άγκυρα γίνεται η ελπίδα μας σε θείους λιμένες του ενδότερου ψυχισμού μας, με ταυτότητα την ανιδιοτελή αγάπη μας, και η πίστη μας αποδεικνύεται αήττητο πλοίο στα κύματα των παθών. “ Άγιοι γενέσθαι, ότι εγώ άγιος ειμί”, λέγει ο Κύριος (Α΄Πετρ. Α΄, 15-16).

Το Άγιο Πνεύμα στη Βάπτιση του Χριστού εμφανίζεται με τη μορφή περιστεράς και στην Πεντηκοστή σαν πύρινες γλώσσες δρόσου, που φωτίζουν τους μαθητές του Χριστού και τους προσδίδουν θείες ιδιότητες. Ο Παράκλητος ο αγαθός μετατρέπει τους διώκτες του Χριστιανισμού σε θερμούς ακόλουθους της δόξης του Θεού, και τους θνητούς και αγράμματους κατά Θεόν ανθρώπους σε πάνσοφους υιούς του Παντελεήμονα Πατρός μας.

Το τέμπλο της Αγίας Τριάδος Βαλύρας.

                                            Φωτό: κα Σοφία Μπούτση-Καρύδη

Το Άγιο Πνεύμα κατέβηκε από τους ουρανούς ημέρα Κυριακή, μετά την Ανάληψη του Κυρίου . Η Εκκλησία μας την ημέρα αυτή εορτάζει την Πεντηκοστή, οπότε το Άγιο Πνεύμα τιμάται ξεχωριστά τη Δευτέρα , 7 εβδομάδες μετά το Πάσχα . Ο Κύριος υποσχέθηκε στους μαθητές του, πριν το πάθος του, ότι ο Πατέρας Του θα  στείλει τον Παράκλητο, και ο Παντοδύναμος Θεός έπεμψε το Άγιο Πνεύμα, για να φωτίσει και να ενδυναμώσει τους μαθητές του Χριστού  στην πορεία εξάπλωσης της Χριστιανικής διδασκαλίας σε όλα τα έθνη(1). Ο γεννημένος   Λόγος από τον Πατέρα, «ὃς διῆλθεν εὐεργετῶν καὶ ἰώμενος πάντας τοὺς καταδυναστευομένους ὑπὸ τοῦ διαβόλου» ως ευεργέτης δηλαδή των ανθρώπων, απέστειλε το «ισοσθενές» και «νημερτές» Άγιο Πνεύμα, λέγει στον ειρμό της τέταρτης ωδής του κανόνα της  Πεντηκοστής ο άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός.«Ισοσθενές» εννοώντας ισοδύναμο με τα άλλα δύο πρόσωπα, «τὸ τῷ Πατρὶ καὶ Υἱῷ συμπροσκυνούμενον καὶ συνδοξαζόμενον ὡς ὁμοούσιόν τε καὶ συναΐδιον, τὸ τοῦ Θεοῦ Πνεῦμα» και «Πάντα οὖν, ὅσα ἔχει ὁ Υἱός, καὶ τὸ Πνεῦμα ἐκ τοῦ Πατρὸς ἔχει καὶ αὐτὸ τὸ εἶναι. Καὶ εἰ μὴ ὁ Πατήρ ἐστιν, οὐδὲ ὁ Υἱός ἐστιν οὐδὲ τὸ Πνεῦμα».«Νημερτές» εννοώντας αληθές , καθώς το Άγιο Πνεύμα στέκει πέρα από το ψεύδος (2). “Ο δε καρπός του Αγίου Πνεύματος εστιν αγάπη, χαρά, ειρήνη, μακροθυμία, χρηστότης, αγαθοσύνη, πίστις, πραότης και εγκράτεια”, λέγει ο Απόστολος Παύλος ( Γαλ. Ε΄, 22). Πρόκειται για τη δύναμη που ενέπνευσε τους προφήτες να συλλάβουν τη γέννηση του Χριστού και τα Πάθη Του και φώτισε τους Αγίους ανά τους αιώνες .. .

Ο ιερός ναός της Αγίας Τριάδος στη Βαλύρα.

                                         Φωτό: κα Σοφία Μπούτση-Καρύδη

Η αγιογραφική απεικόνιση του Αγίου Πνεύματος είναι σαν περιστερά στη Βάπτιση του Χριστού, στα Θεοφάνεια, και ως πύρινες γλώσσες στις κεφαλές των Αποστόλων στις αγίες εικόνες της Πεντηκοστής. Στην εικόνα που τιμάται το Άγιο Πνεύμα τη Δευτέρα της Πεντηκοστής παρουσιάζεται συμβολικά σαν ένας από τους τρεις αγγέλους στην τράπεζα φιλοξενίας του Αβραάμ, όπου τονίζεται το αδιαίρετο της Αγίας Τριάδος, όπως στην όμορφη εικόνα στον ιερό ναό της Αγίας Τριάδος στη Βαλύρα. Είναι ουσιαστικά απρόσωπο κατά φύση το Άγιο Πνεύμα , αλλά αγαθό, και η ενέργειά του μερίζεται χωρίς να παθαίνει τίποτα, μετέχοντας ολότελα στην πορεία θέωσης του κάθε πιστού, στην  ομοίωση του με τον Πανάγαθο Πατέρα και Πλάστη του κατά τη διάρκεια  του πνευματικού    του αγώνα. Ως πηγή Αγιασμού το παρουσιάζει ο Μέγας Βασίλειος η οποία τελειοποιεί τους Αγίους.

Στο κέντρο της ανθρώπινης ύπαρξής μας καλούμαστε να συνειδητοποιήσουμε τον υψηλό και μοναδικό προορισμό της ζωής μας, να προσεγγίσουμε το κατ΄ομοίωση με τον Τριαδικό Θεό και Πατέρα μας. Το νημερτές ,  της αληθείας  Άγιο Πνεύμα μάς προσκαλεί σε θεία τράπεζα να γευτούμε τις χάρες του Τριαδικού Θεού.

“Δεύτε λαοί την τρισυπόστατον θεότητα προσκυνήσωμεν, Υιόν εν τω Πατρί συν Αγίω Πνεύματι.... Μία δύναμις, μία ουσία, μία θεότης.... Τριάς Αγία δόξα σοι (Δοξαστικό Εσπερινού Πεντηκοστής) (3).

Του Αγίου Πνεύματος (4)

Κοντάκιον. Ήχος πλ.δ΄

Ότε καταβάς τας γλώσσας συνέχεε, διεμέριζεν έθνη ο Ύψιστος· ότε του πυρός τας γλώσσας διένειμεν, εις ενότητα πάντας εκάλεσε· και συμφώνως δοξάζομεν, το Πανάγιον Πνεύμα.

 Θερμές ευχαριστίες στην κα Σοφία Μπούτση-Καρύδη για το πλούσιο φωτογραφικό υλικό από τον ιερό ναό της Αγίας Τριάδος στη Βαλύρα.

Βιβλιογραφία

1.Δρίτσας Δ. ,Μπαλιάτσας Δ., Καραμάτσκος Δ. (2005). Λεξικό Πρωτοχριστιανικών, Βυζαντινών και Νεοτέρων Ορθοδόξων Όρων, σελ. 289. Αθήνα. Εκδόσεις Έννοια.

2.Παπαδόδημα Δικαίου (2019). “Οι καταβασίες των Δεσποτικών εορτών. Ιστορική και Υμνολογική προσέγγιση” . Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο, Σχολή Ανθρωπιστικών Σπουδών, Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα “Σπουδές στην Ορθόδοξη Θεολογία".

3. Η Ακολουθία του Εσπερινού του Αγίου Πνεύματος. Εισαγωγή, σχόλια και ερμηνευτικό λεξικό υπό Βασιλείου Τσούπρα.Αθήνα. Εκδόσεις Επάλξεις.

4.Ημερολόγιο 2023. Ιερά Μητρόπολις Νέας Σμύρνης, Αθήνα.

Ο Θεός μαζί σας!

Ευθυμία Η. Κοντοπούλου

5-6-2023