Δύσπιστος ο κοσμικός Ιωσήφ, πώς είναι δυνατόν να συλλάβει η Παρθένος, στον νου και στο σώμα, και να κυοφορήσει στην κεκαθαρμένη μήτρα της τον Άναρχο Θεό και Πατέρα ανά τους αιώνες....
Όπως τούτη η ξηρά ράβδος με τους κόμβους, που κρατώ, δεν θα βλαστήσει ως εκ θαύματος, ούτως και η Παρθένος Μαρία δεν συνέλαβε εκ Θεού τέκνο , διαβεβαιώνει τον μνήστορα Ιωσήφ ο πονηρός λογισμός της στυγνής ανθρώπινης λογικής, τον οποίο καλείται με θεία φώτιση να υπερνικήσει.
1.Ιστορική αναδρομή
Τα κάλαντα προέρχονται από τις αρχαίες Ελληνικές και Ρωμαϊκές Καλένδες, τους χαιρετισμούς στην αρχή κάθε μηνός. Με την πάροδο των αιώνων η Ρωμαϊκή λέξη καλένδες μετετράπη σε κόλεντας, κόλιαντας, κόλιντα και κάλαντα. Υπήρχαν και τα αντίστοιχα χελιδονίσματα στην αρχή του νέου έτους των Ελλήνων την Άνοιξη. Οι καλαντιστές της αρχαίας εποχής επεδίωκαν ευχόμενοι να λάβουν φιλοδώρημα από τους άρχοντες της εποχής τους, και όταν εκείνοι δεν ανταποκρίνονταν τους εξέθεταν δημοσίως με σκωπτικά άσματα, όπως συνέβαινε και κατά τον προηγούμενο αιώνα Πανελλαδικά. Αντί για κάλαντα ξεφώνιζαν μαντινάδες κατά τον 19ο αι 20ο αιώνα, για παράδειγμα οι δυσαρεστημένοι Κρητικοί καλαντιστές, και αντίστοιχα κοτσάκια τραγουδούσαν στη Νάξο , του τύπου “αφέντη μου στην κάπα σου χίλιες χιλιάδες ψείρες, άλλες γεννούν, άλλες κλωσούν, κι άλλες αυγά μαζώνουν”. Δεν είχαν θρησκευτική αναφορά τα αρχαία κάλαντα, μόνο ευχές περιελάμβαναν για την αρχή του μηνός, και διατύπωση απαιτήσεων λεκτικά για το φιλοδώρημα.
Ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ εἶναι, ὡς γνωστόν, θεμελιωμένη πάνω στὰ αἵματα τῶν μαρτύρων. Πρωτόαθλος καὶ πρωτοχορευτὴς στὸν ἀτελείωτο αὐτὸν χορὸ ὑπῆρξε ὁ Πρωτομάρτυρας καὶ Ἀρχιδιάκονος Στέφανος, τὴν μνήμη τοῦ ὁποίου τιμάει ἡ Ἐκκλησία μας δύο φορὲς τὸν χρόνο, στὶς 2 Αὐγούστου (Ἀνακομιδὴ λειψάνων) καὶ στὶς 27 Δεκεμβρίου, ἀμέσως μετὰ ἀπὸ τὴν Γέννηση τοῦ Χριστοῦ καὶ τὴν Σύναξη τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου (25 & 26 Δεκεμβρίου, ἀντιστοίχως).
Αγαπητοί Συμπατριώτες
Μετά την άκρως ευχάριστη και αναζωογονητική εμπειρία μου κατά την παραμονή των Χριστουγέννων, όπου συμμετείχα στην 15μελή ομάδα των καλαντιστών της περιοχής μας, στο Warwick Road Island των Η.Π.Α., έρχομαι να σας ευχηθώ ολόψυχα με το καλό να δεχθείτε το νέο έτος 2024, και να σας διαβεβαιώσω ότι πολύ καλό και θεραπευτικό είναι για το σώμα και την ψυχή, να θυμόμαστε τα κάλαντα που λέγαμε κατά τα παιδικά μας χρόνια. Τρέχαμε από τα ξημερώματα στις πάνω και κάτω ρούγες της γενέτειράς μας Βαλύρας για να μαζέψουμε τα φιλοδωρήματα της χρονιάς. Έτσι και την παραμονή των Χριστουγέννων 2023, βγήκαμε στο σεργιάνι στη δεύτερη πατρίδα μας. Αν και μεγάλα πλέον παιδιά, με χιονισμένα μαλλιά, ο νους , το σώμα και η ψυχή μας , μέσα από το έθιμο των καλάντων, δέχθηκε μηνύματα αιώνιας νιότης και αισιοδοξίας, όποια και αν είναι τα βάσανα της προχωρημένης ηλικίας του ανθρώπου. Ο σκοπός μας είχε φιλανθρωπικό χαρακτήρα και τα χρήματα διατέθηκαν για τις ανάγκες του Κρητικού Συλλόγου.
Η Ενανθρώπηση του Κυρίου θεωρείται από την Εκκλησία μας ως "παράδοξο μυστήριο", σύμφωνα με το οποίο "φύσεις καινοτομοῦνται καὶ Θεὸς ἄνθρωπος γίνεται" (Στιχηρὸ Ἰδιόμελο, ΚΣΤ’ Δεκεμβρίου). Όμως "οὐ φέρει τὸ μυστήριον ἔρευναν· πίστει γὰρ μόνῃ τοῦτο πάντες δοξάζομεν" (Στιχηρό Ἰδιόμελο τῶν Αἴνων τῆς ἰδίας ἡμέρας).
Χρειάζεται, επομένως, να αφήσωμε στην άκρη την αυστηρή λογική μας, που ζητάει την ερμηνεία των ανερμήνευτων μυστηρίων και να ενεργοποιήσωμε ‒και μάλιστα να εντατικοποιήσωμε‒ την πίστη μας, ώστε να δοξάσωμε, να ανυμνήσωμε δηλαδή το θαυμαστό αυτό γεγονός.
Η Αλεπού πιστεύει ότι τα Χριστούγεννα είναι για να παίρνουμε δώρα, ο Ασβός για να τρώμε γλυκά, η Καρακάξα για να τραγουδάμε χριστουγεννιάτικα τραγούδια...αλλά ο Σκαντζόχοιρος και η Χελώνα, στο έργο του συγγραφέως Όουεν Μακ Λάφιν ( Eoin Mac Laughlin) κρατούν ένα πολύτιμο μήνυμα για τα Χριστούγεννα....
Το μήνυμα των Χριστουγέννων, ασχέτως του προαναφερθέντος βιβλίου, το κρύβει βαθιά μέσα της η ψυχή τού κάθε παιδιού, μικρού ή μεγάλου, αρκεί να παραμένει στην καρδιά “παιδί”, για να μπορεί να το αισθανθεί.
Φωτό: Δημοτική Ραδιοφωνία Τρίπολης
Προς τον
Σεβασμιώτατο
Μητροπολίτη Μονεμβασίας και Σπάρτης
κ. Ευστάθιο
Μητρόπολη Σπάρτης
Μέσα στὸ ζοφερὸ σκοτάδι τοῦ κόσμου γεννιέται καὶ πάλι τὶς ἡμέρες αὐτὲς ἀνάμεσά μας τὸ Ἄστρο τὸ φωτεινό, μέσα στὴν γενικὴ ἀπογοήτευση γεννιέται ἡ Ἐλπίδα, μέσα στὴν ἀντάρα καὶ στὴν ταραχὴ τοῦ πολέμου γεννιέται ἡ Εἰρήνη.
Τὸ ἐλπιδοφόρο μήνυμα εἰρήνη πῶς γεννιέται τὸ φέρνουν στὴ γῆ οἱ ἀγγέλοι τοῦ οὐρανοῦ: «Δόξα ἐν ὑψίστοις Θεῶ καὶ ἐπὶ γῆς εἰρήνη, ἐν ἀνθρώποις εὐδοκία» (Λουκ., β’ 14), ψάλλουν μέσα στὴν γλυκιὰ καὶ ἤρεμη βραδυά. Δόξα στὸν ὕψιστο Θεὸ τῆς εἰρήνης, ποὺ στέλνει στὴν γῆ τὸν εἰρηνικὸ Υἱό Του καὶ σκορπίζει τὸ μήνυμα τῆς χαρᾶς καὶ τῆς «εὐδοκίας» Του, τῆς καλῆς Του θελήσεως γιὰ τὴν σωτηρία τῶν ἀνθρώπων.
Τούτη η όμορφη ψυχή, που προσκυνά την Γέννηση του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού, από την τρυφερή παιδική της ηλικία, με τα μάτια καρφωμένα στην Εσταυρωμένη αγάπη, ερωτευμένη αμετάκλητα με τον λόγο της αγάπης του Κυρίου μας, όπως τον συλλαμβάνουν τα ώτα του κεκαθαρμένου νου της, χαρά σκόρπισε σε όσους είχαν την ευκαιρία να ακούσουν την θεόπνευστη ομιλία της με τίτλο, "η Γέννηση της Ειρήνης", στις 21/12/2023, στο Πνευματικό Κέντρο του Ιερού Ναού του Αγίου Μάρκου του Ευγενικού, στην περιοχή του Αγίου Νικολάου Αθηνών.
της Συγγραφέως-Λαογράφου κας Γαρυφαλιάς Κατσαμπάνη-Τσαγκάρη.
Φωτό: Ελευθερία Οnline
Πιστά στην παράδοση του τόπου μας, διατηρώντας αναλλοίωτα τα ήθη και έθιμα του χωριού μας , οι επιμελείς , ευσυνείδητοι και ακούραστοι μαθητές του Δημοτικού Σχολείου Βαλύρας, με τη συνοδεία των δασκάλων τους, πήραν τους δρόμους στις πάνω και κάτω ρούγες του χωριού, και είπαν τα κάλαντα από πόρτα σε πόρτα. Ξεσήκωσαν ευχάριστα τους κατοίκους του Μπιζανίου που τους καταχειροκρότησαν όχι μόνο για την καλλιφωνία τους και τις μετά μουσικών οργάνων άριστες επιδόσεις τους, αλλά και για την ευγενική πρωτοβουλία και τον σεβασμό προς την παράδοση του τόπου μας.
Το όρος της Ιθώμης. Φωτό: κ. Γιώργος Οικονομόπουλος στο Fb
Ήταν 23η Δεκεμβρίου, 1968. Τα σχολεία είχαν κλείσει για τις διακοπές των Χριστουγέννων και τα αγόρια έτρεχαν ανέμελα στις πάνω και κάτω ρούγες του Μπιζανίου της Βαλύρας, κλωτσώντας μία παλιά μπάλα ποδοσφαίρου, κάνοντας πάσα στον καλύτερο τους φίλο, με γέλια και δυνατές κραυγές χαράς. Τα κορίτσια κρυφοκοιτούσαν από τα προπολεμικά παραθύρια, πίσω από τα κάτασπρα πλεκτά κουρτινάκια της γιαγιάς, και σχολίαζαν χαμογελώντας πονηρά. Η Κατερίνα, που πήγαινε στη Δευτέρα Γυμνασίου, προσπαθούσε να τελειώσει το πλεκτό πουλόβερ που είχε αρχίσει στα μέσα του Σεπτέμβρη, γι΄ αυτό δεν σήκωνε κεφάλι ούτε να πάρει ανάσα.
Ονειρευόταν, ανήμερα των Χριστουγέννων, στις πέντε το πρωί, όταν ο παπά-Δημήτρης Ξυδόπουλος θα έκρουε την παλιά καμπάνα στον ιερό ναό του Αγίου Αθανασίου, του πολιούχου της Βαλύρας, να ντυθεί όμορφα και ζεστά και να συναντήσει τις φίλες και συμμαθήτριές της, που κι εκείνες με τα καινούργια τους ρούχα θα παρακολουθούσαν την ιερή ακολουθία της Γεννήσεως του Χριστού.
Φωτό: Δρ. Δημήτριος Γ. Μεταλληνός στο Fb.
Την 19η Δεκεμβρίου 2023, συμπληρώνονται τέσσερα έτη από την κοίμηση του μακαριστού πατρός Γεωργίου Δ. Μεταλληνού, εκ Κερκύρας ορμώμενου, (1940-2019) και ο Ορθόδοξος Σύλλογος “Επάλξεις” στην Αθήνα πραγματοποίησε εκδήλωση προς τιμήν της μνήμης του αγίου αυτού ποιμενάρχου και πανεπιστημιακού διδασκάλου, υπέροχου οικογενειάρχη και ανθρώπου, την Κυριακή, 17η Δεκεμβρίου 2023 και ώρα 11:00 π.μ.. Στην εκδήλωση παρευρέθηκαν μαζί με άλλους αξιόλογους ομιλητές, η πρεσβυτέρα του κα Βαρβάρα Καλογεροπούλου-Μεταλληνού και ο πρωτότοκος γιος της , Δρ. Δημήτριος Γ. Μεταλληνός, οποίος κατέπληξε το ακροατήριο με τον λόγο του για τους θεοσεβείς και φιλάνθρωπους γονείς του. Παράλληλα ομίλησε η πρεσβυτέρα εκ βάθους καρδίας, η οποία είναι διδάκτωρ Θεολογίας - Φιλολογίας και έχει προσφέρει σημαντικό κοινωνικό έργο, ως συνερευνήτρια και βοηθός δίπλα στον μακαριστό πατέρα Γεώργιο Δ. Μεταλληνό, για 60 συνεχή έτη, καθώς και στον Σύλλογο Προστασίας Αγέννητου παιδιού “Αγκαλιά” , για 20 έτη. Αν και η απώλεια του συζύγου της την βύθισε σε πένθος, η μεγάλη πίστη της προς τον Τριαδικό Θεό, η όμορφη οικογένειά της, και η αγάπη της για τον πλησίον την κρατούν ορθή και αγωνιζόμενη, προσφέροντας πνευματικούς θησαυρούς του ώριμου βίου της, και ευχόμενη υπέρ υγείας για όλον τον κόσμο.
Άγγελος επί γης, εσωτερικά και εξωτερικά, ήταν η αείμνηστη φίλη μου κυρία Ελένη από την Πρώτη Σερρών, που ζούσε στα περίχωρα της Βοστόνης μαζί με τον μονάκριβο γιο της, φοιτητή Αρχιτεκτονικής. Βαθύτατα θρησκευόμενη, εργατική, εξυπηρετική, πάντοτε σε ετοιμότητα, με το χαμόγελο στα χείλη και μια καλή κουβέντα στο στόμα για τον καθένα, λάτρης των εθίμων και ηθών της γενέτειράς της, η αρετή στόλιζε το λαμπερό της πρόσωπο και η Παναγία πλάγιαζε στο προσκέφαλό της.
Αν και χήρα από τα νιάτα της, δεν πτοήθηκε από τις δυσκολίες της ζωής. Κατόπιν προσκλήσεως από συγγενείς της, μετανάστευσε στη Βοστόνη, και εργαζόταν σκληρά για να εξασφαλίσει τα υψηλά δίδακτρα σε ιδιωτικό πανεπιστήμιο που φοιτούσε το παιδί της, κατά τα έτη 1980-1985. Έδινε όλο της τον εαυτό, προκειμένου να μην στερήσει στον ταλαντούχο γιο της την ευκαιρία τής τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, και ειδίκευσης σε αυτό που ποθούσε η ψυχή του, την Αρχιτεκτονική που ταυτιζόταν μοναδικά με την προσωπικότητα και τις ιδιαίτερες ικανότητές του.
Φωτό: κα Γιώτα Κωτσόβολου στο fb
Αυτές τις άγιες ημέρες , οδεύοντας προς τα Χριστούγεννα, η ψυχή του ανθρώπου αποζητά την οικογενειακή ζεστασιά, τη ξεγνοιασιά και τη μαγεία των παιδικών χρόνων. Τότε που τα συναισθήματα του ανθρώπου ήταν πάναγνα και μπορούσε να συγχωρήσει με ένα κλάμα κι ένα χαμόγελο, να μην κρατήσει κακία μέσα στην τρυφερή ψυχή του το μικρό παιδί, που κρύβουμε επιμελώς μέσα μας. Ορισμένοι κατόρθωσαν να δημιουργήσουν την δική τους οικογένεια και να αποκτήσουν νέα οικία, ενώ άλλοι αναπαλαίωσαν το πατρικό τους και συνέχισαν τη ζωή τους, πιστά βασισμένοι στην οικογενειακή τους παράδοση . Αρκετοί ξενιτεύτηκαν για ένα καλύτερο μέλλον και εγκαταστάθηκαν μόνιμα στη νέα τους πατρίδα, κι άλλοι βλέπουν το παλιό πατρικό τους σπίτι να χάνεται σιγά-σιγά στο πέρασμα του καιρού.
Τον Χριστώνυμο λαό άφησε ενεό το σωτήριον έτος 2021 ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Σερρών και Νιγρίτης κ. Θεολόγος, με την ευχετήριο κάρτα του, εν όψει του ερχομένου έτους 2022. Αντί για την απεικόνιση της Γεννήσεως του Ιησού Χριστού κατά τον Ορθόδοξο τύπο, επέλεξε ένα αντίγραφο, μέρους του έργου του Ιταλού ζωγράφου Gentile da Fabriano, 1423, "την προσκύνηση των μάγων" , της Ιταλικής Σχολής της Σιένας με τους νεοτερισμούς της Αναγεννήσεως και νέες προσθήκες , όπως του φωτεινού αστέρα επί της κεφαλής του μόσχου στην φάτνη. Κι ενώ οι εγκάρδιες ευχές του σεπτού Μητροπολίτου ήταν θεόπνευστες, η εξωτερική εικόνα της ευχετηρίου κάρτας δεν υποστήριζε τον αγαθό λόγο του. Τούτο το γεγονός ήταν η αφορμή να προβληματίσει αρκετούς αγιογράφους,(με την καλή έννοια), οι οποίοι αναρωτήθηκαν για το τι, πώς και γιατί.
Γράφει ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Σερρών και Νιγρίτης κ. Θεολόγος:
Σε κλίμα αμοιβαίας κατανόησης και αρμονικής συνεργασίας, πραγματοποιήθηκε η φωταγώγηση του Χριστουγεννιάτικου δένδρου 2023 στην πλατεία της Βαλύρας, με την αμέριστη συμβολή του Δήμου Μεσσήνης και τη συνεργασία της Τοπικής Κοινότητας Βαλύρας, του Πολιτιστικού Συλλόγου “Ο Θάμυρις”, του Αστέρα FC Βαλύρας , και του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων του Δημοτικού Σχολείου και Νηπιαγωγείου. Οι μεγάλοι ξανάνιωσαν και οι μικροί απογειώθηκαν, σαν φωτεινά αστέρια στον ουρανό, με τις εκπλήξεις της βραδιάς, παρουσία του Δημάρχου Μεσσήνης κ. Γιώργου Ηλ. Αθανασόπουλου και του Πρόεδρου της Βαλύρας, κ. Δημήτρη Στ. Τσιλίκα, καθώς και του Συμβουλίου της Τοπικής Κοινότητας, με τον δραστήριο κ. Κώστα Θ. Καυκούλα, που παράλληλα είναι αρχηγός στο Δ.Σ. του Αστέρα. Οι εθελοντές επί το έργον αγίασαν με την ανιδιοτελή προσφορά τους!
Η θεραπεία της συγκυπτούσης γυναικός. Φωτό:ekklisiaonline.gr
Τὴν θεραπεία μιᾶς δυστυχισμένης γυναικὸς ἀπὸ τὸν Κύριο μᾶς παρουσιάζει τὸ Εὐαγγέλιο τῆς Ι’ Κυριακῆς Λουκᾶ (ιγ’ 10-17). Ὁ Κύριος δίδασκε, κατὰ τὴν συνήθειά του, «ἐν μιᾷ τῶν συναγωγῶν ἐν τοῖς σάββασι.» Ἐκεῖ προσῆλθε, γιὰ νὰ προσευχηθῆ, «γυνὴ ἔχουσα πνεῦμα ἀσθενείας ἔτη δέκα καὶ ὀκτώ, συγκύπτουσα καὶ μὴ δυναμένη ἀνακύψαι εἰς τὸ παντελές.» (ὅ. π. 10-11).
Ἀληθινὰ φοβερὸ τὸ θέαμα τῆς ταλαίπωρης αὐτῆς γυναίκας, ποὺ ἦταν κυριολεκτικὰ διπλωμένη στὰ δύο καὶ δὲν μποροῦσε καθόλου νὰ «ἀνακύψῃ», νὰ ἀνορθωθῆ. Καὶ ὅμως ἡ ἀσθενὴς αὐτὴ γυναῖκα, ὅπως ἀναφέρει ὁ Λουκᾶς, δὲν προσῆλθε στὴν συναγωγή, γιὰ να παρακαλέσῃ τὸν Κύριο γιὰ τὴν θεραπεία της, ἀλλὰ γιὰ νὰ ἀκούσῃ τὸν θεῖο λόγο Του καὶ τελικὰ νὰ θεραπευτῆ δι’ αὐτοῦ.
Ο κ. Γρηγόρης Μασούρας .
Φωτό: Γρηγόρης Μασούρας στο fb.
Ο κ. Γρηγόρης Μασούρας , με τις υπέροχες φωτογραφίες που ανάρτησε στο fb από τη γενέτειρά του, το Κακαλέτρι Μεσσηνίας, έφερε στη μνήμη μας μία προσκυνηματική εκδρομή της δεκαετίας του 1970, που πραγματοποιήθηκε από Βαλυραίους , τέτοια εποχή, στο ήσυχο και γραφικό χωριό του, με τους 40 κατοίκους , στα όρια μεταξύ Ηλείας και Αρκαδίας, που βρίσκεται κοντά στις πηγές του ιστορικού ποταμού Νέδα, και η γη φυλάσσει θησαυρούς αρχαίους , από την εποχή του Αριστομένη και τον Β΄ Μεσσηνιακό πόλεμο .
Οι εκδρομείς, όταν ήμασταν μαθητούδια Δημοτικού Σχολείου, συνδύαζαν το τερπνό μετά του ωφελίμου, γι΄ αυτό οι κάτοικοι της Βαλύρας, καθώς και των γειτονικών χωριών, φρόντιζαν οι επισκέψεις και εμπειρίες τους να έχουν και προσκυνηματικό χαρακτήρα. Τα Νικολοβάρβαρα γιόρταζαν τον μήνα Δεκέμβριο οι παππούδες μας, με ψυχική παρρησία και πίστη. Δεν είναι τυχαίο ότι ο κ. Γρηγόρης Μασούρας, που ήταν μαθητής το 1970, φρόντισε να παρευρίσκεται και φέτος (4/12/2023) στην εορτή της μνήμης της Αγίας Βαρβάρας, στην όμορφη γενέτειρά του.
Ένα άκρως αποκαλυπτικό όραμα μίας ευλαβούς κυρίας, χριστιανής Ορθοδόξου, τον Αύγουστο 2012, ήταν η αφορμή να προβληματιστώ αρκετά και να αρχίσω να ψάχνω θεολογικά και ψυχολογικά τι ενδεχομένως σημαίνει , αν αποτελεί νουθεσία, προστασία, προφητεία ή είναι εκ του πονηρού.
Είδε σε κατάσταση βαθιάς χαλάρωσης μία λευκή περιστερά, η οποία την μετέφερε επάνω στα ανοιγμένα φτερά της και πέταξαν έως τη Βενετία. Καθώς πετούσαν, πέρασαν επάνω από τη στέγη μίας Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας και προσγειώθηκαν σε μία Εβραϊκή συνοικία.
Σε σκοτεινούς καιρούς συνεχούς οργής και θανάτου, ανάμεσα στο Ισραήλ και την Παλαιστίνη , η Ιερά Μονή του Αγίου Σάββα του Ηγιασμένου στέκεται ως πνευματική όαση και τείχος απροσμάχητο για τους Ορθοδόξους κατοίκους της περιοχής, που ειρήνη ακόμη δεν έχουν γνωρίσει. Τα τιμημένα λείψανα του Οσίου Σάββα , του πρεσβύτη υπέρ των ψυχών των χριστιανών και όλου του κόσμου, θωπεύουν με θεία χείρα τον αβάσταχτο πόνο, αγιάζουν την ιερά γη που βομβαρδίζεται και μυρώνουν τα χώματα που γεννήθηκε , έδρασε και σταυρώθηκε ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός.
Την 5η Δεκεμβρίου η Εκκλησία μας τιμά τη μνήμη του Αγίου Σάββα του Ηγιασμένου, του κτήτορα της ομώνυμης Ιεράς Μονής στην Έρημο της Ιουδαίας.
Ο Ι.Ν. του Αγίου Γεωργίου Κυψέλης. Φωτό: megalomartys. wordpress.com
Πριν σημάνουν οι καμπάνες για να καλέσουν τους πιστούς στην ιερά αγρυπνία , την παραμονή της εορτής της μνήμης του Οσίου Πορφυρίου του Καυσοκαλυβίτου, Παρασκευή , 1η Δεκεμβρίου 2023, τα πόδια μου έβγαλαν φτερά για να διανύσω όχι μεγάλη, αλλά σημαντική απόσταση, από την οδό Αγίου Μελετίου, προκειμένου να φθάσω έγκαιρα στην πλατεία της Κυψέλης , όπου μοναδικό της στολίδι στον κοσμικό της διάκοσμο είναι ο παλαιός και μεγαλοπρεπής ιερός ναός του Αγίου Γεωργίου.
Προκειμένου να καταστεί αντιληπτό τι ακριβώς συνέβη, με θαυμαστό-θείο τρόπο, κατά την ιερά αυτή αγρυπνία, ακολουθεί σύντομη περιγραφή του ιερού ναού του Αγίου Γεωργίου Κυψέλης.
Είναι απορίας άξιον, πότε η μικρή Ευρυδίκη Ελ. Λινάρδου της Βαλύρας έφθασε στη συνταξιοδότηση...η ζωή κυλά γοργά κι εμείς, με τις έντιμες προσπάθειές μας, αφήνουμε στο πέρασμά της έργα αγαθά και ανεξίτηλα στον χρόνο. Καθώς η ψυχή του ανθρώπου, ως καρτερική Πηνελόπη, βλέπει στον ορίζοντα λαμπροστολισμένο το καράβι του Οδυσσέα -εαυτού να οδεύει προς την Ιθάκη χαίρεται, γιατί τούτος ο αγώνας δεν είναι μάταιος και ο αθλητής του βίου αναμένεται να λάβει στέφανο θείας δόξης. Ως γλυκιά ανάμνηση από την υπηρεσία της, η κα Ευρυδίκη Λινάρδου- Παπαλαμπίδου, Γεωπόνος, Διευθύντρια στη Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής Ορεστιάδας, στόλισε με τους συναδέλφους της το Χριστουγεννιάτικο δένδρο, και ευχήθηκε ολόκαρδα, ο νέος διευθυντής που θα την διαδεχθεί, να αναλάβει επάξια τα καθήκοντά του. Ας δούμε τι δήλωσε η ίδια στη σελίδα της στο fb, εν όψει της συνταξιοδότησής της:
Την μνήμη του Αγίου Ανδρέου του Πρωτοκλήτου τιμά η Εκκλησία μας σήμερα, 30η Νοεμβρίου, 2023, και η Πάτρα λιτανεύει με ευλάβεια τον προστάτη της Άγιο.
Το υδραγωγείο της , η πόλη των Πατρών, οφείλει στον Άγιο Ανδρέα , και την επιστασία της ταχείας κατασκευής του στον Άγιο Αρτέμιο. Το γεγονός αυτό, καταγεγραμμένο στον Μέγα Συναξαριστή της Ορθοδόξου Εκκλησίας (1950), έχει ως ακολούθως:
Ως γνωστόν, ο Μέγας Κωνσταντίνος είχε τρεις υιούς, τον Κώνσταντα που έλαβε τη Ρώμη, τον Κωνσταντίνο που βασίλευσε στη Γαλλία , και τον Κωνστάντιο που ανήλθε στον θρόνο του πατρός του στην Κωνσταντινούπολη.
Ο Κωνστάντιος επιθύμησε να φέρει στην Πόλη τα ιερά λείψανα των Αγίων και ενδόξων Αποστόλων Ανδρέου, Λουκά και Τιμοθέου, έργο το οποίο ανέθεσε στον Άγιο Αρτέμιο, τοπάρχη της Αλεξάνδρειας και όλης της Αιγύπτου.
Κατὰ τὴν ΙΓ’ Κυριακὴ Λουκᾶ, τὸ Εὐαγγέλιο μᾶς παρουσιάζει τὴν περίπτωση ἑνὸς ἄρχοντος, ποὺ προσέρχεται στὸν Κύριο, «λέγων: διδάσκαλε ἀγαθέ, τί ποιήσας ζωὴν αἰώνιον κληρονομήσω;» (Λουκ. ιη’ 18). Τὸ ἴδιο περίπου περιστατικὸ ἀφηγοῦνται καὶ οἱ ἄλλοι δύο Εὐαγγελιστές, ὁ Ματθαῖος καὶ ὁ Μάρκος, μόνον ποὺ αὐτοὶ μιλοῦν για ἕναν «νεανίσκο», ποὺ πλησιάζει τὸν Κύριο μὲ τὴν ἴδια ἀπορία (Ματθ., ιθ’ 16-22, Μάρκ., ι’ 17-25). Ὅλοι οἱ ἑρμηνευτὲς Πατέρες, πάντως, τονίζουν ὅτι ὁ νεαρός - ἄρχων πλησιάζει τὸν Κύριο μὲ γνήσιο ἐνδιαφέρον, καὶ ὄχι μὲ διάθεση νὰ τὸν «ἐκπειράσῃ», ὅπως ὁ νομικός, ποὺ τοῦ ἀπευθύνει τὸ ἴδιο ἐρώτημα (Λουκ., ι’ 25).
Μπορεί στην αρχαιότητα η θεά Άρτεμις να έδιωχνε μακριά τις νεράιδες από τα μικρά παιδιά, και να τα θεράπευε κρατώντας ένα ξύλο από κουμαριά, αλλά κι εμείς , ως πολλά υποσχόμενοι έφηβοι και επιμελείς μαθητές του Γυμνασίου Μελιγαλά, κατά τη δεκαετία του 1970, μία φορά τον χρόνο επισκεπτόμασταν τις ώριμες κουμαριές στις κοντινές περιοχές, και πολλά αναλογιζόμασταν , βαθιά σκεπτόμενοι και εμπειριζόμενοι με τα αθέατα μυστήρια τις ζωής, και τις πλούσιες δωρεές του Θεού.
Ξεκινούσαμε με μία βαθιά αίσθηση ανακούφισης, από το προαύλιο του σχολείου, την πεζοπορία μας, ημέρα ηλιόλουστη αλλά με κρύο τσουχτερό , τυλιγμένα τα κορίτσια με επανοφόρι, κασκόλ και μάλλινα γάντια, τα δε αγόρια είχαν μεγάλη χαρά, σωματική αντοχή , θέρμη, και απολάμβαναν απερίγραπτα τη δραπέτευση από τις σχολικές υποχρεώσεις της ημέρας, και το ξεμπρόστιασμα εμπρός στον μαυροπίνακα.
Ο κύριος Στυλιανός, που ζει στην Αθήνα και εορτάζει σήμερα, θυμάται τον αείμνηστο και συνονόματο παππού του Στυλιανό, που τον έπαιρνε μαζί του, όταν πήγαινε να επισκεφθεί έναν σεπτό ιερομόναχο στη Βοιωτία.
-Καλύτερα να εξομολογείσαι μόνος σου Στυλιανέ , τον συμβούλευε ο σεπτός γέροντας, γιατί το παιδί είναι μικρό, ίσως ακούσει κάτι και παρανοήσει....
- Για την ευλογία τον έχω κοντά μου γέροντα, επέμενε ο παππούς μου, κι εκείνος ο μακαριστός και μακρόθυμος δεν έδινε συνέχεια , γιατί καταλάβαινε ότι φοβόμουν να μείνω μόνος μου, και ήμουν κολλητός σαν στρείδι επάνω στον παππού μου.
-Και τι δεν άκουγα... και τι δεν κατέγραφε ο εγκέφαλός μου, αν και ήμουν μόνο 6 ετών!
Εκείνο όμως που πρωτίστως είχα καταλάβει, ήταν ότι ο παππούς μου εργαζόταν σκληρά, ασκήτευε, αν και ήταν κοσμικός και αρκετά ευκατάστατος, για να τον αξιώσει ο Τριαδικός Θεός να συλλάβει ένα “ θείο τέκνο” εντός του!
Αικατερίνα, η ένδοξος του Χριστού Μεγαλομάρτυς καταγόταν από τη μεγαλόπολη Αλεξάνδρεια, μαρτύρησε δε κατά τον καιρό του Βασιλέα Μαξεντίνου το έτος 304. Στις αρχές του τετάρτου αιώνα κλήθηκε να αρνηθεί τη πίστη της. Κατά τη παράδοση συγκροτήθηκε ειδικό πολυμελές συμβούλιο από εθνικούς φιλοσόφους, για να καταρρίψουν τα επιχειρήματα της Αικατερίνης. Ήταν θυγατέρα του Βασιλέα Κωνστάντου, πολύ ωραία. Με τη σοφία της και ομολογία της έκαμε τα μέλη του συμβουλίου που την ανέκριναν να ασπαστούν τη χριστιανική πίστη και να καούν μάλιστα ζωντανοί. Κατά τον αποκεφαλισμό της ανέβλυσε από τον λαιμό της γάλα αντί για αίμα και το σώμα της, κατά τους βιογράφους της, μεταφέρθηκε από Αγγέλους στο όρος Σινά, όπου και η ομώνυμη Μονή (1) .
Η Βαλύρα οδεύει προς τα Χριστούγεννα γεμάτη προσμονή, ιδίως οι μαθητές που περιμένουν πώς και πώς να απολαύσουν το δεκαπενθήμερο των διακοπών τους, ευχόμενοι ότι οι δάσκαλοι ή οι καθηγητές τους δεν θα τους αναθέσουν δύσκολες κατ΄οίκον εργασίες....
Οι προκομμένες και καλαίσθητες κυρίες της Βαλύρας, στόλισαν τα αρχοντικά και τις αυλές τους και η όμορφη γενέτειρά μας λαμβάνει σταδιακά εορτάσιμο χρώμα, σε ζεστές αλλά και φανταχτερές αποχρώσεις....αναμένεται και το φετινό χριστουγεννιάτικο δένδρο στην πλατεία του χωριού.
Όμως , εκτός από τον εξωτερικό στολισμό, διανύουμε την περίοδο της Σαρακοστής , των σαράντα ημερών μέχρι τα Χριστούγεννα, και προσπαθούμε με νηστεία και προσευχή να καθαρθεί το σώμα, να λάμψει το πνεύμα και να στολιστεί εορτάσιμα η ψυχή .
Πηγή ζωής, αγάπης και θείας έμπνευσης, είναι η σεβαστή κα Ουρανία Μαυρίκη-Μπόβη, η δημοφιλής φιλόλογος της Βαλύρας, που σαν περιστερά λόγο αρθρώνει ο ακοίμητος νους της στα απόρθητα παραθύρια της ψυχής της . Εργασία μάς ανέθεσε, με θέμα βαθύ, πολύπλοκο και πολύμορφο, που πατώντας επάνω στα αχνάρια των θεϊκά φωτισμένων Πατέρων της Ορθοδοξίας , με τις φτωχές πνευματικές δυνάμεις μας, θα προσπαθήσουμε να προσεγγίσουμε, εκ του ασφαλούς, και χωρίς να χάσει άδικα τον χρόνο του ο αναγνώστης, αλλά να οικοδομηθεί κατάλληλα πνευματικά.
Το να με αποδεχτεί ο άλλος "όπως είμαι" αποτελεί σημαντική βοήθεια. Όμως για να υπάρξει ουσιαστική θεραπεία πρέπει να επιτευχθεί " αυτo - αποδοχή ", ανακοίνωσε στο fb η κα Μαυρίκη-Μπόβη και σχολιάζει:
“Και γαρ οίμαι δειν, ω βουλή, τα του σώματος δυστυχήματα τοις της ψυχής επιτηδεύμασιν ιάσθαι”. Φράση από το λόγο του Λυσία υπέρ του Αδυνάτου. Σε μτφ... Γιατί πάνω απ' όλα νομίζω ότι πρέπει... να θεραπεύει κανείς τα ελαττώματα του σώματος με τις αρετές της ψυχής.
Μέσα στὸ ζοφερὸ κλίμα τῶν ἡμερῶν, στὴν ταραχή, στὸν πόνο καὶ στὴν θλίψη ἀπὸ τὴν σωρεία βιαίων καὶ ἐγκληματικῶν πράξεων σὲ βάρος ἀδυνάμων ἀδελφῶν μας, καὶ μάλιστα ἀνυπεράσπιστων παιδιῶν, «ὡς ἔαρ εὐφρόσυνον ἐπέλαμψεν ἡμῖν» ἡ μεγάλη Θεομητορικὴ ἑορτὴ τῶν Εἰσοδίων. Πόσο παρήγορη καὶ ἐνθαρρυντικὴ φαντάζει, ἀλήθεια, στὸν νοῦ μας ἡ εἰκόνα τῆς παραδόσεως τῆς μικρῆς κόρης, Μαριάμ, ἀπὸ τοὺς εὐλαβεῖς ὑπερήλικες γονεῖς της, Ἰωακεὶμ καὶ Ἄννα, στὸν ναὸ τοῦ Κυρίου, ποὺ ἀναλαμβάνειὁ Ἴδιος τὴν προστασία της, ἕως ὅτου ἡ 15χρονη κόρη παραδοθῆ πλέον στὰ χέρια τοῦ νέου της προστάτου, τοῦ δικαίου Ἰωσήφ.
Φωτό: κ. Στασινός Αθαν. Μπόβης
Οι δραστήριοι ελαιοπαραγωγοί της Βαλύρας τίναξαν και φέτος έγκαιρα τα δένδρα τους, εξασφαλίζοντας πρώτης ποιότητας λάδι, με χαμηλή οξύτητα. Οι εργάτες πανηγυρίζουν, αν και κοπιάζουν πολύ καθημερινά, αφού αυτή η εποχή ενδείκνυται για ευκαιριακή απασχόληση και μερική βελτίωση των οικονομικών τους . Όμως, τι συμβαίνει στις πόλεις με την αύξηση της λιανικής τιμής του ελαιόλαδου;
Φωτογραφίες: κ. Χρύσανθος Αθανασόπουλος στο fb
Επάνω στο κανναβάτσο της ηθογραφίας , λαογραφίας και ιστορίας της Μεσσηνίας, ανείπωτος διάκοσμος είναι οι αείμνηστες γιαγιάδες και μητέρες μας, ξάστερος ουρανός με αστροφεγγιά, ηλιόγερμα με χρυσούς δακτυλίους, ευγένεια και λεπτότητα, προσφορά στη ζωή που τα θηλυκώνει όλα αρμοστά, με λογής - λογής χρώματα , σαν τα ευωδιαστά καρυκεύματα στην ευλογημένη κουζίνα τους.
Τι να πρωτοθυμηθώ; Ανεξίτηλες εγγραφές στολίζουν τη μνήμη μου και δάκρυα ρέουν στα μαγεμένα μάτια μου, καθώς ο χρόνος κυλά, εκείνες αποχωρούν σεμνά , σαν σιωπηλά διαβατάρικα πουλιά, και η ψυχή παλεύει να κρατήσει αναλλοίωτο στον χρόνο το ακριβό τους πέρασμα .
Φωταυγής πηγή χαράς και ανεκτίμητης προσφοράς είναι η κα Μαρίκα Αθανασοπούλου, μητέρα του κ. Χρύσανθου Αθανασόπουλου από τους Γαργαλιάνους , ίδια και απαράλλακτη όπως οι αείμνηστες γιαγιάδες μας στην όμορφη Βαλύρα μας.
Ο Άγιος Καθηγούμενος Αρχιμανδρίτης της Ιεράς Μεγίστης Μονής Βατοπαιδίου, Γέρων Εφραίμ , κόμισε την Τιμία Κάρα μαζί με την λαμπρότητα της ιεράς παρουσίας του , με πλήθος κλήρου, επισήμων και πιστών. Η Τιμία Κάρα τίθεται προς προσκύνηση έως το πρωί της Πέμπτης, 16 Νοεμβρίου 2023 . Ο Ιερός Ναός του Αγίου Ελευθερίου παραμένει ανοικτός όλο το 24ωρο (1).
«Χαίροις ὁ νοῦς ὁ χρυσόμορφος, χελιδὼν ἡ χρυσόστομος, ῥεῖθρον χρυσοειδέστατον, προχέον τὰ νάματα», ψάλλει ἡ Ἐκκλησία μας, διὰ στόματος τοῦ ἐξόχου ποιητοῦ-ὑμνογράφου, σὲ ἕνα ἀπὸ τὰ Στιχηρὰ τοῦ Ἑσπερινοῦ τῆς ἑορτῆς τοῦ Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου, τὴν 13η Νοεμβρίου. Ὡς γνωστόν, τὴν ἡμέρα αὐτὴν μετατίθεται ὁ ἑορτασμὸς τῆς μνήμης του, διότι τὴν 14η Σεπτεμβρίου, ὁπότε ἐκοιμήθη ὁ Ἅγιος, ἡ Ἐκκλησία μας τιμᾶ τὸ μεγάλο γεγονὸς τῆς Ὑψώσεως τοῦ Τιμίου Σταυροῦ.
«Τίς ἐστί μου πλησίον;» Τὸ ἐρώτημα αὐτὸ ἀπευθύνει στὸν Κύριο, στὸ Εὐαγγέλιο τῆς Κυριακῆς Η’ Λουκᾶ (ι’ 25-37), ἕνας νεαρὸς νομικός «ἐκπειράζων αὐτὸν καὶ λέγων: Τί ποιήσας ζωὴν αἰώνιον κληρονομήσω;» (ὅ. π., ι’ 25).
Δὲν εἶναι ἡ πρώτη φορὰ ποὺ ἐκπειράζεται ὁ Κύριος. Ὅπως ἀναφέρουν οἱ Εὐαγγελιστὲς Ματθαῖος καὶ Μάρκος (κβ’ 15-33, ιβ’ 13-27, ἀντιστοίχως), ἀπὸ τὴν μιά, οἱ ὑποκριτὲς Φαρισαῖοι προσπάθησαν νὰ τὸν παγιδεύσουν, μὲ τὸ ἐρώτημα: «ἔξεστι δοῦναι κῆνσον Καίσαρι ἢ οὐ;» (Ματθ., κβ’ 18, Μάρκ., ιβ’ 14), ἀπὸ τὴν ἄλλη, τὸ ἴδιο ἔκαναν οἱ μὴ πιστεύοντες στὴν ἀνάσταση Σαδουκαῖοι, μὲ τὸ ἐρώτημα σὲ ποιούς ἀπὸ τοὺς ἑπτὰ ἄνδρες, ποὺ παντρεύτηκε, ἀνήκει ἡ γυναῖκα, μετὰ ἀπὸ τὸν θάνατό της («ἐν τῆ ἀναστάσει τίνος τῶν ἑπτὰ ἔσται ἡ γυνή;», Ματθ., κβ’ 27-28, Μάρκ., ιβ’ 23).
O τρόπος ζωής τους είναι ένα χαστούκι στον δικό μας σύγχρονο τρόπο ζωής, στον δικό μας τρόπο σκέψης, που περιορίζεται μόνο στην ύλη… πως θα καλοπεράσουμε, πως θα διασκεδάσουμε, και δεν ασχολούμαστε καθόλου με τις πνευματικές ανάγκες της ψυχής μας…
Τον Μεγαλομάρτυ και θαυματουργό Άγιο Μηνά τιμά η Εκκλησία μας στις 11 Νοεμβρίου. Ο Άγιος Μηνάς έζησε επί βασιλέως Μαξιμιανού το 296 μ.Χ. και είχε καταγωγή από την Αίγυπτο , ήταν στρατιωτικός στο Κοτυαίο της Φρυγίας. Έφυγε στο βουνό μη ανεχόμενος να βλέπει συλλήψεις χριστιανών που δεν υπάκουαν στα βασιλικά διατάγματα και τα βασανιστήριά τους. Έμεινε μόνος εκεί με νηστεία , ηρεμία, αγρυπνία και συνεχή προσευχή. Όταν στερεώθηκε η πίστη του, κατέβηκε στην πόλη και ομολόγησε δημοσίως Χριστόν Αληθινό στον λαό. Όρμησαν επάνω του και μετά από μεγάλα βασανιστήρια απεκεφαλίσθη, και έλαβε τη χάρη της θαυματουργίας. Πριν αποδημήσει , ζήτησε από λιγοστούς κρυπτοχριστιανούς να μεταφέρουν το σώμα του στην Αίγυπτο (1).
