Κυριακή 19 Νοεμβρίου 2023

Τίποτα δεν είναι δικό μας!

        

                                                     Ο Άφρων Πλούσιος. Φωτό: Larissanet


Το κατά Λουκά ΙΒ΄Ευαγγέλιο (12, 16-21) αυτής της Κυριακής παρουσιάζεται από την ΕΚΚΛΗΣΙΑ Online, βασισμένο στην ομιλία του Μακαριστού Μητροπολίτου Φλωρίνης πατρός Αυγουστίνου Καντιώτη , που εκφώνησε στον Ιερό Ναό του Αγίου Κωνσταντίνου και Ελένης, Αμυνταίου, 19 Νοεμβρίου 1989. Στη σημερινή παραβολή βλέπουμε ένα από τα φοβερότερα ελαττώματα. Ονομάζεται πλεονεξία. Πλεονεξία είναι το να μη ευχαριστείτε κανείς σ’ αυτά που έχει, αλλά να ζητεί όλο και περισσότερα και ποτέ να μη λέει «Δόξα σοι, ο Θεός». Είναι μια εκδήλωσις του ατομιστικού και εγωιστικού πνεύματος.

Η παραβολή του άφρονα πλουσίου

Τι μας λέει; Ήταν ένας άνθρωπος πλούσιος γεωκτήμων. Είχε πολλά υποστατικά, χωράφια, αμπέλια, ελαιοστάσια, κήπους με οπωροφόρα δέντρα. Κατείχε μεγάλη έκταση γης. Ήταν άραγε ευτυχισμένος; Όπως δείχνει η συνέχεια, όχι. Μια χρονιά ήρθε μεγάλη ευφορία. Τα χωράφια έδωσαν πολύ καρπό. Τα δέντρα λύγιζαν απ’ το βάρος.

Τι έπρεπε κι αυτός να πει; Να πει «Δόξα σοι, ο Θεός», να πει ένα «ευχαριστώ».

Το είπε; Δεν το είπε.

Όταν είδε αυτή την έκτακτο εσοδεία μπήκε σε μεγάλη συλλογή. Πήγαινε να κοιμηθεί τη νύχτα και δεν τον έπιανε ύπνος. Τον απασχολούσε ένα πρόβλημα, που εύκολα μπορούσε να λυθεί, αλλά η πλεονεξία το έκανε δυσεπίλυτο. Ποιο ήταν το πρόβλημα;«Τι να κάνω», λέει, «που δεν έχω που να συνάξω τα αγαθά μου;» (Λουκ. 12,17). «Τι να κάνω;»Να το λέει ο φτωχός άνθρωπος που δεν έχει ψωμί να φάει, να το λέει ο πολύτεκνος πατέρας που σκέπτεται πως θ’ αποκαταστήσει τα παιδιά του, να το λέει η χήρα που παλεύει με τόσα προβλήματα, να το λέει το ορφανό που έμεινε έρημο; Το λέει αυτός! Επί τέλους, αφού βασάνισε το μυαλό του, βρήκε λύση.

Ποιο λύση; Να γκρεμίσει τις αποθήκες του και να χτίση μεγαλύτερες.

Αφού συλλέξω εκεί τους καρπούς, σκεπτόταν, θα πω:

Ψυχή μου, έχεις πολλά αγαθά κείμενα εις έτη πολλά. Aναπαύου φάγε, πίε, ευφραίνου (ε.α. 12,19)

Αυτά σκεπτόταν, αυτός ήταν.

Ο κόσμος θα τον θεωρούσε έξυπνο. Αλλά άλλη η γλώσσα του κόσμου, άλλη του Ευαγγελίου. Ας φαινόταν προνοητικός και δημιουργικός. Ο Κύριος λέει, ότι δεν είχε μυαλό κουκούτσι, τον ονομάζει «άφρονα» (ε.α. 12,20).

Γιατί τον ονομάζει άφρονα; Προσέξτε.

Ακούσατε τι λέει:

«Τα γενήματα μου», «τα αγαθά μου» (ε.α. 12,18).

Πόσο αμαρτωλό εκείνο το «μου»! Αυτό θα μας φάει. Ήταν δικά του; Πρώτα-πρώτα ο σπόρος. Μέσα του κλείνει τεραστία δύναμη αναπαραγωγής. Τίποτα δεν είναι δικό μας

Ποιος του έδωσε τη δύναμη αυτή; Χίλιοι γεωπόνοι και άλλοι επιστήμονες να μαζευτούν, ένα σπόρο δε μπορούν να κάνουν. Ο σπόρος λοιπόν που έσπειρε ο πλούσιος δεν ήταν δικός του.

Έπειτα το χώμα. Για να φυτρώσει ο σπόρος, θέλει χώμα. Τι είναι το χώμα; Άλλο πάλι μυστήριο. Το χώμα που πατούμε έχει τεραστία δύναμη. Χιλιάδες τώρα χρόνια βλαστάνει, φυτρώνει συνεχώς. Είναι γόνιμο, να η αξία του. Πάρτε δυο γλάστρες, μία γεμάτη χρυσάφι και μία γεμάτη χώμα, και σπείρετε σπόρο.

Το χρυσάφι δε φυτρώνει, είναι στείρο, ενώ το χώμα είναι ευλογημένο. Βγάζει δέντρα, καρπούς, άνθη.

Ποιος το έκανε; Ο σπόρος λοιπόν του Θεού, το χώμα του Θεού. Αλλά για να φυτρώσει ο σπόρος στο χώμα θέλει και νερό. Αν ο ουρανός δε βρέξει, ξεράθηκαν τα πάντα. Απαραίτητος είναι και ο ήλιος. Χωρίς τις ακτίνες του τίποτα δεν ευδοκιμεί. Με λίγα λόγια, όλα του Θεού είναι.

Εν τούτοις ο πλούσιος λέει:

Τα αγαθά μου.

Δεν είναι δικά σου, κύριε.

Δεν άκουσες ποτέ το λόγο:

Του Κυρίου η γη και το πλήρωμα αυτής (Ψαλμ. 23,1);

Του Κυρίου είναι και η γη και όλα τα αγαθά της.

Δεν είσαι ιδιοκτήτης, μόνο διαχειριστής.

Είναι όμως ανόητος κι από άλλης πλευράς. «Θα γκρεμίσω», λέει, «τις αποθήκες μου, θα κάνω καινούργιες και θα μαζέψω εκεί τα αγαθά μου». Ζητούσε αποθήκες. Μα υπήρχαν.

Δεν το λέω εγώ, το λέει ο Μέγας Βασίλειος. Ποιές είναι οι αποθήκες; Τα στομάχια των πεινασμένων! Δεν σκέφθηκε ότι δίνοντας στους φτωχούς αποθηκεύει στους ουρανούς. Γι’ αυτό είναι «άφρων».

Είναι ανόητος ακόμα, διότι υπολόγιζε πως θα ζήση «έτη πολλά» (ε.α. 12,19). Έζησε; Ούτε μια νύχτα. Έκανε «λογαριασμό χωρίς τον ξενοδόχο». Ποιός είναι ο «ξενοδόχος»; Ο χάρος!

Εκει που έκανε σχέδια, ακούει:

Έλα εδώ, κι ούτε δευτερόλεπτο αναβολή!

Τι είναι ο άνθρωπος; Μια σταγόνα αίμα στον εγκέφαλο και γίνεται φυτό. Ανόητε, «άφρον»…

Ώστε λοιπόν η πλεονεξία εν τη εσχάτη αναλύσει της είναι αφροσύνη. Εν τούτοις ο άνθρωπος δεν συνετίζεται, δεν λέει ποτέ «φτάνει». Η θάλασσα μπορεί να πει στα ποτάμια «Φτάνει πια το νερό σας», ο χάρος μπορεί να πει στους νεκρούς «Φτάνει πια, χόρτασα από πτώματα».

Ο πλεονέκτης όμως δεν το λέει.

Έκανε ένα εκατομμύριο; Ζητάει δύο, έκανε δύο; ζητάει τέσσερα, πέντε, δέκα, είκοσι εκατομμύρια.

Φοβερό το πάθος:

Ρίζα πάντων των κακών είναι η φιλαργυρία (Α Τιμ. 6,10).

Κάνει δυστυχή τον εαυτό του. Υπενθυμίζει τον Μήδα, που παρακάλεσε, λένε, τους θεούς, ό,τι αγγίζει να γίνεται χρυσάφι, και τον άκουσαν. Άγγιξε πέτρες, δέντρα, λουλούδια, όλα έγιναν χρυσά. Όταν όμως στο σπίτι κάθισε στο τραπέζι, έγιναν χρυσά και το πιάτο και το φαγητό και το ψωμί. Έτσι δεν είχε τι να φάει, και πέθανε από την πείνα. Φάε, λοιπόν, χρυσάφι! Μύθος είναι αυτός, αλλά διδάσκει σε τι παγίδα πέφτει ο πλεονέκτης.

Το πνεύμα του Ευαγγελίου είναι:

Να είσαι ολιγαρκής, εργατικός, δίκαιος, σπλαχνικός. Αρκέσου στα λίγα, τα απαραίτητα, στον «αρτον ημών τον επιούσιον» (Ματθ. 6,11).

Οι ανάγκες του ανθρώπου δεν είναι πολλές, πέντε – δέκα το πολύ. Τώρα ο άφρων άνθρωπος της καταναλωτικής κοινωνίας πλήθυνε τις ανάγκες του σε χιλιάδες. Οι περισσότερες είναι περιττά η και επιβλαβή πράγματα, όπως λ.χ. το τσιγάρο.

Αν λείψουν τα περιττά, ο μικρός πλανήτης μας είναι εφοδιασμένος από τον Δημιουργό με τόσα πλούτη, που αν καλλιεργηθεί σωστά μπορεί να θρέψη πέντε φορές περισσότερο πληθυσμό.

Πότε; όταν μαζί με την ολιγάρκεια υπάρχει ανιδιοτέλεια και δικαιοσύνη, όταν πάψει το «σον» και το «εμόν», όταν η γη δεν ανήκει πλέον στον άλφα και στον βήτα αλλά στο Θεό κατά το «Του Κυρίου η γη και το πλήρωμα αυτής», όταν υπάρχει δικαία κατανομή, όταν το περίσσευμα του ενός πηγαίνει στο υστέρημα του άλλου, όπως λέει ο ποιητής:

Αυτό που περισσεύει, είναι της χήρας, του ορφανού, και μην το σπαταλάτε.

Κ’ εμείς να πολεμήσουμε μέσα στην καρδιά μας την πλεονεξία.

Ο σατανάς λέει:

Όλα για τον εαυτό σου, τίποτα για τον άλλον.

Ο Χριστός λέει:

Όλα για τον άλλον!

Η λύσις των προβλημάτων που τυραννούν την ανθρωπότητα είναι μέσα στη Γραφή. Τα είπε ο Χριστός. Τα εφαρμόζουμε; παράδεισος θα γίνει η γη! Δεν τα εφαρμόζουμε; κόλασις θα γίνει η γη. Και γίνεται κόλασις, αφού όλοι, μικροί και μεγάλοι, πλούσιοι και φτωχοί, άρχοντες και αρχόμενοι, φύγαμε μακριά από το Θεό.

Το Ευαγγέλιο είναι το χρυσό κλειδί, με το οποίο λύνονται τα ατομικά, τα οικογενειακά, τα εθνικά, τα παγκόσμια προβλήματα.

Αμήν.



Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου