Οι μεγάλες δασκάλες της ζωής μας, στη Βαλύρα του 1960, ήταν πρωτίστως οι αείμνηστες γιαγιάδες μας και στη συνέχεια οι μητέρες και οι θείες μας. Δυστυχής ήταν εκείνος που δεν γνώρισε παππούδες στη ζωή του, όμως, μεγαλώνοντας στη Βαλύρα, γαλουχήθηκε από τους παππούδες και τις γιαγιάδες γενικώς του χωριού, που ήταν πάντα δίπλα στα παιδιά και μετέδιδαν απλόχερα τη σοφία τους και τις εμπειρίες της ζωής τους.
Οι γιαγιάδες μάς δίδαξαν παιδιόθεν πώς να φτιάχνουμε το στεφάνι της Πρωτομαγιάς, αλλά και το στεφάνι της Μεγάλης Πέμπτης, το οποίο προσφέραμε στον Εσταυρωμένο Κύριο.
Ο τρόπος κατασκευής του στεφανιού της Πρωτομαγιάς , όπως μας τον έδειξαν οι γιαγιάδες μας, είναι πολύ πρακτικός και ανέξοδος, αλλά άκρως αποτελεσματικός.
Υλικά για την κατασκευή του στεφανιού της Πρωτομαγιάς
-Ένα καλάθι για τη συλλογή των λουλουδιών και της χλόης.
-Ανθάκια κομμένα στα 12 εκ. , από τους κήπους, τις γλάστρες μας ή μαζεμένα στους αγρούς.
-Πράσινα κλαδάκια κομμένα στα 12 εκ.
-Χλόη, Μάης, για το πρώτο περιτύλιγμα της στεφάνης .
-Σχοινάκι για στερέωμα των λουλουδιών και του Μάη πάνω στη στεφάνη, σπαγκί ή πράσινης απόχρωσης , κατά προτίμηση.
-Ψαλίδι ή μαχαιράκι για να κόβουμε τα άνθη και το σχοινί.
-Χλωρές βέργες από κληματαριά, ή λυγαριά ή χαρουπιά ή ελιά για τη στεφάνη.
-Εναλλακτικά, οποιαδήποτε στεφάνη, ξύλινη, ή από πεπιεσμένο χαρτί περιτυλιγμένη με διάφανη αυτοκόλλητη ταινία (ιδίως στις πόλεις που δεν μπορούμε να βρούμε εύκολα βέργες).
-Έναν αυτοσχέδιο σταυρό από στάχυα ή ξυλάκια κανέλας.
-Ένα ολόκληρο κεφάλι σκόρδο, με κοτσάνι 10εκ.
Η κατασκευή του στεφανιού της Πρωτομαγιάς
1.Ετοιμάζουμε τη στεφάνη. Πρέπει να είναι όσο το δυνατόν στρογγυλή και πολύ σταθερή, για να κρατήσει επάνω τα άνθη σωστά, χωρίς να παραμορφωθεί το σχήμα της. Αν έχετε δυσκολία να βρείτε σταθερή στεφάνη, μπορείτε να αξιοποιήσετε ακόμη κι ένα κομμάτι από παλιό λάστιχο ποτίσματος και να το στερεώσετε καλά με ταινία. Στη συνέχεια να το περιτυλίξετε με χαρτοσακούλες καφέ και πάλι να το στερεώσετε με την ταινία.
2. Τυλίγουμε και δένουμε τον Μάη ή όποια άλλη χλόη έχουμε στη διάθεσή μας , πάνω στη στεφάνη.
Αν δεν έχετε χλόη, δεν πειράζει για φέτος, μπορείτε να προχωρήσετε με τα άνθη σας πάνω στη στεφάνη.
3. Χρειαζόμαστε δύο ειδών άνθη.
α. Διακριτικό άνθος με πρασινάδα ή σκέτα πράσινα φύλλα για φόντο στο στεφάνι.
β. Άνθη ποικίλα, συμβατών και /ή αντίθετων αποχρώσεων.
Λαμβάνουμε ένα πράσινο κλαδάκι, επάνω τοποθετούμε ένα άνθος με τον μίσχο του , δημιουργούμε δηλαδή ένα μπουκετάκι και το στερεώνουμε με σχοινί, τυλίγοντάς το δύο φορές και δένοντας το πάνω στη στεφάνη. Δεν κόβουμε το σχοινί, συνεχίζουμε και με το επόμενο μπουκετάκι λουλουδιών, μέχρι να τελειώσουμε. Προσθέτουμε σχοινί ανάλογα, καθώς προχωρούμε. Εργαζόμαστε σταθερά , από τη κορυφή της στεφάνης , και κατεβαίνοντας προς την αριστερή πλευρά του σώματός μας.
4. Δένουμε δύο στάχυα μεταξύ τους σε σχήμα σταυρού ή δύο ξυλάκια κανέλας με λεπτή κορδέλα και στερεώνουμε τον σταυρό στην κορυφή στο στεφάνι , εσωτερικά. Ο σταυρός είναι ενάντια στη μαγεία, στο κακό μάτι και στην κακοτυχία. Ευλογεί τον οίκο μας και προσελκύει όλες τις καλές δυνάμεις γύρω μας.
5. Στο κάτω μέρος στο στεφάνι δένουμε την κεφαλή με το σκόρδο. Έλεγαν οι γιαγιάδες μας ότι το σκόρδο μάς προφυλάσσει από τη κακία, από την αρνητικότητα και την κακοτυχία.
Οι γιαγιάδες μας συνήθιζαν να καίνε το στεφάνι της Πρωτομαγιάς στις 8 Μαϊου, την παραμονή του Αγίου Ιωάννου Θεολόγου, αφού πρώτα αφαιρούσαν τον σταυρό από πάνω. Προπολεμικά, γιόρταζε εκείνη την ημέρα η Βαλύρα, γιατί το εκκλησάκι της Παναϊτσας ήταν αφιερωμένο στον Άγιο Ιωάννη Θεολόγο. Μετονομάστηκε σε Παναϊτσα, όταν οι Βαλυραίοι θέλησαν να γιορτάζουν τον Σεπτέμβριο, στα Εισόδια της Θεοτόκου, και να έχουν εμποροπανήγυρη, όπως ο Μελιγαλάς. Αυτό δεν προχώρησε, γιατί , λόγω ανταγωνισμού, υπερίσχυσε ο Μελιγαλάς, όπως αναφέρει ο καθ. Ι.Δ.Λύρας. Ξεχάστηκε, με την πάροδο των ετών, ότι το ναϋδριο του 11ου αιώνα, είναι παράλληλα ιερός χώρος εορτασμού της μνήμης του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου. Εκεί κανονικά θα έπρεπε να γιορτάζει και να καίει τα μαγιάτικα στεφάνια της όλη η Βαλύρα, σε μία μοναδική , θρησκευτική εορτή, με ωραία σχολικά και κοινωνικά δρώμενα.
Οι τολμηροί, ακόμη προλαβαίνετε να πλέξετε το στεφάνι της Πρωτομαγιάς και να το κρεμάσετε στην είσοδο της ευλογημένης οικίας σας, χαρίζοντας χαμόγελα σε όλη σας την οικογένεια.
Ο Θεός μαζί σας!
Ευθυμία Η. Κοντοπούλου
1/5/2022
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου