Φωτό: κα Ευγενία Δ. Ντουραμάκου
Επίσημη πρόσκληση μάς έκανε η Βαλυραία κα Ευγενία Δ. Ντουραμάκου για τη συλλογή της ρίγανης 2024, εννοείται μετά την εορτή του Αγίου Πνεύματος, που τιμάται η Αγία Τριάδα μας, διότι φέτος συνέπεσε το γενέσιον του Αγίου Ιωάννου Προδρόμου με το τριήμερο πανηγύρι του λουσμένου στο φως χωριού μας.
Η Βαλύρα εορτάζει τον Άγιο Ιωάννη τον Ριγανά στις 24 Ιουνίου, στο ομώνυμο εξωκκλήσι, όπου είναι και η ημερομηνία της αρχής συλλογής της ρίγανης, μέχρι το τέλος Αυγούστου. Οι αείμνηστες γιαγιάδες μας , του Αη Γιαννιού έκαιγαν τα στεφάνια της πρωτομαγιάς ανάβοντας φωτιές και καίγοντας θυμίαμα στις γειτονιές. Ανήμερα της εορτής της μνήμης του Αγίου, τιμούσαν το γενέσιον του Αγίου Ιωάννου Προδρόμου, στο γραφικό εκκλησάκι Του, ενώ στη συνέχεια μάζευαν την πρώτη ρίγανη, στην ευλογημένη γύρω περιοχή.
Όσον αφορά την ιδιαιτερότητα της ποιότητας και γεύσης της ρίγανης της Βαλύρας, σημαντικά είναι τα ακόλουθα: Προ εκατομμυρίων ετών, όλος ο Μεσσηνιακός κάμπος ήταν μία απέραντη λιμνοθάλασσα. Δεν είναι τυχαίο , όπως υποστηρίζει, με βάση τα ευρήματά του, ο κ. Ιωάννης Δ. Λύρας, Βιολόγος και Ιστοριοδίφης, ότι στη ράχη της Τσούκας στη Βαλύρα, μαζί με τη ρίγανη και τα απείρου κάλλους αγριολούλουδα και βότανα, εντοπίζονται απολιθώματα από όστρακα. Η ευρεία περιοχή της Βαλύρας περικλείει συγκρότημα επτά ηλιόλουστων λόφων που θωπεύει το αγέρι, όπως οι περισσότερες μεγάλες αρχαίες πόλεις της Ελλάδας. Επτάλοφος είναι η Αθήνα και η Κωνσταντινούπολη. Μία μεγάλη πόλη, όπως η Αρχαία Μεσσήνη, πολύ πριν από την εποχή του Παυσανίου, εκ των πραγμάτων ήταν αδύνατον να ακμάσει μόνο στην Ακρόπολή της, στην κορυφή της Ιθώμης, λογικό είναι να ήταν εξαπλωμένη γύρω από τους πρόποδες του μυθικού όρους. Βεβαίως, λόγω του φόβου των επιθέσεων, η Ακρόπολη απετέλεσε τείχος προστασίας απόρθητο, αλλά η πόλη της Αρχαίας Μεσσήνης, σε όλο το μήκος και πλάτος της, μάλλον περιλάμβανε και τους επτά λόφους , ζωτικής σημασίας όσον αφορά την ιερή γεωμετρία των Ελλήνων. Ζωντανή πόλη που ζει και ανασαίνει επάνω στη μάνα γη ήταν η Αρχαία Μεσσήνη, η Ακρόπολή της οποίας ανακαλύφθηκε στις ημέρες μας και αναστήθηκε με την ανεκτίμητη συμβολή και αφοσίωση του αείμνηστου αρχαιολόγου Πέτρου Θέμελη. Επομένως, με την αλμύρα της στεριάς , το φως των προγόνων μας επί των επτά λόφων, και την ευλογία του Αγίου Ιωάννου του Ριγανά, πολλαπλασιάζεται σε πρόσφορο έδαφος, υπό των ακτίδων του ηλίου του λαμπρού η ρίγανη, στην όμορφη γενέτειρά μας. Αποκτά ιδιαίτερο άρωμα και γεύση, και νοστιμίζει τις τροφές των Βαλυραίων, αλλά και όσων, στα μήκη και πλάτη της γης, τιμούν τη συντροφιά της.
Στις ορεινές περιοχές της Αρκαδίας, λόγω των καιρικών συνθηκών, αργεί να ωριμάσει η φίλη μας η ρίγανη , γι΄ αυτό προς το τέλος Αυγούστου γίνεται η συλλογή της. Στη Βαλύρα όμως είναι έτοιμη του Αγίου Ιωάννου και οι κυρίες της Βαλύρας, με τη συνοδεία της οικογενείας τους, συγγενών, φίλων και/ ή συγχωριανών τους τη μαζεύουν πανηγυρικά, μετά τη θεία λειτουργία στο παλιό πέτρινο εξωκκλήσι, στις 24 Ιουνίου. Όσοι βεβαίως δεν προλαβαίνουν να μαζέψουν την πολυπόθητη ρίγανη στις ράχες της Βαλύρας, κατευθύνονται προς τον Ταΰγετο και δεν απογοητεύονται, όπως υποστηρίζει η κα Ευγενία Δ. Ντουραμάκου.
Προτιμούν οι Βαλυραίοι πολύ τη ρίγανή τους, είναι άριστο συνοδευτικό για τα κρέατα, τα ψάρια αλλά και τα μαγειρευτά όσπρια και λαχανικά. Προκαλεί ευεξία στομάχου, και θετική διάθεση, αλλά και στο δέρμα βοηθά, όταν γίνονται εντριβές με αφέψημα ρίγανης, ιδίως στα άκρα που υποφέρουν από μύκητες. Ακόμη και οι χελώνες της Βαλύρας λατρεύουν τη ρίγανη. Άμα σκοτώσουν κανένα φίδι, το τρίβουν επάνω σε ρίγανη ( αν καταφέρουν να βρουν) και στη συνέχεια το τρώνε, για να το χωνέψουν ευχάριστα.
Οι προκομένες υφάντρες της Βαλύρας, περιέσωζαν τα κοπιώδη έργα τους από τον σκώρο, τυλίγοντας εντός τους ημιδιάφανα υφασμάτινα σακουλάκια, γεμάτα καλοτριμμένη ρίγανη. Χρησιμοποιούσαν τη ρίγανη αντίστοιχα όπως τη λεβάντα, για αρωματισμό.
Σε αρκετούς κήπους των Βαλυραίων καλλιεργείται η ρίγανη, αλλά και περιμετρικά στα κτήματά τους, κοντά στα πεζούλια, για να μην ανασταλεί η ανάπτυξή της από τις αγροτικές εργασίες και τα φυτοφάρμακα. Με σύνεση συλλέγουν οι Βαλυραίοι τη ρίγανη, αφήνοντας περισσά κλαδιά επάνω στο φυτό, για να πέσουν αρκετοί σπόροι στη γη, ώστε να φυτρώσει και να πολλαπλασιαστεί κατά την επόμενη χρονιά. Γι΄ αυτό ουδέποτε έλλειψε από τον φυσικό διάκοσμο της Βαλύρας ο στόλος της ρίγανης. Οι αείμνηστες γιαγιάδες μας, στους περιπάτους τους στην εξοχή, σκορπούσαν σπόρους ρίγανης και άλλων βοτάνων για να ευνοηθεί η εξάπλωση τους.
«Αφού τη συλλέξετε να μην την πλύνετε κι όταν τη δέσετε σε ματσάκια , να τα κρεμάσετε και να τα διατηρήσετε σε σκιερό μέρος μέχρι να ωριμάσουν, επίσης, όταν την τρίψετε να την περάσετε από χονδρό και αντίστοιχα λεπτό κόσκινο, για να την απολαύσετε καλοτριμμένη», εξηγεί η κα Ευγενία Δ. Ντουραμάκου, που χαίρεται να αριστεύει. Η ίδια εκτέλεσε την εργασία της φέτος με τον πλέον κατάλληλο τρόπο…κανένα κλαδάκι δεν ξεφεύγει, τα ματσάκια έχουν το ίδιο μέγεθος, ακόμη και η απόσταση στο σχοινάκι, ανάμεσα στα ματσάκια είναι ίδια! Αυτό αποκαλείται η γοητεία της συμμετρίας.
Δυστυχώς, το περιβάλλον που διαμορφώνει ο άνθρωπος γύρω του συνολικά, ούτε συμμετρία ούτε αρμονία το διακρίνουν, όμως τα πάντα ρει κατά τον προσωκρατικό φιλόσοφο Ηράκλειτο, κι έτσι διατηρούμε τις ελπίδες μας για ποθητή αλλαγή, μέσα από τη μορφογένεση για καθιέρωση μίας πιο υγιούς ομοιόστασης. Δύσκολα δυνάμεθα να παρέμβουμε και να αλλάξουμε την αντίληψη του κόσμου ριζικά. Πάραυτα, καλλιεργούμε τη δική μας αντίληψη και προσφέρουμε επιλεκτικά, ό,τι εμείς μπορούμε, στο άμεσο και έμμεσο περιβάλλον μας. Κατά τα άλλα στηριζόμαστε ευλαβικά στη μακροθυμία, στο έλεος και στην αγάπη του Παντοδύναμου Θεού….ο ήλιος φωτίζει δικαίους και αδίκους και ο κόσμος συνεχίζει να υπάρχει. Στον μικρό Παράδεισο, στον μικρόκοσμο της καλαίσθητης κας Ευγενίας Δ. Ντουραμάκου, τα πάντα γύρω της φέρουν πινελιές μίας ποθητής τελειότητας.
Με το καλό να μαζέψετε τη ρίγανή σας, όσοι στη Βαλύρα δεν προλάβατε ακόμη, και να σας συνοδεύσει με υγεία και χαρά μέχρι του χρόνου!
Θερμές ευχαριστίες στην κα Ευγενία Δ. Ντουραμάκου, Αντιπρόεδρο του Συλλόγου Γυναικών Βαλύρας, η οποία μέσα από τη σελίδα Βαλύρα Μεσσηνίας στο Fb, μάς προσκάλεσε στο μάζεμα της ρίγανης.
Ο Θεός μεθ΄ ημών,
Ευθυμία Η. Κοντοπούλου
2-7-2024
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου