Πέμπτη 18 Ιουλίου 2024

Αυτάρκεια και απόλαυση! Ένα κρεβάτι κάτω από τις φυλλωσιές και μια μπουκιά ροβίτσα

                     

                                                       Φωτό: Νίκος Μαρκούλιας στο FB


Μπορεί κατά τα παιδικά μας χρόνια, όπως θυμάται ο κ. Γιώργος Παρ. Φειδάς, να μην αγαπούσαμε ιδιαιτέρως τα ψιλοφάσουλα, που  καλλιεργούνται ευρέως  στη Μεσσηνία, και να λαχταρούσαμε γουρουνοπούλα στη λαδόκολλα, αλλά  η ροβίτσα ήταν το εθνικό μας φαγητό και μας κράτησε ακμαίους  σε καιρούς πολέμου και μεγάλης φτώχειας.

Γνωστά  ως ροβίτσα ή ψιλοφάσουλα, τα πράσινα φασόλια που καλλιεργούνται ιδιαιτέρως στη Μεσσηνία, είναι πλούσια σε πρωτεΐνη, σίδηρο, κάλλιο καθώς και πολλές βιταμίνες (1 και 2). Μία σούπα ψιλοφάσουλα  αντιστοιχεί σε μία μεγάλη μερίδα κρέατος, λόγω της υψηλής πρωτεΐνης που περιέχουν. Αποτελούν ιδανική τροφή για χορτοφάγους, ακόμα και για όσους έχουν δυσανεξία στη γλουτένη. Μαγειρεύονται σε σούπα και σε σαλάτα και είναι ιδανικά για μια ισορροπημένη διατροφή. Οι αρχαίοι ημών πρόγονοι  άλεθαν και έφτιαχναν ψωμί με  το αλεύρι της  υπερτροφής που είναι  τα ψιλοφάσουλα (3).

Σήμερα ανακαλύπτουμε τη σημαντικότητα της χορτοφαγικής διατροφής για το καλό της υγείας μας (ζούμε σε μία εποχή που επάρατες νόσοι μάς μαστίζουν αλύπητα, κυρίως  λόγω κακής διατροφής και έλλειψης νηστείας με Θεού πίστη) αλλά και για λόγους οικιακής οικονομίας.   Το κόστος της κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος υπερβαίνει το ύψος του ενοικίου της κατοικίας μας και συχνά το μηνιαίο μας εισόδημα. Αδυνατούμε να «ψήσουμε τα γεμιστά στον φούρνο του σπιτιού μας», όπως  παρατηρεί και καταγράφει ο κ. Θανάσης Στασ. Μπόβης,   μαθηματικός και δραστήριος στα κοινά,  σύγχρονος πατέρας  στη Βαλύρα.

 Εποχή για αυτάρκεια με τα παλιά γνωστά μέσα που μας δίδαξαν οι αείμνηστοι ημών πρόγονοι, με τον ξυλόφουρνο στην αυλή, με το καζάνι με ζεστό νερό για λουτρό στο κατώγι, και διακοπές με τα τζιτζίκια κάτω από τις πλούσιες φυλλωσιές, στον όμορφο κάμπο της Βαλύρας, ήταν ανέκαθεν μία επιτυχώς δοκιμασμένη και ανέξοδη λύση.

Στα κτήματά τους έκαναν το Καλοκαίρι   διακοπές οι Βαλυραίοι, εργαζόμενοι στις σταφίδες ,  στα σύκα  και στους σιτοβολώνες τους προπολεμικά, και μέχρι τη δεκαετία του 1970.Τη σιδερωστιά, τη μασιά και την οικογενειακή χύτρα φόρτωναν στον γάιδαρο, μαζί με τα τσουμπλέκια τους σε κόφες, και  έπαιρναν μαζί τους ό,τι τους ήταν άκρως απαραίτητο για επιβίωση κοντά στη φύση, με την ελάχιστη δέσμευση.


                                                        Φωτό: Ζωή Χωριό και Παράδοση


Θαυμάσια τα κατάφερναν, με εξαίρεση τους ευαίσθητους στη σωματική υγεία, που είχαν αναπνευστικά προβλήματα και δεν τους ευνοούσε ο υγρός αέρας και η χαμηλή θερμοκρασία τις νύχτες στους αγρούς.  Βεβαίως, κανένας  δεν  κακόπαθε   λόγω διακοπών στη φύση, αντιθέτως η καλή ψυχολογία τής αποδέσμευσης και της ανεμελιάς παράτεινε το όριο της ζωής   και   γέμιζε με  ευχάριστες αναμνήσεις την ψυχή, σαν βάλσαμο και γιατρικό ανίκητο κατά τη διάρκεια του «χειμώνα», των εκάστοτε περιστάσεων, αλλά και της ίδιας της ζωής. Το πανηγύρι στους αγρούς, με τη συντροφιά των συγχωριανών τους , τα νυχτερινά μαζώματα μετά μουσικής υπό το σελινόφως,  λάτρεψαν οι Βαλυραίοι ως κοινωνία ανθρώπων, και ακόμη ονειρεύονται, όσο μακριά από την ιδιαίτερη πατρίδα τους κι αν βρίσκονται.

 Τα ψιλοφάσουλα χρειάζονται ορεινό και άγονο μέρος για να φυτρώσουν. Στην Ελλάδα δεν γίνεται εκτεταμένη καλλιέργεια ροβίτσας, εισάγουμε από την Αυστραλία,  αλλά υπάρχουν αρκετοί καλλιεργητές στη Μεσσηνία, καθώς και αρκετοί στην περιοχή των Καλαβρύτων (1 και 2). Μπορούμε και μέσα σε ένα γυάλινο ρηχό δοχείο με νερό να σπείρουμε τη ροβίτσα, γρήγορα φυτρώνει και λαμβάνει ύψος (3). Το φύλλωμά της είναι ιδιαίτερα αγαπητό  στα γατάκια, ιδίως σε εκείνα που επίμονα τσιμπολογούν τα πράσινα φύλλα στις γλάστρες των καλλωπιστικών φυτών του σπιτιού.


                                                               Φωτό: Protothema.gr

 Η θρεπτική αξία της ροβίτσας είναι ανεκτίμητη όπως και εκείνη των υπολοίπων οσπρίων. Με μπόλικα όσπρια, λαχανικά , φρούτα εποχής και ψωμί   στον ξυλόφουρνο πορεύονταν  στη νηστεία του Δεκαπενταύγουστου οι παλιές και ευλογημένες οικογένειες των Βαλυραίων. Έβραζαν σε μπόλικο νερό τα ψιλοφάσουλα οι μανάδες της Βαλύρας , μετά από μισή ώρα άρχιζαν να τα  ξαφρίζουν και αφαιρούσαν με την τρυπητή κουτάλα τις φλούδες. Στη συνέχεια πρόσθεταν ένα κλαδί ρίγανη και ένα τριμμένο κρεμμύδι και χύλωναν τη σούπα. Απογείωναν τη γεύση με μπόλικο λεμόνι. Τις καλές ημέρες έβαζαν ελαιόλαδο τόσο κατά τη βράση , όσο και στο πιάτο όταν σέρβιραν τα λαχταριστά ψιλοφάσουλα (3). Καθάριζαν το στομάχι και όλο το πεπτικό τους σύστημα από την παρατεταμένη κρεοφαγία, γιατί είναι άλλο να φιλοξενείς εντός σου ένα σκοτεινό νεκροταφείο ζώων και άλλο έναν κατάσπαρτο και ηλιόλουστο αγρό του Παραδείσου.

 Όλα τα  διαθέτουμε, και κρεβάτι και τσουμπλέκια και ροβίτσα, μόνο ο γάιδαρος  και η καλή διάθεση μάς λείπουν!

Καλές αποδράσεις με νόημα και θεία ευλογία!

Θερμές ευχαριστίες στον κ. Γιώργο Παρ. Φειδά, επιχειρηματία στο Road Island των Η.Π.Α., που  λαχτάρισε τα ψιλοφάσουλα των παιδικών του χρόνων. Θα το λάβουμε υπόψη μας, όταν με το καλό τον δεξιωθούμε στη όμορφη Βαλύρα μας...υπό τη μελωδία των τζιτζικιών!

Πηγές:

1.     Giourda.com

2.     Γαργαλιάνοι Online

3.     MagiaCook TV

 

Ο Θεός μεθ΄ημών,

 Ευθυμία Η. Κοντοπούλου

18-7-2024

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου