Περί Ακηδίας
Έκτος αγώνας που επιβάλλεται σ΄ εμάς είναι ο κατά του πνεύματος της ακηδίας το οποίον είναι συνεζευγμένο και συνεργεί με το πνεύμα της λύπης. Είναι δεινός και άγριος αυτός ο δαίμονας, ο οποίος πολεμά σκληρά τους μοναχούς ( και όλο τον κόσμο). Επιτίθεται δε αυτός κατά του μοναχού την έκτη ώρα , προξενώντας σ΄ εκείνον ατονία και φρίκη, δημιουργεί μίσος προς τον ίδιο τον τόπο του Μοναστηριού , προς τους εκεί διαβιούντες αδελφούς, προς κάθε εργασία , ακόμη και προς την ανάγνωση των Αγίων Γραφών και υποβάλλει μάλιστα σ΄ αυτόν λογισμούς αναχωρήσεως από το κοινόβιο. Αν δεν μετοικήσει ο μοναχός σε άλλο τόπο, νομίζει ότι ο κόπος και ο χρόνος του σπαταλιέται μάταια. Για αυτό κατά την έκτη ώρα αισθάνεται τέτοια πείνα, σαν να έχει να φάει τρεις ημέρες ή να έχει υποβληθεί σε πολύ κόπο ή να έχει επιστρέψει από πολύ μεγάλη οδοιπορία.
Έπειτα ο δαίμονας αυτός της ακηδίας , βάζει λογισμούς στον μοναχό ότι δήθεν με τον μόνο τρόπο που δύναται να απαλλαγεί από τη νόσο της ακηδίας και το μεγάλο βάρος της είναι με το να εξέρχεται συνεχώς από τη Μονή , λέγοντας ψέματα στους αδελφούς του, ότι το κάνει δήθεν χάριν ευλογίας ή για την επίσκεψη ασθενών. Όταν δεν μπορεί να εξαπατήσει τον εαυτόν του με τέτοιες δικαιολογίες, αφού καταπέσει σε βαρύ ύπνο, γίνεται ενάντιος σε σφοδρό βαθμό κατά του εαυτού του , χωρίς να έχει τη δυνατότητα με άλλον τρόπο να διορθωθεί, παρά μόνο με την προσευχή, την αποχή από την αργολογία, τη μελέτη των Θείων Λόγων και την επιμονή του κατά των πειρασμών. Διότι αν ο δαίμονας της ακηδίας δεν τον βρει ασφαλή με τέτοια όπλα, αφού τοξέψει αυτόν με τα βέλη του, τον καθιστά άστατο και ονειροπόλο, ράθυμο (απρόθυμο) και οκνηρό και τον στέλνει να περιέρχεται σε πολλά Μοναστήρια και για τίποτα άλλο να μην ενδιαφέρεται παρά να ερευνά πού παρασκευάζεται καλό γεύμα και προσφέρονται ωραία ποτά. Τίποτα άλλο δεν φαντάζεται ο νους αυτού που νοσεί από την ακηδία, παρά μόνο τα αισχρά ονειροπολήματα που προκαλούνται από τα πλούσια γεύματα και ποτά. Με αυτά τα μέσα δεσμεύει τον εαυτόν του στα κοσμικά πράγματα και σιγά σιγά τον δελεάζει με τις επιβλαβείς κοσμικές ασχολίες η ακηδία, μέχρι να τον απομακρύνει τελείως από την ιδιότητά του μοναχού.
Ο Όσιος Απόστολος Παύλος, γνωρίζοντας ότι αυτή η νόσος είναι βαρύτατη και επιθυμώντας, ως σοφός ιατρός, ν΄ αποσπάσει αυτή από τις ψυχές μας προτού κάνει ρίζες, τις αιτίες πρωτίστως από τις οποίες γεννιέται μας παρουσιάζει και λέγει τα εξής: “ Παραγγέλομεν υμίν αδελφοί εν ονόματι του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού,
στέλλεσθαι υμάς από παντός αδελφού ατάκτως περιπατούντος, και μη κατά την παράδοσιν, ην παρελάβατε παρ΄ημών. Αυτοί που ατακτούν λόγω ακηδίας πρέπει να μας μιμηθούν, γιατί δεν ατακτήσαμε μεταξύ μας, ούτε τον δωρεάν άρτο κάποιου άλλου φάγαμε, αλλά με κόπο και μόχθο εργαζόμαστε νύχτα και ημέρα για να μην επιβαρύνουμε κάποιον άλλο. Όχι γιατί δεν έχουμε ελευθερία δράσεως, αλλά για να δράσουμε ως πρότυπο μίμησης για τους άλλους. Και παραγγέλλουμε προς αυτούς ότι όποιος δεν θέλει να εργαστεί δεν μπορεί και να ζητάει να φάγει. Μαθαίνουμε ότι ορισμένοι περιφέρονται εδώ κι εκεί , περιεργάζονται τα πάντα και δεν εργάζονται.
Παραγγέλλουμε σ΄ αυτούς και παρακαλούμε τον Ιησού Χριστό να τους βοηθήσει να εργάζονται ήσυχα και να λαμβάνουν τον προς βρώσιν άρτον τους.
Ας δούμε τώρα με τι σαφήνεια περιγράφει ο Απόστολος Παύλος τις αιτίες της ακηδίας. Καλεί “άτακτους” τους μη εργαζόμενους και με αυτή τη λέξη υποδηλώνεται μεγάλη κακία. Διότι ο άτακτος και ο ανευλαβής είναι και αυθάδης στους λόγους του και εύκολος στο βρίσιμο , ώστε να θεωρείται ακατάλληλος να ησυχάσει γιατί παραμένει δούλος της ακηδίας. Παραγγέλνει λοιπόν ο Απόστολος να απομακρυνόμαστε από τέτοιους ανθρώπους και να προφυλασσόμαστε απ΄ αυτή τη λοιμική νόσο. Δεν ζουν σύμφωνα με την παράδοση την οποία παρέλαβαν στο κοινόβιο, και με τις λέξεις αυτές εννοεί ο Απόστολος ότι είναι υπερήφανοι και περιφρονητικοί και ασεβείς στις Αποστολικές παραδόσεις. Λέγει δε στη συνέχεια,
“δωρεάν ουκ φάγομεν άρτον παρά τινος· αλλά με κόπο και μόχθο νύχτα και ημέρα εργαζόμενοι”. Ο διδάσκαλος των Εθνών, ο κήρυκας του Ευαγγελίου που ανήλθε μέχρι τον Τρίτο Ουρανό, λέγει ότι αυτοί που διδάσκουν το Ευαγγέλιο υποτάσσονται στον Κύριο και ζουν σύμφωνα με τις αρχές του Ευαγγελίου. Εργάζονται καταβάλλοντας κόπο και μόχθο νύχτα και ημέρα.
Τι πρέπει λοιπόν να κάνουμε εμείς που τόσο πολύ αδιαφορούμε για την εργασία ( σωματική και πνευματική) και επιδιώκουμε τη σωματική ανάπαυση;
Εμάς, που μας εμπιστεύτηκε ο Κύριος το κήρυγμα του Ευαγγελίου, δεν μας ανατέθηκε και η φροντίδα των εκκλησιών, μόνο για τη φροντίδα της δικής μας ψυχής είμαστε υπεύθυνοι;
Στη συνέχεια, ο Απόστολος αποδεικνύει σαφέστερα τη βλάβη που προέρχεται από την αεργία και λέγει· “μηδέν εργαζομένους αλλά περιεργαζομένους”.Διότι από την αεργία προέρχεται η περιέργεια και από την περιέργεια η αταξία και από αυτή κάθε κακία. Ορίζοντας δε την θεραπεία λέγει πάλι· “ τοις δε τούτοις παραγγέλλομεν, εν ησυχία εργαζομένους, των εαυτών άρτον εσθίειν”(να εργάζονται ήσυχα και να τρώνε τον άρτο των δικών τους κόπων).Προσθέτει δε το εκπληκτικότερο, “ει τις ου θέλει εργάζεται, μηδέ εσθιέτω”.
Με αυτά τα αποστολικά παραγγέλματα εκπαιδεύτηκαν οι Πατέρες που έζησαν στην Αίγυπτο , και σε καμία περίπτωση δεν επέτρεπαν στους μοναχούς να είναι άεργοι και άνεργοι και μάλιστα στους νεότερους. Εμπέδωσαν σωστά ότι με την επίπονη εργασία επιδιώκουν την άσκηση, την τροφή τους εξοικονομούν και βοηθούν αυτούς που έχουν ανάγκη. Διότι όχι μόνο για τις δικές τους ανάγκες εργάζονται, αλλά ξένους , φτωχούς και φυλακισμένους βοηθούν με την προσωπική τους εργασία και ενδυναμώνουν την πεποίθησή τους, ότι αυτή η ευεργεσία είναι ευπρόσδεκτη θυσία από τον Θεό. Ακόμη δε κι΄ αυτό λένε οι Πατέρες, ότι όποιος εργάζεται πολεμάει με πολλούς δαίμονες και στενοχωριέται, ο δε άεργος από μύριες κακές σκέψεις αιχμαλωτίζεται. Καλό είναι, μετά από αυτά που ειπώθηκαν, να θυμηθούμε και αυτό που είπε σ΄ εμένα ο Αββάς Μωυσής, ο οποίος ήταν εκλεκτός μεταξύ των Πατέρων.
Παρέμεινα ο ίδιος για λίγο χρονικό διάστημα στην έρημο , ενοχλήθηκα από την ακηδία , εξασθένησα πολύ και δεν είχα τη δύναμη ν΄ απαλλαγώ από αυτήν, εάν δεν μετέβαινα να συναντήσω τον Αββά Παύλο. Όταν άκουσε αυτά ο Αββάς Μωυσής μου είπε·”θάρσει ου σεαυτόν από ταύτης ηλευθέρωσας , αλλά μάλλον έκδοτον και δούλον παρέδωκας. Γίγνωσκε τοίνυν, ότι βαρυτέρως σε, ως λιποτάκτην καταπολεμήσει ει μη του λοιπού, δι΄ υπομονής και προσευχής και έργου των χειρών ταύτην καταπαλαίσαι σπουδάσεις” (θάρρεψε γιατί δεν ελευθέρωσες τον εαυτόν σου από την ακηδία, αλλά της τον παρέδωσες έκδοτο και δούλο. Γνώριζε λοιπόν ότι εσένα πιο πολύ σαν λιποτάκτη θα σε καταπολεμήσει η ακηδία, συγκριτικά με τους άλλους. Εσύ με την υπομονή, την προσευχή και τα έργα των χειρών σου, δηλαδή την εργασία σου, θα διδαχτείς πώς να την καταπολεμάς σωστά).
Ο Άγιος Κασσιανός, ο φωτεινός μας διδάσκαλος, να φωτίζει το μονοπάτι μας. Θα είμαστε μαζί σας προσεχώς.
Ο Θεός μαζί σας!
Ευθυμία Η. Κοντοπούλου
25/2/2022
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου