Η Λιλή Γεωργακοπούλου, νοσηλεύτρια, εμπρός στο κοινοτικό ιατρείο της
Η αείμνηστη Λιλή (Αδαμαντία) Γεωργακοπούλου ήταν αδιαμφισβήτητα ένας φύλακας άγγελος, μία δεινή νοσηλεύτρια, που οικονόμησε ο Θεός για τους πάσχοντες ανθρώπους στη Βαλύρα, κατά τις δεκαετίες 1950-1980. Αριστούχος και βραβευμένη νοσηλεύτρια ήταν η κυρία Λιλή, που είχε διοριστεί στο κοινοτικό ιατρείο του χωριού , το οποίο λειτουργούσε κοντά στον σταθμό της Βαλύρας, και απέναντι από το σπίτι του ιατρού Γεωργίου Γεωργακόπουλου. Δεν ήταν μόνο μία όμορφη γυναίκα , από τις πέντε πιο όμορφες γυναίκες της εποχής της στο χωριό, όπως διατείνονται οι υπερήλικες συνομήλικοί της, και επιβεβαιώνεται από τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό Ντόμινο. Επιβλητική και προσηνής παράλληλα, με τον ξανθό μοντέρνο κότσο της, το πλούσιο και ψηλό τουπέ στην όμορφη κεφαλή της, το γλυκό χαμόγελο και την καλαίσθητη ενδυμασία της, μέσα στο βλέμμα της έφερε τον ίδιο τον Θεό Πατέρα και την αμέριστη αγάπη Του, με τη Χάρη και τη Δωρεά του Αγίου Πνεύματος.
Άριστη θεραπαινίδα των πασχόντων, γενναία ψυχή που ελεούσε συχνά, με κίνδυνο της σωματικής της ακεραιότητας, αδελφή ψυχή που προσέφερε όσο μπορούσε, ημέρα και νύχτα, για τη διασφάλιση της υγείας των συγχωριανών της, ήταν η ευλογημένη και αλησμόνητη κυρία Λιλή Γεωργακοπούλου. Γι΄αυτό και οι Βαλυραίοι συμφωνούν ότι αν έναν άνθρωπο πρώτα από όλους πρέπει να μνημονεύσουμε και να τιμήσουμε, είναι η ανεπανάληπτη κυρία Λιλή , η ευφυής και φιλάνθρωπος νοσηλεύτρια της Βαλύρας μας.
Αλήθεια, σε πόσα σπίτια ξενύχτησε πάνω από τα φλογισμένα μέτωπα των φτωχών παιδιών που δεν κατέβαινε ο πυρετός, πόσα ρέματα πέρασε για να φθάσει στο σπίτι των ασθενών της μέσα στο καταχείμωνο, να τρέξει να προλάβει να σώσει αυτόν που βρισκόταν σε κρίσιμη κατάσταση η υγεία του, με κίνδυνο να αρρωστήσει βαριά η ίδια από πνευμονία;
Παιδί δεν απέκτησε η κόρη του Θεού, αφού από τη νεανική ηλικία της, αμέσως μετά το πτυχίο της, υιοθέτησε μετά βαϊων και κλάδων ολόκληρη τη Βαλύρα και τα γύρω χωριά. Νυμφεύτηκε με τον αείμνηστο Χατζή Παναγιώτη από τη Σκάλα Μεσσηνίας, μετά τα πενήντα χρόνια της, και απέκτησε έναν πολύ καλό σύντροφο ζωής για τα γεράματα, με κατανόηση προς το λειτούργημά της και συμπαράσταση για το ανεκτίμητο έργο της. Άλλο σημαντικό πρόσωπο της ζωής της ήταν ο αδελφός της Κώστας, ο μικρός Κωστάκης Γεωργακόπουλος, που σώθηκε από τη φάλαγγα των Γερμανών, κρυμμένος κάτω από τα μακριά μαύρα φουστάνια των γιαγιάδων του χωριού.
Σε άλλες εποχές η κυρία Λιλή θα διέπρεπε διεθνώς στην παθολογία, αφού είχε ξεπεράσει με την οξυδέρκειά της, την καταπληκτική αντίληψη και τη δυνατή μνήμη της τους ιατρούς Γούναρη και Γεωργακόπουλο στη Βαλύρα, με τους οποίους συνεργαζόταν άριστα, καθώς και τους εκάστοτε αγροτικούς ιατρούς, προς όφελος των πασχόντων, που απευθύνονταν στο κοινοτικό ιατρείο, ως επείγοντα περιστατικά, και έχρηζαν άμεσης βοήθειας. Όταν αποσύρθηκε ο υπερήλικας ιατρός Γούναρης, της παρέδωσε την μαύρη δερμάτινη ιατρική τσάντα του λέγοντας:
- “Έχω γνωρίσει ιατρούς και ιατρούς, αλλά νοσηλεύτρια να κάνει τόσο εμπεριστατωμένες διαγνώσεις , να συνταγογραφεί άριστα και να παρακαλεί για την υπογραφή του γιατρού, μέσα στα άγρια μεσάνυχτα, για να είναι τυπική με τον νόμο, στην ιατρική μου πορεία ουδέποτε συνάντησα. Σου παραδίδω τα ιατρικά εργαλεία μου, μαζί με τις ευχές μου, να σε έχει ο Θεός γερή και δυνατή, για να προσφέρεις στους πάσχοντες”.
Η Λιλή ευχαρίστησε και ασπάστηκε το χέρι του άξιου ιατρού. Κάποια στιγμή άνοιξε την τσάντα, να δει τι χρήσιμο υπάρχει εκεί μέσα, κάποια εργαλεία τα κράτησε, αλλά το παλιό πιεσόμετρο το έβαλε σε ένα ράφι ως ενθύμιο, στο κοινοτικό ιατρείο της Βαλύρας. Με τις οικονομίες της, από τον μισθό της, είχε ήδη αγοράσει το καλύτερο πιεσόμετρο στην αγορά, για να παίρνει με τη μέγιστη ακρίβεια την πίεση στους ασθενείς της.
Ο κύριος Γιώργος Φειδάς μας διηγήθηκε δύο περιστατικά, τα οποία σαφώς καταδεικνύουν την ετοιμότητα της μεγάλης νοσηλεύτριας της Βαλύρας, όσον αφορά την άμεση επέμβαση και παρακολούθηση της πορείας της ασθενείας των επειγόντων περιστατικών.
-Είχαμε αρρωστήσει με τα αδέλφια μου, ο πυρετός μας ήταν υψηλός και δεν κατέβαινε. Η μητέρα μου Όλγα είχε θορυβηθεί πολύ και έτρεξε τα μεσάνυχτα να ζητήσει τη βοήθεια της κυρίας Λιλής. Εκείνη πετάχτηκε σαν αστραπή από το κρεβάτι της, ντύθηκε γρήγορα , άρπαξε την ιατρική τσάντα της , που ήταν σαν ένα κινητό φαρμακείο, και κατέφθασε στο σπίτι μας. Εξέτασε τον καθένα μας χωριστά με προσοχή, μας ακροάστηκε καλά, ρώτησε τη μητέρα μας αν μάς έχει δώσει κάποιο φάρμακο , μάς χορήγησε αντιπυρετικό και έκανε μία ένεση στον καθένα μας με αντιβιοτικό, γιατί υποφέραμε από αμυγδαλίτιδα.
Πήρε ένα σκαμνάκι και κάθισε κοντά μας ξάγρυπνη , μέχρι να σιγουρευτεί ότι έπεσε ο πυρετός μας και μας έτριψε στον λαιμό και στην πλάτη με μία κρέμα που βοηθούσε και ανακούφιζε . Πριν φύγει προς τα ξημερώματα, συνταγογράφησε και έδωσε τη συνταγή στον πατέρα μου, με σημείωμα προς τον φαρμακοποιό Καρατζά, του φαρμακείου στην Καλαμάτα, που τη γνώριζε καλά και την εξυπηρετούσε άμεσα.
-Μόλις ο πατέρας μου προσπάθησε να διαβάσει τη συνταγή, της είπε:
-Λιλή μου δεν μπορώ να καταλάβω τι γράφεις. Σαν κολλυβογράμματα είναι οι ιατρικές συνταγές, τόσο οι δικές σου, όσο και των άλλων ιατρών του χωριού.
Εκείνη χαμογέλασε και του απάντησε:
-Μην ανησυχείς Παρασκευά, ο φαρμακοποιός έχει μάθει να τις διαβάζει και θα σε εξυπηρετήσει.
Ο πατέρας μου ετοίμασε το άλογο να πάει στην Καλαμάτα, ώστε να είναι εκεί όταν θα ανοίξει το φαρμακείο, για να πάρει τα φάρμακα αμέσως και να επιστρέψει τάχιστα. Η Λιλή, πηγαίνοντας προς το σπίτι της, θυμήθηκε ότι και δύο γέροντες στη Βαλύρα χρειάζονταν άμεσα κάποια φάρμακα. Γι ΄αυτό επέστρεψε αμέσως, έδωσε δύο επιπλέον συνταγές στον πατέρα μου και δικά της χρήματα, φροντίζοντας θεάρεστα και τους γέροντες.
Ένα άλλο περιστατικό συνέβη όταν κάποιο βαρύ Χειμώνα είχε φουσκώσει επικίνδυνα το ποτάμι της Μαυροζούμενας και στο ρέμα , στον δρόμο προς τον Άγιο Αθανάσιο που οδηγεί προς το Μπιζάνι, είχε περισσότερο από μισό μέτρο ανέλθει η στάθμη του νερού, πάνω στο μικρό γεφύρι.
Ο Βαγγέλης Τσάμης χτύπησε νυχτιάτικα την πόρτα στο σπίτι της Λιλής, στην πλατεία του χωριού, και την ειδοποίησε ότι κινδυνεύει ο Γιώργος Δημόπουλος στο Μπιζάνι. Εκείνη φόρεσε τις ψηλές γαλότσες της και το αδιάβροχο, πήρε την ιατρική της τσάντα και κατευθύνθηκε προς το γεφύρι στο ρέμα. Δεν υπήρχε άλλο σημείο πρόσβασης προς το Μπιζάνι , όλοι οι δρόμοι του χωριού ήταν μέσα στα νερά και στις λάσπες εκείνη την ημέρα.
Μόλις την είδε να περνά πάνω στο γεφύρι στο ρέμα η υπερήλικη μητέρα της αείμνηστης Ευγενίας Μακρή, της φώναξε τρομαγμένη:
-Πού πας κοπέλα μου μέσα στα λασπόνερα; πνευμονία θα πάθεις.
-Τι να κάνω θεία, αποκρίθηκε η Λιλή, κινδυνεύει ο άνθρωπος. Κράτησε σφιχτά στην αγκαλιά την τσάντα της για να μη βραχεί, ενώ η ίδια έγινε αγνώριστη από το λασπόνερο που έφθασε μέχρι την κοιλιά της. Ο Δημόπουλος, το πρόβλημα του οποίου δεν γνωρίζουμε ακριβώς, έλαβε την κατάλληλη ιατρική βοήθεια και ανέκαμψε, χάρις στην έγκαιρη επέμβαση της καταξιωμένης νοσηλεύτριας.
Η αλησμόνητη νοσηλεύτρια ήταν παρούσα την κατάλληλη ώρα για τη σωτηρία και των απρόσεκτων ανθρώπων.
Δύο καλοφαγάδες ξεχάστηκαν τρώγοντας και πίνοντας στην πλατεία του χωριού και έφαγαν, συν τοις άλλοις , από δύο πιάτα φασολάδα ο καθένας.
Ο ένας δεν παρουσίασε πρόβλημα, γιατί είχε συνηθίσει το στομάχι του να δέχεται μεγάλες ποσότητες τροφής. Ο δεύτερος, που ήταν ευάλωτος και αμαθής, φούσκωσε άσχημα και πετάχτηκε η γλώσσα του έξω. Στην αρχή ξάπλωσε στο κρεβάτι του και προσπάθησε να συνέλθει .
Για να χωνέψει, ήπιε λεμόνι σ΄ ένα ποτήρι με νερό, ανακατεμένο με μία μύτη του κουταλιού μαγειρική σόδα, αλλά τα έντερά του παρέμεναν πρησμένα και πονούσε. Η γυναίκα του, μετά από τέσσερες ώρες που εκείνος βογκούσε, κάλεσε τη Λιλή για να τον βοηθήσει.
Η δεινή νοσηλεύτρια φόρεσε την ιατρική μάσκα της, τον εξέτασε στην κοιλιά και στην καρδιά, τον ακροάστηκε, του πήρε την πίεση και στη συνέχεια άρχισε να του κάνει κυκλικές μαλάξεις γύρω από την κοιλιά, για να μπορέσει να αποβάλει τα αέρια.
-Μετά συγχωρήσεως, τώρα θα αεριστώ της έλεγε, και ελευθέρωνε δύσοσμα αέρια , με κρότο εννέα βαθμών Ρίχτερ , που χρειάστηκε να ανοίξουν διάπλατα τα παράθυρα στο υπνοδωμάτιο για να καταφέρουν να συνεχίσουν να εισπνέουν οι παρόντες, μέσα στην τόση μπόχα. Μέχρι και το νοήμον έντερο του ασθενούς λυπήθηκε την κυρία Λιλή, που υπέμενε αγόγγυστα αυτή τη δοκιμασία. Σε μισή ώρα οδηγήθηκε ο ασθενής στην τουαλέτα , όπου μετά από μία μεγάλη διάρροια , άδειασε κανονικά το φουσκωμένο του έντερο και άρχισε σταδιακά να συνέρχεται.
Με σούπα φιδέ και δροσερό νεράκι κατά την πρώτη ημέρα, βραστό αυγουλάκι και πατάτες με λίγο λάδι και ψωμάκι κατά τη δεύτερη ημέρα , επίσης σουρωμένο χυμό μήλου, αραιωμένο σε λίγο νερό, τον συντήρησε η Λιλή για τρεις ημέρες, μέχρι που επανήλθε το έντερό του στην κανονικότητα .
Άλλοτε πάλι, ένα παιδί του Δημοτικού Σχολείου είχε καταπιεί τα κεράσια ολόκληρα, μαζί με τα κουκούτσια τους. Πρήστηκε αμέσως η κοιλιά του και το πήγαν κατευθείαν στο ιατρείο του χωριού. Η ψύχραιμη νοσηλεύτρια φόρεσε αμέσως το γάντι της, έβαλε το δάκτυλό της βαθιά στο στόμα του παιδιού δύο φορές και προκάλεσε εμετό. Δεκατρία κουκούτσια μέτρησε πάνω στην ιατρική ρόμπα της.
-Λιλή, της είπε ο παππούς του παιδιού, μπορεί να μην είσαι στρατηγός, αλλά ως δεκανέας, καλύτερα κι από στρατηγό τα κατάφερες.
-Η μητέρα μου εξάδει το τελευταίο άσμα της, της είπε κάποτε δακρυσμένος ένας δάσκαλος από τη Λάμπαινα, και την παρακάλεσε να παρευρεθεί για να της χορηγήσει ένα ενέσιμο παυσίπονο. Έξαιμη και ωχρή την είδε η υπερήλικη γιαγιά και της χαμογέλασε πριν φύγει, λέγοντας της ,” ο Κύριος μου έστειλε έναν Άγγελο”.
Ένας φουκαράς αγρότης από τη Σκάλα, καθώς έκοβε τις φραγκοσυκιές ένα Καλοκαίρι στο κτήμα του, έπεσε από τη ρίζα μία φραγκοσυκιά με τρεις πλάντρες πάνω στην πλάτη του και τον τρύπησε ολόκληρο.
Με ξύλινο φορείο, κι αυτό πάνω σε κάρο της εποχής, τον μετέφεραν λιπόθυμο στο κοινοτικό ιατρείο της Βαλύρας.
Δύο ώρες τον είχε η υπομονετική νοσηλεύτρια ξαπλωμένο γυμνό πάνω στο φορείο και τον εξακάνθιζε. Στην συνέχεια απολύμανε τις πληγές του, του έκανε μία παυσίπονη ένεση και τον έστειλε σπίτι του για ανάρρωση.
Κάποτε, ένα πεντάχρονο παιδάκι κατάπιε ένα πενηνταράκι και επειδή φοβήθηκε ότι θα πεθάνει, πήγε κατευθείαν στη “θεία Λιλή” με τη μητέρα του, για να το αφαιρέσει.
Καθαρτικό του έδωσε και το έβαλε να καθίσει σε ένα παιδικό δοχείο, σε “γιογιό” εκείνης της εποχής, μέχρι να βγει το νόμισμα στα κόπρανά του. Μόλις βγήκε το πενηνταράκι, εκείνη το έπιασε με μία λαβίδα, το καθάρισε καλά ,το απολύμανε στον νεροχύτη του ιατρείου και ύστερα το παρέδωσε στη μάνα του παιδιού λέγοντας: Να πάει να αγοράσει κάτι που του αρέσει, πληρώνοντας μόνος του, για να καταλάβει τι ακριβώς κάνουμε με τα χρήματα, γιατί τα χρειαζόμαστε, και τι ωραία πράγματα μπορούμε να αγοράσουμε με αυτά.
Εξάγγελος, που απήγγειλε το προσωπικό δράμα του και εξέφραζε την έσω ευγνωμοσύνη του για τη σωτήρια ιατρική επέμβαση της κυρίας Λιλής Γεωργακοπούλου ήταν ο κάθε θεραπευμένος ή οι στενοί συγγενείς του, στο καφενείο στην πλατεία του χωριού.
Μεγάλος θαυμασμός υπήρχε για το ανεκτίμητο έργο της κυρίας Λιλής, και όταν περνούσε από το καφενείο του χωριού συχνά την καταχειροκροτούσαν.
Τι να πρωτοθυμηθώ, είπε κάποτε δακρυσμένος ένας Βαλυραίος μετανάστης στη Βοστόνη, κατά το τέλος της δεκαετίας του 1970:
Είχε μια πληγή ένας άγνωστος γέροντας, που συνάντησε η Λιλή, μια χρονιά στο πανηγύρι, στην εορτή της Μεγαλόχαρης Παναγίας Βουλκανιωτίσσης, στην Ιερά Μονή του Βουλκάνου. Καθάρισε την πληγή του, όπου πήγαινε έπαιρνε μαζί της και την ιατρική τσάντα της, μόνο στον γάμο της την αποχωρίστηκε. Εκείνη την ημέρα είχε γάζες μπόλικες αλλά είχαν τελειώσει οι επίδεσμοι και δεν είχε προλάβει να έλθει η παραγγελία που είχε κάνει στο φαρμακείο του Καρατζά στην Καλαμάτα.
Αφού έβαλε αλοιφή και τοποθέτησε μία γάζα πάνω στην καθαρή πληγή, δεν έβρισκε τίποτα για να δέσει το πόδι του ασθενούς. Γι΄ αυτό έκανε τον σταυρό της και ξάκρισε το μαντήλι που φορούσε στο κεφάλι της -όλες οι καλές γυναίκες τότε φορούσαν μαντήλι στο κεφάλι την ημέρα της εορτής της Παναγίας ή όταν έμπαιναν μέσα στο μοναστήρι για να προσκυνήσουν την αγία εικόνα - το έκανε λωρίδες και έδεσε το πόδι του γέροντα. Του χάρισε την αλοιφή και γάζες για την πληγή, και του άφησε το υπόλοιπο κομμάτι από μαντήλι της για να το κάνει λωρίδες να δέσει το πόδι του, κατά τις προσεχείς ημέρες, όταν καθημερινά έπρεπε να αλλάζει την πληγή, μέχρι να μπορέσει ο ταλαίπωρος να αγοράσει από ένα φαρμακείο της περιοχής του τα απαραίτητα.
Η ενδελέχεια της αείμνηστης νοσηλεύτριας της Βαλύρας παραμένει παροιμιώδης.
Τι κι αν ενέσκηπτε βαρύς Χειμώνας, το κρύο θέριζε τα τρυφερά παιδικά κορμιά και αρρώσταινε τους αγρότες στα κτήματα. Η Λιλή ήταν άγρυπνος φρουρός, χωρίς δίλημμα και ενδοιασμό ανταποκρινόταν τάχιστα, σε κάθε έκκληση για βοήθεια. Φρόντιζε για τη διακομιδή των βαριά αρρώστων και τραυματιών στο νοσοκομείο στην Καλαμάτα, αφού προσέφερε τις πρώτες βοήθειες αποτελεσματικά, ξεσηκώνοντας τους μεταφορείς που διέθεταν κάρο, μέσα στα άγρια μεσάνυχτα, δίνοντας σαφείς οδηγίες για την ασφάλεια της μεταφοράς του ασθενούς.
Παμψηφεί, η κυρία Λιλή Γεωργακοπούλου ήταν ένας επίγειος άγγελος στη Μεταπολεμική Βαλύρα μας. Η αείμνηστη Λιλή ταξίδεψε ειρηνικά τον Ιούνιο του 2019, σε ηλικία 85 ετών.
Ο Κύριος να την αναπαύει σε ουράνια δώματα. Είθε η αξιέπαινη προσφορά της να γίνει παράδειγμα προς μίμηση στις νεότερες γενιές, στη Βαλύρα του σήμερα.
Θερμές ευχαριστίες, στον κύριο Γιώργο Π. Φειδά, επιχειρηματία, που θυμήθηκε και περιέγραψε με ευγνωμοσύνη δύο περιστατικά, σχετικά με την ιατρική προσφορά της κυρίας Λιλής Γεωργακοπούλου, στον κύριο Ιωάννη Δ. Λύρα, καθηγητή Βιολογίας και Ιστοριοδίφη, για την καθοδήγηση και διάθεση φωτογραφιών από το ιστορικό αρχείο του για τη Βαλύρα, και στον κύριο Γιώργο Μ. Λιοντήρη, Πολιτικό Μηχανικό, και στενό συνεργάτη της ιστοσελίδας μας, για τη συλλογή στοιχείων με ακρίβεια, όσον αφορά το βιογραφικό σημείωμα της κυρίας Λιλής Γεωργακοπούλου.
Ο Θεός μαζί σας!
Ευθυμία Η. Κοντοπούλου
18/6/2022
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου