Παρασκευή 29 Σεπτεμβρίου 2023

Προληπτική αντιμετώπιση των παιδιών με προβλήματα ανάγνωσης από εκπαιδευτικούς και γονείς

 


                                                           Φωτό: Paidiatros.com


Αφιερωμένο στα παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες της Μεσσηνίας


Πολλά παιδιά στη χώρα μας δεν τυγχάνουν έγκαιρης αναγνώρισης των μαθησιακών τους δυσκολιών, είτε γιατί οι γονείς δυσκολεύονται να παραδεχτούν το πρόβλημα του παιδιού τους, είτε γιατί οι εκπαιδευτικοί , ορισμένες φορές, δεν παρέχουν μία σαφή εικόνα των δυσκολιών του μαθητή στους γονείς του έγκαιρα. Συνήθως το πρόβλημα μετατίθεται ανά σχολική χρονιά, με την ελπίδα ότι θα μεγαλώσει και θα στρώσει στο διάβασμα το παιδί. Μετά το 5ο έτος της ηλικίας ενός παιδιού, μία ολοκληρωμένη ψυχολογική αξιολόγηση μπορεί να παρέχει μία πρώτη έγκυρη και αξιόπιστη εικόνα της γνωστικής ανάπτυξής του και των μαθησιακών προβλημάτων που συνδέονται με τη γενική του ανάπτυξη. Κατά την ηλικία των 8 ετών, όταν επιμένουν τα προβλήματα ανάγνωσης, χρειάζεται το παιδί να παραπεμφθεί άμεσα για ψυχολογική αξιολόγηση των μαθησιακών του δυσκολιών και να σχεδιαστεί ψυχοεκπαιδευτικό πρόγραμμα, ώστε να υπάρξει παράλληλη  στήριξη στο σχολείο που φοιτεί ο μαθητής.

Μία αρκετά χρήσιμη λίστα Ελέγχου Αναγνωστικής Ικανότητας, που χρησιμοποιούν διαχρονικά, κατά τις τελευταίες 3 δεκαετίες, οι δάσκαλοι στα Δημόσια Δημοτικά Σχολεία της Μασαχουσέτης , κατάλληλη για εκπαιδευτικούς και γονείς και χρήσιμη για τον εντοπισμό των προβλημάτων ανάγνωσης, παραθέτουμε στη συνέχεια. Όταν ο μαθητής έχει ολοκληρώσει τη Δευτέρα Τάξη Δημοτικού και επιμένουν  στην ανάγνωση προβλήματα όπως αυτά που αναφέρονται στη λίστα Ελέγχου Αναγνωστικών Δυσκολιών, χρειάζεται ο δάσκαλός του, σε συνεργασία με τους γονείς του, να παραπέμψουν το παιδί για ολοκληρωμένη ψυχολογική αξιολόγηση σε αντίστοιχο κέντρο του Δήμου ή της περιφέρειας που ανήκουν, προκειμένου να διαγνωστούν επίσημα οι μαθησιακές δυσκολίες του. Οι συγκεκριμένες αναγνωστικές δυσκολίες συνδέονται και με άλλες γενικευμένες μαθησιακές δυσκολίες, γι΄ αυτό μία ολοκληρωμένη ψυχολογική αξιολόγηση των νοητικών ικανοτήτων θεωρείται   αναγκαία.

Αν και είναι έγκυρη και αξιόπιστη η προτεινόμενη λίστα Ελέγχου Αναγνωστικών Δυσκολιών, πάραυτα δεν αποτελεί επίσημο διαγνωστικό εργαλείο για χρήση από μη επαγγελματίες. Όμως , είναι ένας τρόπος προληπτικού και πρώιμου εντοπισμού του μαθησιακού προβλήματος της ανάγνωσης.

Είθε να φανεί χρήσιμη στους εκπαιδευτικούς και γονείς καθώς και στους φίλους αναγνώστες μας. 


                                                     Φωτό: workingmoms.gr


ΕΛΕΓΧΟΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΙΚΩΝ ΔΥΣΚΟΛΙΩΝ

Ονοματεπώνυμο μαθητή:

Ηλικία:

Τάξη:

Ονοματεπώνυμο εκτιμητή:

Ιδιότητα (γονιός, δάσκαλος, άλλο):

Διεύθυνση Σχολείου:

Τηλέφωνο επικοινωνίας:

email:


Α.ΕΛΛΕΙΨΗ ΑΝΑΓΝΩΣΤΙΚΗΣ ΕΤΟΙΜΟΤΗΤΑΣ

1.Ανωριμότητα, έλλειψη ετοιμότητας διαβάσματος όσον αφορά την ηλικία του.

2.Έλλειψη προσαρμογής στο σχολικό περιβάλλον και στις απαιτήσεις του σχολείου.

3.Έλλειψη πρότερων εμπειριών ως προς την ανάγνωση με βάση την ηλικία του.

4.Έλλειψη στην κατανόηση σχέσεων, συγκρίσεων αντιθέσεων και ταξινομήσεων λέξεων και προτάσεων.

5.Ανεπάρκεια οπτικών δεξιοτήτων διάκρισης λέξεων και νοημάτων.

6.Ανεπάρκεια ακουστικών δεξιοτήτων διάκρισης λέξεων και νοημάτων.

Σχόλια:


Β.ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ

1. Δυσκολία στη σύνδεση της λέξης με το νόημά της οπτικά.

2.Ανεπαρκές λεξιλόγιο για την ηλικία του.

3. Δυσκολία στη σύλληψη του νοήματος αυτού που διαβάζει.

4.Λανθασμένη οπτική ανάλυση- αντίληψη λέξεων.

5. Δυσκολία να προφέρει σωστά τα αρχικά σύμφωνα μιας λέξης.

6.Λανθασμένες συνήθειες-πρακτική ως προς τη κατεύθυνση για την ανάγνωση ενός κειμένου ή λέξεων (δεν διαβάζει κανονικά από αριστερά προς τα δεξιά).

7. Ανεπαρκής προφορική ανάγνωση- δυσκολία έκφρασης λόγου.

Σχόλια:

Γ. ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΟΠΤΙΚΟΥ ΕΝΤΟΠΙΣΜΟΥ ΛΕΞΕΩΝ

1.Παρουσιάζει ανεπαρκές λεξιλόγιο όταν διαβάζει.

2.Αρνείται να δοκιμάσει να διαβάσει άγνωστες λέξεις.

3.Παρεμβάλλει πρόσθετες λέξεις ή πρόσθετα τμήματα λέξεων ανάμεσα σε αυτά που διαβάζει.

4.Επαναλαμβάνει λέξεις ή μέρη λέξεων.

5.Παραλείπει λέξεις ή μέρη λέξεων.

6.Αντιστρέφει γράμματα ή λέξεις.

7.Αναγνωρίζει μόνο τον αρχικό ήχο και μαντεύει το υπόλοιπο της λέξης.

8.Αντικαθιστά ακατάλληλους ήχους ανάμεσα σε αυτό που διαβάζει.

9. Δυσκολεύεται στη χρησιμοποίηση των συμφραζομένων νοηματικά.

10. Δυσκολεύεται στη σωστή ανάλυση της λέξης π.χ. ανε-βαίνω.

11.Καταφεύγει σε μια συλλαβιστική αντιμετώπιση των λέξεων σιωπηλά ή ακουστικά.

12.Φαίνεται να μην έχει οργανωμένη μέθοδο ως προς την ανάγνωση των λέξεων.

13.Επιδεικνύει ανεπαρκή ικανότητα στην προφορά-συνδυασμό λέξεων.

14.Τοποθετεί υπερβολική ένταση στα μέρη μίας λέξης-την αναλύει υπερβολικά.

15. Παρουσιάζει γενικευμένη δυσκολία συλλαβισμού.

Σχόλια:

Δ. ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ

( Δυσκολεύεται να διαβάζει σε ενότητες π.χ. με ολοκληρωμένες προτάσεις).

1. Ανεπαρκές οπτικό λεξιλόγιο, διαβάζει αλλά δεν αναγνωρίζει πολλές λέξεις.

2. Έλλειψη χρησιμοποίησης σωστών φράσεων.

3. Ακατάλληλη απόσταση οφθαλμού-φωνής όταν διαβάζει.

4. Δυσκολία στην αναγνώριση (νόημα και διάβασμα) λέξεων.

5. Παρατηρείται συναισθηματική ένταση κατά τη διάρκεια του διαβάσματος.

6. Παρουσιάζει φτωχή ομαδοποίηση λέξεων.

7. Δυσκολία στη σύλληψη του νοήματος κατά τη διάρκεια του διαβάσματος.

8.Δεν υπάρχει ομοιότητα σε αυτό που αντιλαμβάνεται με τις ιδέες που εμπεριέχονται στο κείμενο.

9. Αδυνατεί να διαβάσει λόγω έλλειψης εξάσκησης.

10. Χρειάζεται βοήθεια στη συστηματική ανάλυση των λέξεων.

11.Διαβάζει το κείμενο λέξη-προς-λέξη χωρίς να κατανοεί το νόημα.

12.Διαθέτει πτωχό οπτικό λεξιλόγιο.

13.Δεν υπάρχει εμπειρία στην ικανότητα προφορικού χειρισμού λέξεων.

14. Παρουσιάζει διάσπαση προσοχής ή γνώσης σχετικά με τη χρήση των σημείων στίξεως.

15. Δυσκολία κατανόησης αυτού που διαβάζει .

16. Δεν γνωρίζει επαρκώς έως καθόλου τη χρήση της στίξης.

17. Χρησιμοποιεί ίσο τονισμό σε κάθε λέξη και ίσο διάστημα μεταξύ τους με μηχανικό τρόπο, όταν διαβάζει.

18. Μετατοπίζει τη στίξη κατά την ανάγνωση. π.χ. λέγει νέρο αντί νερό.

19. Δυσκολεύεται να δει τα μέρη και τις παραγράφους στις προτάσεις που διαβάζει, με βάση την ηλικία του.

20..Διαβάζει μονότονα και μηχανικά.

21.Παρατηρείται γενικευμένη έλλειψη κατανόησης αυτού που διαβάζει.

Σχόλια:

Ε.ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ

( Ανεπαρκής κατανόηση νοήματος και

δυσκολία στην ανάγνωση μιας δακτυλογραφημένης λέξης, συγκριτικά με μία χειρόγραφη)

1.Ανεπαρκές οπτικό λεξιλόγιο.

2.Ανωριμότητα στη λεκτική κατανόηση - σημασία νοήματος λέξεων -προτάσεων με βάση την ηλικία του.

3. Δυσκολία συστηματικής μελέτης των λέξεων.

Δυσκολίες στις υποπεριπτώσεις 4 έως 24:

4. Δυσκολία στη γενίκευση του νοήματος των λέξεων, με συνώνυμες λέξεις.

5.Δυσκολία να συλλάβει τις λεπτομέρειες σε αυτό του διαβάζει.

6.Δυσκολία στη σύλληψη-κατανόηση του νοήματος σε ενότητες προτάσεων.

7. Δυσκολία στη σύλληψη της κεντρικής ιδέας.

8. Δυσκολία να ταξινομήσει και να καταγράψει γεγονότα με λογικό τρόπο.

9. Δυσκολία στη σύνδεση και συνέχεια του νοήματος μεταξύ των προτάσεων.

10. Δυσκολία στην ακολουθία μιας σειράς οδηγιών που συνδέονται λογικά μεταξύ τους, στο να εκτελέσει αφού ακούσει ή διαβάσει πρώτα 3-4 οδηγίες μαζί, με βάση την ηλικία του.

11. Δυσκολία στην αντίληψη των σχέσεων μεταξύ των προτάσεων.

12. Προβλήματα στη διάκριση ανάμεσα στην κύρια ιδέα και στα επιμέρους νοήματα, συγκριτικά με την κύρια ιδέα του κειμένου που διαβάζει.

13. Δυσκολία στη διάκριση ανάμεσα στην πραγματικότητα, στη φαντασία και υποστήριξη της γνώμης του, με βάση την ηλικία του.

14. Προβλήματα να διακρίνει τη λογική σύνδεση μεταξύ ιδεών.

15. Δυσκολία να αντιλαμβάνεται τα υπονοούμενα νοήματα.

16. Προβλήματα να συνδέει σχέσεις αιτίου-αποτελέσματος.

17. Δυσκολία να κρίνει την αυθεντικότητα ή την εγκυρότητα γεγονότων και ιδεών.

18. Δυσκολία να ερμηνεύει αυτό που διαβάζει.

19. Προβλήματα να συγκρίνει νοηματικά αυτά που διαβάζει, με βάση την ηλικία του.

20. Έλλειψη να εξάγει νοηματικά συμπεράσματα.

21. Δυσκολία να προβλέπει νοηματικά το αποτέλεσμα αυτού που διαβάζει.

22. Δεν έχει προσωπική άποψη αυτού που διαβάζει, με βάση την ηλικία του.

23. Δεν συμπεραίνει το χρόνο και δεν εκτιμά νοηματικά τις σχέσεις των γεγονότων μεταξύ τους.

24. Δεν αντιλαμβάνεται τον τόνο, τη χροιά και το συναίσθημα μέσα από το κείμενο που διαβάζει.

25. Δεν αντιλαμβάνεται την πλοκή, το χιούμορ, και τα συναισθήματα των πρωταγωνιστών ενός κειμένου.

26.Παρουσιάζει δυσκολία να σχηματίσει αισθητηριακά άποψη σχετικά με τα συναισθηματικά στοιχεία που εμπεριέχονται στο κείμενο, με βάση την ηλικία του.

27. Δυσκολεύεται να κατανοήσει τις προσωπικές ιδιότητες των χαρακτήρων που περιγράφονται στο κείμενο που διαβάζει, με βάση την ηλικία του.

Σχόλια:

Γενικά Συμπεράσματα και πρόταση παραπομπής για ψυχολογική αξιολόγηση:


Καλή σχολική χρονιά, με υγεία και κατάλληλη υποστήριξη, στα όμορφα παιδιά μας, τους άγγελους με  αναγνωστικές δυσκολίες,  της μακαρίας Μεσσηνίας μας.


Ο Θεός μαζί σας!

Ευθυμία Η. Κοντοπούλου

29/9/2023





Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου