Φωτό: κα Ντίνα Η. Κοντοπούλου-Μελαχροινούδη
Δύο φεγγάρια υπερθέαμα μας επιφυλάσσει ο ζεστός Αύγουστος 2023, προς απόλαυση οφθαλμών και ανάταση ψυχής. Οι αρχαιολογικοί χώροι της Ελλάδας άνοιξαν τις θύρες τους να υποδεχτούν δωρεάν τους Έλληνες και ξένους επισκέπτες την τρίτη 1η Αυγούστου 2023, όπου στις 2:32 μμ. πρόβαλε η πρώτη πανσέληνος του “οξύρρυγχου”, ενώ αναμένεται στις 30 Αυγούστου και ώρα 21:36 μμ. το δεύτερο ολόγιομο φεγγάρι, η “μπλε” πανσέληνος, όπως την αποκαλούν διεθνώς.
“Οξύρρυγχος” ονομάστηκε η πρώτη πανσέληνος, που έλαβε το όνομά της από τους ιθαγενείς κατοίκους της Αμερικής που την συγκεκριμένη ημέρα ψάρευαν το συγκεκριμένο ψάρι, γνωστό και ως μουρούνα. Ακολουθεί το λεγόμενο «μπλε φεγγάρι», το όνομα του οποίου έχει τροφοδοτήσει άλλον ένα μύθο.
Είναι γνωστό ότι τον Αύγουστο έχουμε τις μεγαλύτερες και λαμπερότερες πανσελήνους. Γιατί όμως; Αυτό συμβαίνει γιατί κατά τους καλοκαιρινούς μήνες ο Ήλιος βρίσκεται στο υψηλότερο σημείο της ετήσιας φαινόμενης τροχιάς του στον ουρανό, ενώ αντίθετα η Σελήνη βρίσκεται σχετικά πιο κοντά στον ορίζοντα. Σε αυτή τη θέση η πανσέληνος μπορεί να δημιουργήσει αυτού του είδους την οπτική απάτη, όμως η πραγματικότητα είναι ότι επανειλημμένες μετρήσεις έχουν αποδείξει ότι πρόκειται για μια ψευδαίσθηση που έχει καταφέρει να χτίσει έναν ολόκληρο μύθο. Μόνο κατά τη διάρκεια της πανσελήνου, η σκοτεινή πλευρά του φεγγαριού – το ημισφαίριο στην αντίθετη πλευρά προς τον ήλιο – είναι βυθισμένο στο σκοτάδι (Neakriti.gr).
Το ολόγιομο φεγγάρι της 1ης Αυγούστου, 2023-Καλλιμασιά,Χίος.
Φωτό: κα Ντίνα Η. Κοντοπούλου-Μελαχροινούδη
Η Κατερίνα Τσεμπερλίδου, συγγραφέας, μεταξύ άλλων αναφέρει τα ακόλουθα στην ιστοσελίδα της σχετικά με την πανσέληνο (tsemperlidou.gr) :
Ο εμμηνορροϊκός κύκλος της γυναίκας έχει συνδεθεί εδώ και πολλά χρόνια με την πλήρη φάση του φεγγαριού. Μια θεωρία υποστηρίζει ότι οι προϊστορικοί άντρες ήταν πιο πιθανό να πάνε για κυνήγι κατά τη διάρκεια της περιόδου των γυναικών τους λόγω των ταμπού που σχετίζονταν με το αίμα. Η πιο κερδοφόρα εποχή για να κυνηγήσουν ήταν κατά τη διάρκεια της πανσελήνου και ο καλύτερος τρόπος για να πειστούν να επιστρέψουν με το φαγητό ήταν η προοπτική της ερωτικής επαφής.
Ο μόνος μήνας χωρίς πλήρες φεγγάρι είναι ο Φεβρουάριος.
Αν η πανσέληνος συμβεί Κυριακή θεωρείται κακή τύχη, σε αντίθεση με τη Δευτέρα, (η Κυριακή είναι η ημέρα του φωτός και η Δευτέρα αποδίδεται στη Σελήνη από την αρχαιότητα, αν και στον Χριστιανισμό είναι ημέρα εορτής των Αγγέλων).
Για τους παραδοσιακούς λαούς η Σελήνη αντιπροσώπευε πάντα τη σκοτεινή πλευρά της φύσης, την αόρατη όψη της.
Η Σελήνη επηρεάζει τα νερά, παλίρροιες, βροχές, πλημμύρες και εποχές και επομένως τον κύκλο της ζωής.
Στην Πανσέληνο φυσικά η Σελήνη έχει μεγαλύτερη δύναμη. Η πανσέληνος συμβολίζει την ολότητα, την ολοκλήρωση, την ισχύ και την πνευματική δύναμη. Για τον βουδισμό η πανσέληνος και η νέα σελήνη είναι περίοδοι ισχύος και πνευματικής δύναμης. Για τους Ινδιάνους η πανσέληνος παρομοιάζεται με το φως του μεγάλου πνεύματος αλλά σε κάποιες φυλές η σελήνη είναι μια μοχθηρή και κακοποιός δύναμη. Για τους Σουμέριους η νύχτα της πανσελήνου ήταν περίοδος προσευχής αγαλλίασης και θυσίας.
Υπάρχουν πολλές δοξασίες και μύθοι για την Σελήνη και την Πανσέληνο. Μερικές από αυτές λένε πως:
Οι “σεληνομανείς άνθρωποι” υπνοβατούν, οι πληγές ματώνουν εντονότερα, τα θεραπευτικά βότανα που μαζεύονται αυτή τη μέρα έχουν αυξημένες θεραπευτικές ιδιότητες.
Τα δέντρα που κλαδεύονται αυτή τη μέρα μπορεί να ξεραθούν.
Η αστυνομία σε πολλά μέρη ενισxύει τις περιπολίες, γιατί κατά κανόνα αυξάνονται η εγκληματικότητα και τα ατυχήματα κατά την πανσέληνο.
Οι μαίες βρίσκονται σε μεγαλύτερη ετοιμότητα (έχει παρατηρηθεί ότι την πανσέληνο γεννιούνται περισσότερα μωρά).
Η αλήθεια είναι ότι η ημέρα της πανσελήνου είναι εξαιρετική για τη συλλογή των βοτάνων. Ειδικά οι ρίζες που μαζεύονται με πανσέληνο ή με σελήνη στη χάση έχουν ισχυρότερη θεραπευτική δύναμη από ότι τις άλλες περιόδους. Οι ρίζες, ιδιαίτερα εκείνες που θα χρησιμοποιηθούν στην θεραπεία σοβαρών ασθενειών, δεν πρέπει να εκτεθούν στο φως του ηλίου.
Λίγο πριν από την Πανσέληνο αν κόψουμε ξύλο αυτό θα είναι σταθερό, ευλύγιστο και ελαφρύ.
Τα χριστουγεννιάτικα έλατα που κόβονται 3 ημέρες πριν από την ενδέκατη Πανσέληνο του χρόνου κρατούν τις βελόνες τους πολύ καιρό.
Ο φυσίατρος Eugen Jonas από τη Σλοβακία, δημιούργησε μια μέθοδο αντισύλληψης και γονιμότητας βασιζόμενος στην πανσέληνο
Φωτίζοντας τον νυχτερινό ουρανό και το πέλαγος στην Καλλιμασιά Χίου.
Φωτό: κα Ντίνα Η. Κοντοπούλου-Μελαχροινούδη
Η Χαρίτα Μήνη, φιλόλογος και συγγραφέας, επισημαίνει στην ιστοσελίδα της (mysticismos.gr)) ότι ο Χριστιανισμός δεν εγκατέλειψε ολότελα το πανάρχαιο στοιχείο της σελήνης. Στην Αποκάλυψη του Ιωάννου συναντάμε μια μυστηριώδη μορφή: «Ένα μεγάλο θαύμα εμφανίστηκε στον ουρανό: μια γυναίκα ντυμένη με τον ήλιο και το φεγγάρι κάτω από τα πόδια της και στο κεφάλι της ένα στέμμα με δώδεκα αστέρια.» Η Καθολική Εκκλησία ταυτίζει αυτή τη συμπαντική ύπαρξη με τη Θεοτόκο, η οποία ενίοτε απεικονίζεται όρθια πάνω σε μισοφέγγαρο. Πάντως, εν έτει 2011, καθολικοί κάτοικοι της Γκόα στην Ινδία ισχυρίστηκαν ότι η όψη της Παναγίας με το μικρό Ιησού εμφανίστηκε πάνω στο φεγγάρι. Πανικοβλήθηκαν, θεωρώντας το όραμα κακό οιωνό που προαναγγέλλει το τέλος του κόσμου.
Στην Ορθόδοξη Εκκλησία η Παναγία, ως χριστιανική εκδοχή της θεϊκής Μητέρας, έχει επίσης αφομοιώσει κάτι από τη μυστηριακή αίγλη του φεγγαριού. Στην ακολουθία του Μεγάλου Σαββάτου αποκαλείται «τεκούσα σελήνη» που γέννησε το «Σωτήρα ήλιο της δικαιοσύνης». Αλλά και σε κάποιες εικόνες βυζαντινής έμπνευσης βλέπουμε τη Θεοτόκο να κάθεται σ’ ένα μισοφέγγαρο ή να ξεπροβάλλει απ’ αυτό. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η Γαλακτοτροφούσα που ζωγράφισε ο κρητικός Εμμανουήλ Τζανφουρνάρης το 16ο αιώνα. Η Παναγία Οστρομπράμσκα, στην πρωτεύουσα της Λιθουανίας, αποτελεί άλλο ένα τέτοιο δείγμα.
Η λέξη «Αύγουστος» μας φέρνει σίγουρα στη μνήμη δύο πράγματα: το ένα είναι το φεγγάρι, το άλλο η Κοίμησις της Θεοτόκου. Η Βίβλος δεν λέει ούτε λέξη για το θάνατό της Θεοτόκου, που αναλήφθηκε στους ουρανούς. Όμως η σελήνη επιμένει να διαγράφει αέναα τους ουράνιους κύκλους της, όπως και η Παναγία, «πεθαίνει» μόνο και μόνο για να επανέλθει δριμύτερη… (3).
Με το καλό να εορτάσουμε τη Μητέρα του Φωτός, την Παναγία μας Βουλκανιώτισσα .
Ο Θεός μαζί σας!
Ευθυμία Η. Κοντοπούλου
7-8-2023
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου