Η θαυματουργή λειψανοθήκη της Ιεράς Μονής Βουλκάνου. Φωτό:Mmess.gr
Μεγάλο ενδιαφέρον έχει η παλιά λειψανοθήκη της Ιεράς Μονής Κοιμήσεως της Θεοτόκου-Βουλκάνου, στην Ιθώμη Μεσσηνίας, έργο του Αγαπίου Ιερομονάχου, που φέρει ημερομηνία αωμε (1845). Συγκεκριμένα αναγράφεται εσωτερικά, επάνω στο ξύλινο πλαίσιο, στο κάτω μέρος στο σκέπαστρο της λειψανοθήκης, “Δέησις του δούλου του Θεού Αγαπίου Ιερομονάχου Προηγουμένου, εν έτει Σωτηρίω αωμε”. Η εικονογράφηση περιλαμβάνει την Παναγία Βουλκανιώτισσα στο κέντρο της ξύλινης εικόνας, με τον Ιησού Χριστό επάνω στο αριστερό της χέρι, ως οδηγήτρια. Οι αρχάγγελοι Μιχαήλ αριστερά με το κόκκινο ένδυμα του τάγματός του,(της θείας δικαιοσύνης και σοφίας) και Γαβριήλ δεξιά με το πράσινο-χρυσίζον (της αγάπης και του ελέους του Θεού) , γονατιστοί επάνω σε νεφέλες στον ουρανό, κρατούν με το ένα χέρι τους το 18ακτινο στέμμα της Θεοτόκου, το οποίο σχηματίζει εννέα τριγωνικές κορυφές , ενώ πίσω από την εστεμμένη κεφαλή Της εκπέμπει υπερκόσμιο φως το λαμπρό φωτοστέφανο της Βουλκανιωτίσσης.
Οι Αρχάγγελοι, κρατούν ανοικτό ειλητάριο, που σημαίνει ότι υμνούν την Μητέρα του Θεού. Η Παναγία Βουλκανιώτισσα είναι ενδεδυμένη εσωτερικά με πράσινο φόρεμα, σε χρυσές και μπλε αποχρώσεις, που φέρει διακοσμητική τρέσα στο ύψος του λαιμού, ενώ εξωτερικά είναι καλυμμένη με κόκκινη εσθήτα, διακοσμημένη με αντίστοιχα κόκκινους-πύρινους πτυσσόμενους κλάδους. Ο χιτώνας του Ιησού Χριστού είναι πράσινος με χρυσές αποχρώσεις και φέρει διακοσμητική τρέσα στη λαιμόκοψη, ενώ τα πόδια του καλύπτονται από το μαφόριο της Αειπαρθένου μητέρας Του. Στο δεξί χέρι Του κρατεί ανοιχτό ειλητάριο που δηλώνει σαφώς το μαρτύριό Του υπέρ της σωτηρίας του κόσμου, και η εκπομπή του Λόγου Του είναι ενεργή. Το αριστερό του χέρι εφάπτεται με το δεξί της μητέρας Του. Ενδιαφέρον έχει η γραφή του ονόματος της Βουλκανιωτίσσης ως Βουλκανιότησσα, (δεν γνωρίζουμε τον συμβολισμό του “οη”, ενδεχομένως να έχει προφητικό χαρακτήρα, με βάση τις ενοράσεις του μακαριστού πατρός Αγαπίου), ενώ τα ονόματα των Αγίων και ό,τι άλλο αναγράφεται επάνω στην εικόνα είναι ορθογραφημένο, και γραμμένο στην κοινή Ελληνική γλώσσα, στο πολυτονικό σύστημα. Η εικόνα χωρίζεται οριζοντίως σε δύο μέρη και καθέτως σε πέντε κάτω και τρία επάνω: Στο κάτω μέρος αριστερά παρίστανται οι Άγιοι Χαράλαμπος και Ιωάννης, ενώ δεξιά έχουν τοποθετηθεί οι Άγιοι Παντελεήμων και Τρύφων. Στο επάνω μέρος της εικόνας αριστερά εικονίζεται ο Άγιος Γρηγόριος Παλαμάς και δεξιά ο Άγιος Πρωτομάρτυς Στέφανος. Στο κέντρο αναδύεται σε ουράνιο επίπεδο η Μεγαλόχαρη Βουλκανιώτισσα με τους δύο Αρχαγγέλους. Επίσης αναγράφεται οριζοντίως “η Κυρία των αγγέλων η Βουλκανιότησσα”. Οι άγιοι αριστερά ευλογούν με την δεξιά τους ενώ στο αριστερό τους χέρι κρατούν το Ευαγγέλιο και είναι ενδεδυμένοι με ιερατικά άμφια, που φέρουν σταυρούς στο επιτραχήλιο. Δεξιά στην εικόνα οι τρεις άγιοι κρατούν επιμελώς τα ιερά σκεύη, μέσω των οποίων πραγματοποιούν τα θαύματά τους, όπως ο Άγιος Παντελεήμων, ως ιατρός, θεραπεύει τις ασθένειες των πιστών κρατώντας μία θήκη που είναι πλήρης φαρμάκων...Η ενδυμασία τους είναι αυτή των διακόνων κατά τους πρωτοχριστιανικούς χρόνους. Φορούν εσωτερικά χιτώνα , ενώ επάνω στους ώμους φέρουν επιρριπτάριο, χαρακτηριστικό των διακόνων. Οι έντονες αποχρώσεις και η αντίθεση των χρωμάτων δίνουν ζωντάνια στο έργο και δηλώνουν ότι η θεία επέμβαση είναι διαχρονικά ενεργή με τρόπο θαυμαστό, στη δισδιάστατη εικόνα. Η αργυροεπένδυτη θήκη των Αγίων με τα ιερά λείψανα φέρει οκτώ χωρίσματα, λογικά παραπέμπει στους Αγίους που αναγράφονται στην εικόνα. Δεν γνωρίζουμε την ιστορία απόκτησης των ιερών λειψάνων , ούτε που κατασκευάστηκε η αργυρή επένδυση της λειψανοθήκης. Ενδεχομένως (με σχετικές επιφυλάξεις) να είναι έργο από το μετόχι της Μονής στη Σμύρνη. Περισσότερες πληροφορίες διαθέτει σαφώς η Ιερά Μητρόπολις Μεσσηνίας. Σημαντικό είναι να διαβαστούν τα ειλητάρια του Ιησού Χριστού και των Αρχαγγέλων, διότι δεν είναι γνωστό τι ακριβώς γράφουν, λόγω της χαμηλής ανάλυσης της εικόνας.
Η Μεγαλόχαρη Βουλκανιώτισσα, με το γεμάτο αγάπη και συμπόνοια βλέμμα της και ο Κύριος μας Ιησούς Χριστός, με το περίφροντι βλέμμα Του, οι Άγιοι μάρτυρες της Εκκλησίας μας και πατέρες της Ιεράς Μονής Βουλκάνου, είθε να είναι προς βοήθεια και ευλογία όλων των πιστών, που με ευλάβεια προσκυνούν τα ιερά τους σκηνώματα.
Ο Θεός μαζί σας!
Ευθυμία Η. Κοντοπούλου
18-8-2023
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου