Το Ευαγγέλιο και ο Απόστολος της Κυριακής 6 Μαρτίου 2016- (Κυριακή της Απόκρεω)- της Κρίσεως

Ο ΧΡΙΣΤΟΣ ΖΗΤΙΑΝΟΣ ΤΗΣ ΑΓΑΠΗΣ ΜΑΣ

ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΟ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ ΚΥΡΙΑΚΗΣ 

6 ΜΑΡΤΙΟΥ 2016

Τῆς Ἀπόκρεω: Ματθ. κε΄ 31-46

Εἶπεν ὁ Κύριος· ὅταν ἔλθῃ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἐν τῇ δόξῃ αὐτοῦ καὶ πάντες οἱ ἅγιοι ἄγγελοι μετ᾿ αὐτοῦ, τότε καθίσει ἐπὶ θρόνου δόξης αὐτοῦ, καὶ συναχθήσεται ἔμπροσθεν αὐτοῦ πάντα τὰ ἔθνη, καὶ ἀφοριεῖ αὐτοὺς ἀπ᾿ ἀλλήλων ὥσπερ ὁ ποιμὴν ἀφορίζει τὰ πρόβατα ἀπὸ τῶν ἐρίφων, καὶ στήσει τὰ μὲν πρόβατα ἐκ δεξιῶν αὐτοῦ, τὰ δὲ ἐρίφια ἐξ εὐωνύμων. τότε ἐρεῖ ὁ βασιλεὺς τοῖς ἐκ δεξιῶν αὐτοῦ· δεῦτε οἱ εὐλογημένοι τοῦ πατρός μου, κληρονομήσατε τὴν ἡτοιμασμένην ὑμῖν βασιλείαν ἀπὸ καταβολῆς κόσμου. ἐπείνασα γάρ, καὶ ἐδώκατέ μοι φαγεῖν, ἐδίψησα, καὶ ἐποτίσατέ με, ξένος ἤμην, καὶ συνηγάγετέ με, γυμνός, καὶ περιεβάλετέ με, ἠσθένησα, καὶ ἐπεσκέψασθέ με, ἐν φυλακῇ ἤμην, καὶ ἤλθετε πρός με.

τότε ἀποκριθήσονται αὐτῷ οἱ δίκαιοι λέγοντες· κύριε, πότε σε εἴδομεν πεινῶντα καὶ ἐθρέψαμεν, ἢ διψῶντα καὶ ἐποτίσαμεν; πότε δέ σε εἴδομεν ξένον καὶ συνηγάγομεν, ἢ γυμνὸν καὶ περιεβάλομεν; πότε δέ σε εἴδομεν ἀσθενῆ ἢ ἐν φυλακῇ καὶ ἤλθομεν πρός σε; καὶ ἀποκριθεὶς ὁ βασιλεὺς ἐρεῖ αὐτοῖς· ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ἐφ᾿ ὅσον ἐποιήσατε ἑνὶ τούτων τῶν ἀδελφῶν μου τῶν ἐλαχίστων, ἐμοὶ ἐποιήσατε. τότε ἐρεῖ καὶ τοῖς ἐξ εὐωνύμων· πορεύεσθε ἀπ᾿ ἐμοῦ οἱ κατηραμένοι εἰς τὸ πῦρ τὸ αἰώνιον τὸ ἡτοιμασμένον τῷ διαβόλῳ καὶ τοῖς ἀγγέλοις αὐτοῦ. ἐπείνασα γάρ, καὶ οὐκ ἐδώκατέ μοι φαγεῖν, ἐδίψησα, καὶ οὐκ ἐποτίσατέ με, ξένος ἤμην, καὶ οὐ συνηγάγετέ με, γυμνός, καὶ οὐ περιεβάλετέ με, ἀσθενὴς καὶ ἐν φυλακῇ, καὶ οὐκ ἐπεσκέψασθέ με. τότε ἀποκριθήσονται αὐτῷ καὶ αὐτοὶ λέγοντες· κύριε, πότε σε εἴδομεν πεινῶντα ἢ διψῶντα ἢ ξένον ἢ γυμνὸν ἢ ἀσθενῆ ἢ ἐν φυλακῇ, καὶ οὐ διηκονήσαμέν σοι; τότε ἀποκριθήσεται αὐτοῖς λέγων· ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ἐφ᾿ ὅσον οὐκ ἐποιήσατε ἑνὶ τούτων τῶν ἐλαχίστων, οὐδὲ ἐμοὶ ἐποιήσατε. καὶ ἀπελεύσονται οὗτοι εἰς κόλασιν αἰώνιον, οἱ δὲ δίκαιοι εἰς ζωὴν αἰώνιον.

.Ο ΧΡΙΣΤΟΣ ΖΗΤΙΑΝΟΣ ΤΗΣ ΑΓΑΠΗΣ ΜΑΣ

«Ἐμοὶ ἐποιήσατε»

Τὸ σημερινὸ ἱερὸ Εὐαγγέλιο μᾶς περιγράφει τὴν πιὸ φοβερὴ καὶ συγκλονιστικὴ ὥρα τῆς ἱστορίας. Εἶναι ἡ ὥρα τῆς τελικῆς Κρίσεως. Ὁ Κύριος ἔρχεται ὡς ἔνδοξος Βασιλιὰς συνοδευόμενος ἀπὸ ἀγγέλους, γιὰ νὰ κρίνει ὅλους ἀνεξαιρέτως τοὺς ἀνθρώπους. Καὶ τὸ βασικὸ κριτήριο μὲ τὸ ὁποῖο θὰ ξεχωρίσει τοὺς δικαίους ἀπὸ τοὺς ἁμαρτωλοὺς εἶναι ἕνα: ἡ ἀγάπη. Ἡ ἀγάπη πρὸς τὸν πλησίον, ἡ ὁποία ἀναφέρεται κατ’ εὐθείαν στὸ πρόσωπό Του, ὅπως ὁ Ἴδιος μᾶς βεβαίωσε: «Ἐφ’ ὅσον ἐποιήσατε ἑνὶ τούτων τῶν ἀδελφῶν μου τῶν ἐλαχίστων, ἐμοὶ ἐποιήσατε», μᾶς εἶπε. Καθετὶ ποὺ κάνατε ἔστω καὶ σὲ ἕναν ἀπὸ τοὺς πτωχοὺς αὐτοὺς ἀδελφούς μου, εἶναι σὰν νὰ τὸ κάνατε σὲ μένα.

Ἂς σταθοῦμε ὅμως σὲ αὐτὲς τὶς δύο λέξεις, «ἐμοὶ ἐποιήσατε», γιὰ νὰ δοῦμε γιατί ὁ Κύριος λογαριάζει κάθε πράξη ἀγάπης πρὸς τὸν πλησίον ὅτι γίνεται στὸ πρόσωπό του καὶ τί σημασία ἔχει αὐτὸ γιὰ τὸν τρόπο ποὺ ἐ­­­πιτελοῦμε ἐμεῖς τὰ ἔργα τῆς φιλαν-θρωπίας.

.1. Ο ΧΡΙΣΤΟΣ ΣΤΗ ΘΕΣΗΤΩΝ ΑΔΥΝΑΤΩΝ

    Ὁ Κύριος Ἰησοῦς μὲ τὸ «ἐμοὶ ἐποιήσατε» τοποθετεῖ τὸν ἑαυτό του στὴ θέση τοῦ πεινασμένου, τοῦ διψασμένου, τοῦ ξένου, τοῦ ρακένδυτου, τοῦ ἀρρώστου, ἀκόμη καὶ τοῦ φυλακισμένου! Εἶπε χαρακτηριστικά: «Ἐ­­­­­­πείνασα γάρ, καὶ ἐδώκατέ μοι φαγεῖν, ἐδί­ψησα, καὶ ἐποτίσατέ με, ξένος ἤμην, καὶ συν­η­γά­γετέ με… ἐν φυλακῇ ἤμην, καὶ ἤλ­θε­τε πρός με». 

    Δὲν εἶναι σχῆμα λόγου ὅλα αὐτά. Οἱ ἅγιοι Πατέρες λένε: «Εἶδες τὸν ἀδελφόν σου; Εἶ­δες Κύριον τὸν Θεόν σου!». Πράγματι. Κά­θε ἄνθρωπος εἶναι πλασμένος «κατ’ εἰκό­να καὶ καθ’ ὁμοίωσιν» Θεοῦ. Συνεπῶς στὸ ­πρόσωπο τοῦ κάθε ἀνθρώπου ὀφείλουμε πάντοτε νὰ διακρίνουμε τὴν εἰκόνα τοῦ Θε­οῦ. Αὐτὴ τὴν εἰκόνα τοῦ Θεοῦ μᾶς καλεῖ ὁ Κύριος νὰ διακονήσουμε στὰ πρόσωπα αὐτῶν ποὺ πονοῦν καὶ ὑποφέρουν μέσα ἀ­­­πὸ τὶς διάφορες δοκιμασίες τῆς ζωῆς. 

    Στὸ βιβλίο τῶν «Παροιμιῶν» γράφει ὁ σο­φὸς Σολομῶν: «Δανείζει Θεῷ ὁ ἐλεῶν πτωχόν» (Παρ. ιθ΄ 17). Δηλαδή, αὐτὸς ποὺ ἐλεεῖ τὸν πτωχὸ ἀδελφό του, στὴν οὐσία δανείζει στὸ Θεό. Ὅ,τι προσφέρει στὸν πτωχό, ὁ Θε­ὸς θεωρεῖ ὅτι τὸ προσφέρει σ’ Ἐκεῖνον. Ἔτσι ἀκό­μη καὶ ἡ πιὸ μικρὴ καλή μας πράξη λαμ­­βάνει ἄπειρη ἀξία, ἀφοῦ τελικὰ ἀπευθύνεται­ στὸν ἄπειρο Θεό. Κι ἡ ἀμοιβὴ ποὺ τὴν ἀκολουθεῖ εἶναι ὅ,τι ἀνώτερο μπορεῖ νὰ πο­­­θήσει ὁ ἄνθρωπος: ἡ Βασιλεία τῶν οὐ­ρα­νῶν!

.2. ΠΡΟΘΥΜΟΙ ΣΕ ΕΡΓΑ ΑΓΑΠΗΣ

Ὁ ἀπόστολος Παῦλος ὑπογραμμίζοντας τὸ γεγονὸς ὅτι ὑπηρετώντας τοὺς ἀδελφούς μας ὑπηρετοῦμε τὸν ἴδιο τὸν Κύριο, μᾶς προτρέπει: «Πᾶν ὅ,τι ἐὰν ποιῆτε, ἐκ ψυχῆς ἐργάζεσθε, ὡς τῷ Κυρίῳ καὶ οὐκ ἀνθρώ­ποις» (Κολασ. γ΄ 23). Δηλαδὴ καθετὶ ποὺ κάνετε, νὰ τὸ ἐργάζεσθε πρόθυμα καὶ μὲ τὴν καρδιά σας, σὰν νὰ τὸ ἐργάζεσθε στὸν Κύριο καὶ ὄχι σὲ ἀνθρώπους. Ἀλήθεια, ἂν συν­ειδητοποιούσαμε ὅτι κάθε καλὸ ἔργο ποὺ ἐπιτελοῦμε ἔχει τὴν ἀναφορά του στὸν Χριστό, τότε μὲ πόση περισσότερη προθυμία καὶ αὐταπάρνηση θὰ ἀναλαμβάναμε νὰ τὸ ἐκτελέσουμε;! Ποιὸς ἀπὸ μᾶς, ἂν ὁ Χριστὸς τοῦ ζητοῦσε λίγο ψωμί, δὲν θὰ Τοῦ ἔδινε ἀμέσως; Ἢ ἂν μάθαινε ὅτι πονᾶ καὶ ὑποφέρει, δὲν θὰ ἔσπευδε νὰ Τὸν ἐπι­σκεφθεῖ καὶ νὰ Τὸν ἀνακουφίσει; Ποιὸς δὲν θὰ φιλοξενοῦσε τὸν Χριστὸ στὸ σπίτι του;

Ἐκτὸς ὅμως ἀπὸ τὴν προθυμία ἡ σκέψη ὅτι στὰ πρόσωπα τῶν ἀδελφῶν μας διακονοῦμε τὸν Κύριο, μᾶς βοηθᾶ στὸ νὰ στεκόμαστε ἀπέναντί τους ὄχι μόνο μὲ συμπάθεια ἀλλὰ καὶ μὲ σεβασμό. Ἡ προσφορὰ τῆς γνήσιας ἀγάπης δὲν ἔχει μέσα της καμία διάθεση ἀλαζονείας καὶ ὑπεροχῆς οὔτε συνοδεύεται ἀπὸ ἐνέργειες μειωτικὲς γιὰ τὸν ἄνθρωπο ποὺ βρίσκεται σὲ κάποια ἀνάγκη.

Τέλος ἡ συναίσθηση ὅτι ἡ προσφορὰ ἀγά­πης πρὸς τοὺς ἀδελφούς μας οὐσιαστι­κὰ ἀποδίδεται στὸ πρόσωπο τοῦ Κυρίου, μᾶς βοηθᾶ νὰ ἐπιτελοῦμε τὰ ἔργα αὐτὰ μὲ ταπείνωση, ἀφοῦ ὅ,τι καὶ νὰ προσφέρουμε στὸν Χριστὸ εἶναι λίγο. Διότι στὸν Κύριο Ἰησοῦ, τὸν μεγάλο μας Εὐεργέτη, δὲν χρω­στοῦμε ἁπλῶς πολλά… Τοῦ ὀφείλουμε τὰ πάντα!

Ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστὸς εἶναι πάντοτε δίπλα μας, κοντά μας, ἕτοιμος νὰ δεχθεῖ τὶς ὑπηρεσίες μας στὰ πρόσωπα τῶν «ἐλαχί­στων». Ἂς Τὸν παρακαλοῦμε νὰ αὐξάνει μέσα μας τὴν ἀγάπη πρὸς Αὐτόν, ὥστε νὰ γίνει αὐτὴ ὁ κινητήριος μοχλὸς γιὰ ἕνα ἄνοι­γ­μα προσφορᾶς καὶ θυσιαστικῆς ἀγάπης πρὸς τοὺς ἀδελφούς μας. Ἔτσι θὰ ἀξιωθοῦ­με κι ἐμεῖς κάποτε νὰ ἀκούσουμε τὴν μακαρία φωνή: «Δεῦτε οἱ εὐλογημένοι τοῦ πατρός μου, κληρονομήσατε τὴν ἡτοιμασμένην ὑμῖν βασιλείαν…», διότι «ἐμοὶ ἐποιήσατε»!.

.

ΓΙΑ ΝΑ ΜΗ ΣΚΑΝΔΑΛΙΖΟΥΜΕ

ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΟ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ ΚΥΡΙΑΚΗΣ 6 ΜΑΡΤΙΟΥ 2016

Τῆς Ἀπόκρεω: Α΄ Κορ. η΄ 8 – θ΄ 2

Ἀδελφοί, βρῶμα ἡμᾶς οὐ παρίστησι τῷ Θεῷ· οὔτε γὰρ ἐὰν φάγωμεν περισσεύομεν, οὔ­τε ἐὰν μὴ φάγωμεν ὑστερού­μεθα. βλέπετε δὲ μή­πως ἡ ἐ­ξου­σία ὑμῶν αὕτη πρό­­σκομμα γένηται τοῖς ἀ­­σθε­νοῦσιν. ἐὰν γάρ τις ἴδῃ σε, τὸν ἔχοντα γνῶσιν, ἐν εἰδωλείῳ κατακείμενον, οὐχὶ ἡ συνείδησις αὐτοῦ ἀσθενοῦς ὄντος οἰ­κοδομηθήσεται εἰς τὸ τὰ εἰδω­λόθυτα ἐσθίειν; καὶ ἀπολεῖται ὁ ἀσθενῶν ἀδελφὸς ἐπὶ τῇ σῇ γνώσει, δι᾿ ὃν Χριστὸς ἀπέθανεν. οὕτω δὲ ἁμαρτάνοντες εἰς τοὺς ἀδελφοὺς καὶ τύπτοντες αὐτῶν τὴν συνείδησιν ἀσθενοῦσαν εἰς Χριστὸν ἁμαρτάνετε. διόπερ εἰ βρῶ­μα σκανδα­λίζει τὸν ἀδελφόν μου, οὐ μὴ φάγω κρέα εἰς τὸν αἰῶνα, ἵνα μὴ τὸν ἀδελφόν μου σκανδαλίσω. Οὐκ εἰμὶ ἀπόστολος; οὐκ εἰμὶ ἐλεύθερος; οὐχὶ ᾿Ιησοῦν Χριστὸν τὸν Κύριον ἡ­­μῶν ἑώρακα; οὐ τὸ ἔργον μου ὑμεῖς ἐστε ἐν Κυρίῳ; εἰ ἄλλοις οὐκ εἰμὶ ἀπόστολος, ἀλλά γε ὑμῖν εἰμι· ἡ γὰρ σφραγὶς τῆς ἐμῆς ἀποστολῆς ὑμεῖς ἐστε ἐν Κυρίῳ.

.

ΓΙΑ ΝΑ ΜΗ ΣΚΑΝΔΑΛΙΖΟΥΜΕ

1. Φρικτὸ ἔγκλημα

Μέγα ζήτημα εἶχε δημιουργηθεῖ στὴν Κόρινθο μὲ τὰ εἰδωλόθυτα. Στὴν ἐποχὴ ἐκείνη τοῦ ἀποστόλου Παύλου, συνήθιζαν οἱ εἰδωλολάτρες στὶς οἰκογενειακὲς ἢ κοινωνικὲς συναθροίσεις τους νὰ θυσιάζουν ζῶα, καίγοντας ἕνα μέρος τοῦ ζώου, ἐνῶ κρατοῦσαν τὰ ὑπόλοιπα κομμάτια εἴτε γιὰ νὰ τὰ φᾶνε εἴτε γιὰ νὰ τὰ πουλήσουν.

Ἔτσι οἱ Χριστιανοί, ποὺ ζοῦσαν στὴν ἴδια κοινωνία καὶ προμηθεύονταν τρόφιμα ἀπὸ τὴν ἴδια ἀγορά, ἀντιμετώπισαν τὸ δίλημμα ἂν ἐπιτρέπεται νὰ τρῶνε ἀπὸ αὐτὰ τὰ εἰδωλόθυτα ἢ ὄχι. Ἄλλοι ἔλεγαν ὅτι, ἐφόσον τὰ εἴδωλα εἶναι ψεύτικοι καὶ ἀνύπαρκτοι θεοί, δὲν μολυνόμαστε ἂν φᾶμε ἀπὸ αὐτά. Ἄλλοι ὅμως, πιὸ ἀδύνατοι ὡς πρὸς τὴν πίστη, σκανδαλίζονταν, διότι νόμιζαν ὅτι μολύνεται ὅποιος τρώει ἀπὸ τὰ εἰδωλόθυτα.

Στὸ θέμα αὐτὸ ἀναφέρεται ὁ ἅγιος Ἀπόστολος στὸ ση­μερινὸ Ἀνάγνωσμα σημειώνοντας μὲ ἔμφαση: «βρῶ­­μα ἡμᾶς οὐ παρίστησι τῷ Θεῷ»· δὲν εἶναι τὸ φαγητὸ ποὺ μᾶς παρουσιάζει εὐάρεστους στὸ Θεό. Διότι οὔτε ἐὰν φᾶμε προοδεύου­με στὴν ἀρετή, οὔτε ἐὰν δὲν φᾶμε ὑστεροῦμε.

Προσέχετε ὅμως, μήπως τὸ δικαίωμα αὐτὸ ποὺ ἔχετε νὰ τρῶτε ἀπ’ ὅλα, ἀκόμη καὶ τὰ εἰδωλόθυτα, γίνει «πρόσ­κομμα», δηλαδὴ ἀφορμὴ νὰ ἁμαρτήσουν οἱ ἀ­δελφοί σας ποὺ εἶναι ἀδύναμοι πνευματικά. Διότι, ἐὰν κάποιος ἀπ’ αὐτοὺς δεῖ ἐσένα ποὺ ἔ­χεις τὴν ὀρθὴ γνώση, νὰ κάθεσαι στὸ τραπέζι κάποιου να­­οῦ τῶν εἰδώλων, δὲν θὰ ἐνθαρρυνθεῖ ἡ συνείδησή του στὸ νὰ τρώει τὰ εἰδωλόθυτα ὡς κάτι ἱερὸ καὶ ἄξιο εὐλαβείας, ἀφοῦ αὐτὸς εἶναι ἀσθε­νής;

Κι ἔτσι ἐξαιτίας τῆς δικῆς σου γνώσεως θὰ χαθεῖ, παρασυρόμενος στὴν εἰδωλολα­τρία, ὁ ἀδελφός σου ποὺ εἶναι ἀδύναμος πνευματικά. Καὶ νὰ σκεφθεῖς μάλιστα ὅτι γιὰ τὴ σωτηρία τοῦ ἀδελ­φοῦ σου αὐτοῦ, ὁ Χριστὸς θυσίασε τὴ ζωή Του!

Ἔτσι λοιπόν, καθὼς ἁμαρτάνετε πρὸς τοὺς ἀδελφοὺς πληγώνοντας τὴ συνείδησή τους ποὺ εἶναι ἀσθενικὴ καὶ ἀδύνατη, στὴν πραγματικότητα ἁμαρτάνετε πρὸς τὸν ἴδιο τὸν Χριστό, ὁ Ὁποῖος πέθανε γιὰ νὰ σώσει τοὺς ἀδελφοὺς αὐτούς: «ἁμαρτάνοντες εἰς τοὺς ἀδελφοὺς καὶ τύπτοντες αὐτῶν τὴν συνείδησιν ἀσθενοῦσαν εἰς Χριστὸν ἁμαρτάνετε».

Ἐντυπωσιακὴ ἡ τοποθέτηση τοῦ ἁγίου Ἀποστόλου. Αὐτὸ ποὺ πολλοὶ Χριστιανοὶ νόμιζαν ὅτι δὲν εἶναι κἂν ἁμαρτία, ὁ ἴδιος ἀποδεικνύει ὅτι εἶναι φρικτὸ ἔγκλημα! Διότι ἂν εἶναι ἁμαρτία τὸ νὰ κτυπᾶς τὸν ἄλλον, μάλιστα τὸν ἀδελφό σου, τότε πολὺ περισσότερο, τὸ νὰ κτυπᾶς ἕναν ἄρρωστο κι ἀδύναμο ἀδελφὸ εἶναι ἐντελῶς ἀπάνθρωπο! Αὐτὸ λέγει ὁ θεόπνευστος Ἀπόστολος ὅτι πράττουμε, ὅταν σκανδαλίζουμε τοὺς ἀδελφούς μας «τύπτοντες αὐτῶν τὴν συν­είδησιν ἀσθενοῦσαν». Ἂς μὴν εἴ­μαστε λοι­πὸν ἐπιπόλαιοι στὶς διάφορες ἐπιλογές μας. Ἂς προσέχουμε τὴ συμπεριφορά μας, γιατὶ δὲν ἀρκεῖ νὰ εἴμαστε «ἐντάξει» μὲ τὴ συνείδησή μας. Ὀφείλουμε νὰ ὑπολογίζουμε καὶ τὴ συνείδηση τῶν ἀδελ­φῶν μας, ποὺ ἴσως εἶναι ἀσθενέστερη καὶ σκανδαλίζεται. Καὶ γιὰ τὴν ἀγάπη τῶν ἀ­­δελφῶν ἂς εἴμαστε πρόθυμοι νὰ θυσιάζουμε κάποια δικαιώματά μας. Αὐτὴ τὴ θυσία τονίζει στὴ συνέχεια ὁ ἅγιος Ἀπόστολος, διακηρύττοντας τὴ γενναία ἀπόφασή του:

.

2. Θυσιαστικὴ ἀγάπη

─Λοιπόν, ἐὰν αὐτὸ ποὺ τρώω γίνεται αἰτία σκαν­­­δάλου καὶ ἁμαρτίας στὸν ἀδελφό μου, «οὐ μὴ φάγω κρέα εἰς τὸν αἰῶνα, ἵνα μὴ τὸν ἀδελφόν μου σκανδαλίσω»· δὲν θὰ φά­­­­­­­­­ω ποτὲ κρέας, γιὰ νὰ μὴ σκαν­δα­­­­λίσω τὸν ἀδελφό μου.

Δὲν εἶναι ὅμως ἡ μόνη θυσία στὴν ὁ­ποία ὑποβάλλεται ὁ ἀπόστολος Παῦλος γιὰ τὴν ἀγάπη τῶν ἀδελφῶν. Γι’ αὐτὸ καὶ συνεχίζει:

─Δὲν εἶμαι Ἀπόστολος μὲ ἴσα δικαιώματα μὲ τοὺς ἄλ­­λους Ἀποστόλους; Δὲν εἶμαι ἐλεύθερος, ὅπως ὅλοι οἱ Χριστιανοί; Δὲν εἶδα τὸν Ἰησοῦ Χριστό, τὸν Κύριό μας; Καὶ δὲν εἶστε ἐσεῖς τὸ ἔργο ποὺ μὲ τὴ βοήθεια τοῦ Κυρίου ἐπιτέλεσα;

Ἐὰν γιὰ ἄλλους δὲν εἶμαι Ἀπόστολος, τουλάχιστον ὅμως γιὰ σᾶς ὁπωσδήποτε εἶμαι. Διότι ἡ σφραγίδα μὲ τὴν ὁποία πιστοποιεῖται ἐπίσημα τὸ ἀποστολικό μου ἀξί­ωμα, μὲ τὴ χάρη τοῦ Κυρίου, εἶστε ἐσεῖς, τοὺς ὁποί­ους ἐγὼ ὁδήγησα στὸ Χριστό.

Μὲ τὰ λόγια αὐτὰ τοῦ ἁγίου Ἀποστόλου τελειώνει ἡ σημερινὴ ἀποστολικὴ περικοπή. Ὡστόσο ὁ Ἀπόστολος συνεχίζει στὴν ἐπιστολή του νὰ ἀναφέρει συγκεκριμένα παραδείγματα ὅπου φαίνεται ὅτι δὲν ἔκανε χρήση τῶν δικαιωμάτων ποὺ εἶχε ὡς Ἀπόστολος, προκειμένου νὰ μὴ γίνει ἀφορμὴ σκανδάλου. Δὲν ἦταν λοιπὸν μόνο τὸ κρέας τῶν εἰδωλοθύτων. Ἦταν γενικότερο φρόνημα τοῦ ἁγίου Ἀποστόλου ἡ διάθεσή του νὰ θυσιάζεται ὁ ἴδιος, προκειμένου νὰ μὴ δημιουργήσει πρόβλημα στὴ συνείδηση τῶν ἀδελφῶν του.

Αὐτὸ τὸ φρόνημα ἂς ἀποκτήσουμε κι ἐμεῖς. Νὰ σκεπτόμαστε καὶ τοὺς ἄλλους, ὄχι μόνο τὸν ἑαυτό μας. Γιὰ παράδειγμα, ἀκόμη κι ἂν ἔχουμε τὴ δυνατότητα νὰ ζοῦμε μὲ ἄνεση, ἂς προτιμοῦμε τὸ λιτὸ καὶ τὸ ἀπέριττο, γιὰ νὰ μὴν προκαλοῦμε. Ἂς θυσιάσουμε τὰ ἀκριβὰ δῶρα καὶ τὶς πολυτέλειες! Τί ἀξία ἔχουν ὅλα αὐτὰ μπροστὰ σὲ μιὰ ψυχὴ γιὰ τὴν ὁποία πέθανε ὁ ἴδιος ὁ Χριστός;… Ἀφοῦ θυσιάζεται Ἐκεῖνος γιὰ τὸν κάθε ἄνθρωπο, ἀξίζει κι ἐμεῖς νὰ κάνουμε κάθε θυσία γιὰ τοὺς ἀδελφούς μας!

.'' ο Σωτήρ''